Bahtiyar cemile

 

 

 

 

- 104 -

yi,  temiz,  adaletli  bir  ekilde  beslenme,  yerel  üretimi  destekleyen  ve  küçük  i letme 

yapılarının  korunmasını savunan “Slow  Food”dan beslenen  “cittaslow”,  sürdürülebilir  kültür 

turizme dolayısıyla sürdürülebilir kalkınmaya hizmet eden bir enstrümandır. Cittaslow demek; 

ehirlerin  hangi  alanlarda  önemli  ve  özel  olduklarını  dü ünüp  bu  özelliklerini  korumak  için 

strateji geli tirmeleridir. Bir markala madır.   ehrin dokusunun, renginin, lezzetinin, müzi inin 

ve  hikâyesinin,  ehir  sakinleri  ile  ziyaretçilerinin  uyum  içinde  zevk  alabilecekleri  bir  hızda 

ya anmasıdır.  

Sakin  ehir konseptinde Per embe’de sürdürülebilir turizmin amacı; çevreye, topluma 

tarihsel, do al ve kültürel varlıklara zarar vermeden yöre ekonomisine ve toplumsal ya antıya 

sürekli katkıda bulunacak biçimde geli tirmektir. Turistik düzenlemelerin talebe göre de il arza 

göre  yapılması,  önceliklerin  yerel  halka  verilmesi,  turizmin  12  aya  yayılması,  toplu  ta ımaya 

önem verilmesi, toplumsal katılımın sa lanması, eylem durumunda dinlenme, gerçek ya amın 

sahnelenmesi, temiz enerji ve mevcut yapı sto unun kullanımı, toplumsal ve kültürel kimli in 

korunması,  turizm  yatırımlarının  esnek  geli meye  açık  ve  uzun  vadeli  olması  sürdürülebilir 

turizmin genel ilkeleri olarak sıralanabilir (Çakılcıo lu, 1996: 27). 

Per embe’nin do al ve kültürel de erleriyle önemli bir turistik potansiyele sahip oldu u 

açıktır.  Sahip  oldu u  potansiyelini  tüm  bölge  genelinde  oldu u  gibi  tanıtıp  pazarlayamadı ı 

kabul  görmektedir.  ehir  “cittaslow”  unvanını  alarak  önemli  bir  imaj  olu turmu   öncelikle 

bölgenin  ilk  sakin  ehri  olmu   daha  sonra  da  dünyanın  binlerce  birbirinin  aynı  ehrinden 

kendini  farklıla tırmı tır.  Sakin  ehir  olarak  dünyada  hızla  de i en  turizm  talebine  uyum 

sa larken aynı zamanda rekabet edebilecek gücü de kazanmı  olmaktadır ( Foto 61 ve 62).   

 

Foto 61 ve 62: Sakin  ehir Per embe 

Sakin  ehir  olabilmek  için  çevre  politikaları,  altyapı,  kentin  dokusunun  korunması,  yerel 

üretim  ve  ürünlerin  desteklenmesi,  konukseverlik  gibi  ölçütler  gerekmektedir.  Sürdürülebilir 

turizmin  ilkeleriyle  sakin  ehrin  ilkeleri  birebir  örtü mektedir.  “Cittaslow”la an  Per embe’nin 

do asıyla, kültürüyle, halkı ve misafirleriyle barı ık sürdürdü ü kalkınma hamleleri uluslararası 

bir  denetimle  takip  edilecektir.  Yörede organik  tarım  yaygınla ırken,  tarihsel  doku  korunacak, 

insan  eme i  de er  bulacak,  görüntü  kirlili i  en  aza  indirilecek,  yöresel  tat  ve  sanatlar  sadece 

eskilerin  hatırlayabildi i  kavramlar  olmaktan  çıkacak,  modern  ya amın  dezavantajları 

azalacaktır. Böylece sürdürülebilir turizm stratejisini izleyebilecektir. 

Cittaslow  Türkiye  “Ya amın  Kolay  Oldu u  Kentlerin  Uluslararası  A ı”  sloganını 

kullanmaktadır.  Cittaslow,  bir  hassasiyet  ve  ba arı  gösterilerek  yava   ehir  yerine  sakin  ehir 

olarak  tercüme  edilmi tir.  Cittaslow  Türkiye,  “International  Network  of  Cities  where  living 

Easy”  sloganını  ngilizcesinden  kelimesi  kelimesine  tercüme  ederek  pazarlama  ve  tanıtım 

açısından isabetli olmayan bir seçim yapmı tır. Almanya ise bu “Internationale Vereinigung der 

lebenswerten  Städte”  sloganı  (Ya amaya  De er  Kentlerin  Uluslararası  Birli i)  eklinde 

kullanmaktadırlar.  Böyle  bir  slogan  Cittaslowun  hareket  noktası  olan  “yerli  halkın  ya am 

kalitesini”  artırma  prensibiyle  daha  çok  örtü mektedir.  Burada  dildeki  anlam  özgünlü ü 

korunmu tur (Ergüven, 2011: 205). 

