- 97 -
Kralı VI. Mithridates (Eupator), Roma’ya kar ı Do u Karadeniz’de onlarca savunma kalesi
yaptırmı ve bu kaleleri birbirine ba layan yollar açtırmı tır. te bu antik yollardan biri de
Per embe lçesi sınırları içinden, kenti güneyden bir yay gibi çevirerek geçer. Ordu’nun ilk
yerle im yeri olan antik Kotyora’ya, oradan da bir ba ka kale Kurul’a varır. Sonraki yüzyıllarda
Koçboynuzu Yolu olarak adlandırılan bu güzergâh, antik dönemin izlerini ta ır. Derin ve ye il
vadilerin arasından, ça ıldayan derelerin içinden geçen Koçboynuzu Kültür Rotası’nı tercih
eden turistlere ola anüstü bir yolculuk sunmaktadır.
Yason Feneri: Mitolojide ason adıyla anılan Yason Feneri, Yason Burnu ucunda
14.11.1964 tarihinde hizmete açılmı tır. Hemen arkasında Roma mparatorlu u döneminden
kalma bir kilise yıkıntısı bulunmaktadır. Gövdesi çelikten yapılmı olan fener, sadece 6 m.
yüksekli inde silindir bir kuleden olu maktadır. Denizden yüksekli i 12 m., elektrik - akülü,
çakar sistemli fenerin görünme mesafesi 8 mildir (Foto 23).
Çamburnu Feneri: Vona adıyla da bilinen fener 1880’de Fransızlar’ın Osmanlı
Devleti’ne olan borcuna kar ılık Fransızlar tarafından yapılmı tır. Yason Burnu’nu geçtikten
hemen sonra sert bir virajda denizden yüksekli i 39 m., çakar sistemli, elektrik akülü fenerin
görünme mesafesi 18 mil.’dir. Lojman binasından ayrı olarak 1880’de in a edilen bu fener
silindir eklinde 6m.yüksekli indeki bir kuleden olu maktadır.
Hoynat Adası: Turizm ve Kültür Bakanlı ının Kültür Portalı sayfasında türü; Antik
Kent olarak geçmektedir. Per embe’nin en önemli tarihi unsurlarından biridir. Ramazan Köyü
sınırları içerisinde Çaka (Hoynat) Tüneli’nin hemen yanındadır. Eskiden gemicilerin depo ve
sı ınak olarak kullandıkları tahmin edilmektedir. Üzerinde su kalıntısı bulunur. Martı ve
karabatak ku larının ya adı ı ku cennetidir. Tepeli Karabataklar’ın Türkiye‘ de tek yuva
yaptı ı yerdir. Ula ım asfalt yolla kolaylıkla sa lanmaktadır.
Do anlı Hasan Efendi Türbesi: 18.yy.’ın ikinci yarısından sonra dünyaya gelen ilim ve
gönül adamı Molla Hasan Efendi, 1820-21’de vefat etmi tir. Yörede Molla Hasan olarak bilinen
Müderris Hasan Efendi çok sayıda talebe yeti tirmi tir. Do anlı Mezarlı ı’ndaki türbesinin
estetik bir yapısı olmayıp, Osmanlıca Kitabesi bulunmaktadır. Medreseönü adını da bu zattan
alır (Foto 24 ve 25).
Foto 24 ve 25: Do anlı Hasan Efendi Türbesi
So ukpınar Mezarlı ı ve Hatipli Mahallesi Camii: Efirli’den yakla ık 9 km. mesafede,
eskiden Aladere (Eledere) olarak bilinen bu köydeki mezarlık çok büyük olup, kitabeli kabir
ta ları bulunur. Cami, Köyün Hatipli Mahallesi’nde bulunmaktadır. Halk tarafından 1870’de
in a ettirilen yapı ve 1992’de yenilerek ibadete açılmı tır. Köyün mezarlı ı içerisinde, 1000
m²’lik bir arsada 100 m²’lik bir alanı i gal etmektedir (Foto 26 ve 27).
- 98 -
Foto 26 ve 27: Hatipli Cami
Cami, Hatipli, Odaba ı, Dereiçi, Erikli, Karavaiz, Belenba ı ve Mektepyanı
Mahallelerinde ya ayan halkın toplanabilece i bir konumda ‘Cuma Camii’ olarak in a
edilmi tir. Yanında bayramla ma için kullanılan bir oda ile abdest almaya yarayan bir çe mesi
bulunmaktadır. Dı arıdan bakıldı ında iki katlı bir cephe düzenine sahip olan cami, tamamen
ah aptan yapılmı olup, kuzeyindeki son cemaat yeri de muhtemelen sonradan eklenmi tir.
Dı yüzeyler, ye il renkli boya ile boyanmı tır. Caminin duvarları, 14 cm. kalınlı ında
ve el hızarıyla biçilmi ah ap perdelerden olu turulmu tur. Yapı meyilli bir arazide kuruldu u
için alttaki platform, her yönde farklı yüksekliklere sahiptir. Cami, kuzeybatı kö ede 30 cm.,
kuzeydo u kö ede 80 cm., güneydo uda 160 cm. ve güneybatıda ise 125 cm. yüksekli indeki
platformun üzerine oturtulmu ah ap kiri ler vasıtasıyla ta ınmaktadır. Batıda duvara, di er
yönlerde sekiz ah ap dire e dayanan son cemaat yerinden dikdörtgen ekilli bir kapı
aracılı ıyla harime ula ılmaktadır. kisi serbest, ikisi de duvara biti ik dört ah ap direk ile
duvarlara yaslanan ‘U’ ekilli bir kadınlar mahfiline sahip harim, 7.88 X 8.58 m. boyutlarında
yakla ık kare ekillidir. Mahfilin kuzey kolu di er kollara nazaran daha geni tutulmu tur.
Hatta son cemaat yerinin üzeri de buraya dâhil edilerek mekân geni letilmi tir. Duvarların alt
kısmı lambri ile kaplanmı ken, üst kısım ise ye il renkle boyanmı tır. Do u duvarda, ikisi altta,
ikisi de üstte olmak üzere iki katlı pencere düzeni vardır. Bunların hepsi de dikdörtgen
ekillidir. Batı duvarda, iki adet üst kat penceresi mevcuttur. Güney duvarda, altta iki, üstte ise
üç dikdörtgen pencere açılmı tır. Me e a acından yapılmı olan caminin üzeri düz ah ap
tavanla örtülü olup, dı tan da üzeri kiremitli bir çatı ile kapatılmı tır. Ah ap tavanda, boya ile
olu turulmu altı kollu yıldız ve iki hilal motifine yer verildi i görülmektedir. Ah ap mihrap ve
minber, tamamen yenilenmi tir. (Bayhan, 2009: 69)
Medreseönü Afırlı Camii: Medreseönü Beldesi Afırlı Mahallesi’nde sahile 5 km.
mesafede bulunan yakla ık 800 yıl önce yapıldı ı tahmin edilen caminin 1952’de kuzey cephesi
tamamen yıkılmı ve halk tarafından ah ap kaplama yaptırılmı tır. Cami içi 1999’da tamamen
kullanılamaz hale gelmi tir. Çivisiz oldu u için tahtalar birbirini bırakmaktadır. Yıkılacak
duruma gelen cami mahalli çabalar ile restore edilmi tir (Foto 28).
Foto 28: Medreseönü Afırlı Camii
Foto 29: Yöresel Mimaride Bir Ev