Cittaslow  ba lı ı  altında  sürdürülebilir  turizm;  çevresel  yönetim,  toplumsal 

sorumluluklar  ve  ekonomik  çözümleri  hedeflemektir.  Hırçın  Karadeniz’in  Sakin  ehri 

Per embe’yi bekleyen problemler;  

---

 

 

 

 

- 105 -

Yerel halk çalı maların ciddiyetini anlayamayabilir. Bu durumda de i ik kesimlerdeki 

(kırsal,  ehirsel), farklı ya  gruplarına ve özellikle hanımlara yönelik, tanıtım ve bilgilendirme 

toplantıları ve e itim faaliyetleri gündemde tutulmalıdır. 

Tat  ve  beslenme  e itimi  ile  sakin  ehirlerinde  ya ayan  genç  insanlar  arasında  yerel 

özelliklere  ili kin  farkındalı ın  yükseltilmesi  amacıyla  okullarda  tat  ve  beslenme  konusunda 

e itim  programları  hayata  geçirilmektedir.  Yava   Yemek  hareketi  ile  i birli i  içinde  gıda 

maddelerinin  nerede  ve  nasıl  üretildi i,  üretim  süreci  ve  dola ımının  nasıl  gerçekle tirildi i, 

tam  ve  organik  gıdaların,  i lenerek  zenginle tirilmi   yapay  gıdalardan  farkları  konularında 

ö rencilere bilinç kazandırılmaktadır.  ehir ve okul bahçeleri, geleneksel yöntemlerle yeti mi  

yerel çe itler için geli tirilmekte, yerel ürünler kullanılarak hazırlanan yemeklerin ve beslenme 

geleneklerinin,  ortak  yemek  servisleri  ve  okul  kantinleri  bünyesinde  korunmasına  özen 

gösterilmektedir (Bilgi, 2013: 49). 

Tat  ve  beslenme  e itimi,  yava   yemek  felsefesinin  en  önemli  unsurunu 

olu turmaktadır.  Sakin  ehirlerde  olu turulan  lezzet  atölyeleri  ve  Yerel  Yava   Yemek 

Örgütlenmesi  bünyelerinde,  okullar  için  tat  ve  beslenme  konusunda  e itim  programları 

geli tirilmektedir  (Yurtseven,  2006:  23).  Bu  e itim  programları,  ö retmen  yeti tirme 

e itimlerinden, ö retim programı geli tirme çalı malarına; okul yeme i organizasyonlarından, 

okul  sonrası  faaliyetlere  uzanan  etkinlikleri  kapsamaktadır.  Bir  elma  bahçesi  veya  yerel  bir 

çiftlik  ziyareti  gerçekle tirilmesi,  organik  ürünler  ve  arapların  tadılması,  yerel  üreticiler  ve 

ara tırmacıların  davet  edilmesi,  bilgilendirme  toplantıları  organize  edilmesi,  ö renmenin, 

do anın  dilinden  konu arak  gerçekle tirildi inin  en  güzel  örneklerini  olu turmaktadır  (Bilgi, 

2013: 49). 

Halk  ile  yerel  iradenin  entegrasyonu  olu madı ında  projeler  üretilemeyecek  veya 

uygulamalarında  aksaklıklar  ya anacaktır.  Sakin  ehir  konseptinde  üretilen  projeler  zaman 

zaman  siyasi  olarak  algılanabilir.  Proje  ve  etkinliklerin  yerel  iradenin  ba lı  oldu u  siyasi 

olu uma  mal  edilip  antipati  olu turmaması  için  bir  dernek  üzerinden  yürütülmektedir.  Bu 

amaçla  Per embe  Sakin  ehir  Derne i  kurulmu tur.  Dernek  üye  sayısını  arttırarak  daha  aktif 

çalı malarda bulunmalıdır. 

Sakin  ehirler  dı arıdan  yava   olarak  algılanabilir.  Sakin  ehrin  insanlarının  ya am 

temposunun, yava  oldu u dü ünülmemelidir. Çünkü yava lamak, yava  davranmak de ildir; 

teknolojinin  getirdi i  kirlilikten  uzak  olmak,  gerekti inde  hızlanıp  gerekti inde  yava layarak 

aradaki  dengeyi  bulmak  anlamına  gelmektedir.  Sakin  ehirlerin  benimsedi i  Yava lık  Akımı, 

küreselle menin  getirdi i  kimlik  ve  kültür  kaybına  kar ı  direnmeyi,  yerel  geleneklere  saygı 

duymayı ve ya atmayı vurgularken, çalı ma temposunu dü ürmeyi de il, aksine çalı mayı ve 

üretmeyi  gerektirmektedir.  Zaten  insana  ve  do aya  uygun  bir  ekilde  çalı an  insanlar  buna 

çalı mak de il, ya amak demektedir ( arman, 2011: 86). 

Sakin  ehirler dı arıdan elit olarak algılanabilir. Turistik ürün ve sunumların toplumun 

elit  kesimine  yönelik  olabilece i  dü ünülüp  lüks  tüketim  olarak  algılanabilir  bu  da 

ziyaretçilerde bir tereddüt olu turabilir. 

Sakin  ehir  olunduktan  sonra  talebin  kar ılanamaması,  kontrol  edilememesi  ve 

yönlendirilememesi vb. sorunlar da ya anabilir. 

Sürdürülebilirli in  üç  boyutu  (çevresel,  sosyal,  ekonomik)  arasında  çatı ma  çıkabilir. 

Kent  trafi inin  düzenlenmesi  a amasında  alı kanlıkları  de i en  halkın  tepkilerine  kar ılık 

alternatif  çözümler  üretilmeli  ve  özellikle  i   yerlerine  ait  tabela  kirli i  konusunda 

bilinçlendirmelere önem verilmelidir.  letmelerin isim tercihlerini Türkçemizden hatta yöreye 

özgü  terim  ve  kavramlardan  yana  yapmaları  ık  ve  ilgi  çekici  olabilir.  Bir  korunmu   ehir 

olarak  aynı  tabela,  ma aza  ve  binalarıyla,  günümüzün  gittikçe  birbirine  daha  çok  benzeyen 

ehirlerinden yerel farklılıkları ve de erleriyle ön plana çıkıp tekdüzelik ve yeknesaklı a kar ı 

durabilir (Kiper, 2006: 18 - 19).  

---

 

 

 

 

- 106 -

Enerji  yönetimi  açısından  fosil  yakıtların  kullanımının  azaltılıp  daha  çok  güne   ve 

biyokütle  enerjisinden  yararlanma  üzerine  çalı malar  yapılmalıdır.  Bir  fosil  yakıt  olmasına 

ra men kömüre göre görsel açıdan daha temiz ve karbon salınımı daha dü ük olan do al gaza 

biran  önce  geçilmeli.  Bunun  yanında  binalarda  yalıtıma  önem  verilerek  enerji  tasarrufu  ile 

verimlili i üzerinde durulmalıdır (Günerhan, 2010: 36). Çevreye zararsız geri dönü üm özelli i 

olan  ürünlerin  (keseka ıdı  vb)  üretimi  veya  tüketiminin  desteklenmesi,  yeniden  ekonomiye 

kazandırılabilecek  atıklar  için  ehrin  birçok  yerine  ayrı  kutuların  yerle tirilmesi  ekonomik 

boyutu önemli çevresel uygulamalar arasındadır (Sırrım, 2012: 129). 

Do al  bir  süreç  olarak,    orta  ve  uzun  vadede  Per embe’nin  özgün  kimli i  tehlikeye 

girebilir. Turizmde sürdürülebilirli in sa lanmasında kültür ve kimlik probleminin önemli bir 

sorun  olarak  ortaya  çıktı ı  bilinmektedir.  Destinasyonlarda  ya ayan  ve  çalı an  halkın 

kendilerine has kültür ve kimli inin korunması turizmin sürdürülebilirli i açısından son derece 

önemlidir. Aksi durumda turizm, yerel kimli in ve de erlerin de i mesine ve kaybedilmesine 

yol  açabilmektedir.  Turizm  ticarile tirme,  standartla tırma,  otantik  özelliklerin  kaybolmaya 

ba laması  ve  turistlerin  taleplerinin  benimsenmesi  gibi  etkilerle  bu  de i imlere  yol 

açabilmektedir (Yılmaz, 2007: 189 – 190; Duran, 2011: 299)  

Yeni ve farklı kültür ve kimliklere ait yava  deneyimleri ke fetmeye açık, e itimli ve 

yava  felsefesine sahip ve kültürel bilgi birikimi olan, ba ımsız seyahat eden, ziyaret ettikleri 

bölge  ile  ilgili  yüksek  beklentisi  olan,  yöresel  yemekleri  tatmaktan  zevk  alan  yava   seyahat 

eden yava  turistlere ev sahipli i yapmaya hazırlıklı olmalıdır (Lumsdon ve Mc Grath, 2011: 

266; Yurtseven ve Kaya, 2011: 94; Nistoreanu, vd. 2011: 36; Timms, 2011: 406). 

Gelecekte  Cittaslow  Hareketi’ne  katılan  Per embe  lçesi  üzerine  yapılacak  akademik 

çalı malarda  birincil  olarak  ehrin  turizm,  ikincil  olarak  ise  ehrin  ya am  kalitesini  artırma 

konusu detaylı bir  ekilde ve ampirik olarak ara tırılmalıdır. 

 

KAYNAKÇA 

AK T,  S.  (2007).  “Do al  Ortam  Duyarlılı ı  Açısından  Sürdürülebilir  Turizm”,  Erciyes  Üniversitesi  Sosyal  Bilimler 

Enstitüsü Dergisi, Y: l/2, S. 2, s. 441-460. 

BAYHAN, A.A. (2009). “Ordu’dan Bazı Tarihi Ah ap (Çantı) Camiler”, Uluslararası Sosyal Ara tırmalar Dergisi, C. 2, S. 7, 

s. 55-84. 

BEKDEM R, Ü. (2007). Karadeniz Kıyı Kentleri (Samsun Hopa Arası), Konya: Çizgi Kitabevi. 

B LG , M.G. (2013). “Türkiye’nin Sakin  ehirlerinde Permakültürel Koruma, Planlama, Yönetim ve E itim Pratikleri”, 

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 29, s. 45-59. 

ÇAKMAK,  B.  (2010).  “Çepni,  Çandır  ve  Okçulu  Köyleri  Örnekleminde  Tahrir  Defterlerine  Dayalı  Bir  Mikro  -  Tarih 

Analizi”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Ara tırmaları Dergisi, Güz (13), s. 41-60. 

ÇAKILCIO LU,  M.  (1996).  Sürdürülebilir  Turizme  Yönelik  Bir  Yöntem  Önerisi,  Do u  Karadeniz/Trabzon  li  Özelinde  Bir 

rdeleme, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamı  Doktora Tezi. 

ÇEL K, A. (2002). Per embe’de  ehirsel Geli me,  stanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamı  Yüksek 

Lisans Tezi. 

D ZMAN,  . (2012). Hırçın Denizin Sakin  ehri Per embe, http://www.hurriyet.com.tr/seyahat/ 21482551.asp 

DO ANER, S. (2013). Türkiye Kültür Turizmi, Do u Kitabevi, Sosyologca Kitapları Dizisi 31,  stanbul.  

DURAN, E. (2011). “Turizm, Kültür ve Kimlik  li kisi; Turizmde Toplumsal ve Kültürel Kimli in Sürdürülebilirli i”, 

stanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 10, S. 19, s. 291-313.  

EK NC ,  . (2013). “Karadeniz’de Ayanlar ve Denizcilik”, Karadeniz Ara tırmaları, Bahar, S. 37,s. 15-49. 

EK NC ,  M.B.(2014).  “The  Cittaslow  Philosophy  in  the  Context  of  Sustainable  Tourism  Development;  the  Case  of 

Turkey”, Tourism Management, S. 41, April 2014, s. 178-189. 

ERDO DU,  .  (2005).  “Orta  Karadeniz  Bölgesinin  Tarihi  Co rafyası”,  Orta  Karadeniz  Kültürü  Sempozyumu,  Ankara,                     

s. 21-33.  

ERGÜVEN,  M.H.(2011).  “Cittaslow  Ya amaya  De er  ehirlerin  Uluslararası  Birli i:  Vize  Örne i”,  Organizasyon  ve 

Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 3, S. 2,s. 201-210.  

GÜNERHAN,  S.A.,  Erdem,  Ü.  Günerhan,  H.  (2010).  “Çevre  ve  Enerji  Açısından  Yava   ehir  Hareketinin  Geli imi, 

Tesisat Mühendisli i Dergisi”, TMMOB Makine Mühendisleri Odası Yayını, s. 32-37.  

GÜNE , G.(2008) “Turizmin Sürdürülebilirli i  çin Ekoturizm”, Popüler Bilim, Kasım, Yıl: 15, S. 177, s. 28-30.  

GÜRGEN,  G.  (1993)  Bolaman  Çayı-Melet  Irma ı  Arasında  Per embe  Yarımadasının  Uygulamalı  Fiziki  Co rafyası, 

Yayımlanmamı  Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 

HALAÇO LU, Y. (1982). Osmanlı  mparatorlu u’nda Menzil Te kilatı ve Yol Sistemi,  stanbul Üniversitesi Yayımlanmamı  

Doçentlik Tezi. 

---

 

 

 

 

- 107 -

HOLMBERG,  J.,  Sandrook,  R.  (1992).  Sustainable  Development:  What  Is  to  Be  Done?  Making  Development  Sustainable: 

Redefining  Institutions,  Policy  and  Economics.  (Ed.  J.  Holmberg).  International  Institute  for  Environment  and 

Development, Island Press, Washington, DC, p.19-38. 

KARAGÖZ, R. (2003). Canikli Ali Pa a, Türk Tarih Kurumu Yayını, Ankara. 

KES C , U.Y. (2012). “Ordu  linin Kıyı Kullanım Alanlarına Genel Bir Bakı ”, Ordu Üniversitesi Yay., Mavi Ya am, s. 7-10 

K PER,  P.  (2006)  “Küreselle me  Sürecinde  Kentlerin  Tarihsel  –  Kültürel  De erlerinin  Koruması,  Türkiye–Bodrum  Örne i”, 

Sosyal Ara tırmalar Vakfı Yayını,  stanbul  

KÖZTEM, B. (2011). Cittaslow Kriterleri, http://www.cittaslowseferihisar.org/index.php?option=com_content&view= 

article&id= 64&Itemid=63 

LUMSDON,  M.L.  McGrath,  P.  (2011).  “Developing  a  Aonceptual  Framework  for  Slow  Travel:  a  Groundedn  Theory 

Approach”, Journal of Sustainable Torism, p. 265-279. 

MAYER,  H.,  Knox,  P.  (2005).  “Slow  Cities:  Sustainable  Places  in  a  Fast  World”,  Journal  of  Urban  Affairs,  Vol.  28,                  

No. 4, p. 321–334. 

MARCIONO, 

F. 

(2011). 

Yerel 

Slow 

Food: 

Sefertası 

Hareketi, 

Çev: 

Selen 

Akhuy, 

http://www.webnaturel.com/index.asp? alt_cat_id=27&cat_id=1&ayrintiid=1280 

MUTDO AN, S.(2010). ”Seferhisar Örne inde Sakin  ehir Hareketi”, GreenAge Symposium, Mimar Sinan Güzel Sanatlar 

Üniversitesi, 6-8 Kasım,  stanbul. 

NILSSON,  J.H.,  Svard,  A.C.,  Widarsson,  A.,  Wirell,  T.  (2011).  ‘Cittaslow’  Eco-gastronomic  Heritage  as  a  Tool  for 

Destination Development”, Current Issues in Tourism, Vol. 14,No. 4, May, p. 373-386. 

NISTOREANU,  P.,  Dorobantu,  M.R.,  Tucle,  E.C.  (2011).  “The  Trilateral  Relationship  Ecotourism-  Sustainable 

Tourism  -  Slow  Travel  Among  Nature  in  The  Line  With  Authentic  Tourism  Lovers”,  Revista  de  Turism,  No.  11,                       

p. 34-37. 

O UZ, M.Ö. (2006). “Türkiye’nin Do u Karadeniz Kıyısında Mayıs Yedisi Bayramı”, Milli Folklor, S. 69, s. 5-14. 

ÖZBEY,  R.F.  (2002).  "Sustainable  Tourism  Development  In  Globalization  Progress",  Globalization  and  Sustainable 

Development, International Scientific Conference, Book: 4,Varna/Bulgaristan, 1-3, p. 135-150. 

ÖZDEM R,  M.  (2005).  “Orta  Karadeniz  Tarihi  Co rafyasına  Ba ka  Bir  Bakı ”,  Orta  Karadeniz  Kültürü  Sempozyumu,                  

s.33-57. 

ÖZDEM R,  . (2005). “Takalar ve Tayfalar”, Orta Karadeniz Kültürü Sempozyumu, s. 495-511.  

ÖZGÜÇ, N. (2007). Turizm Co rafyası, Çantay Kitabevi, 5. Baskı,  stanbul. 

PEK N, F. (2011). Çözüm: Kültür Turizmi,  leti im Yayınları,  stanbul. 

RADSTROM, S. (2011). “A Place- Sustaining Framework for Local Urban Identity: an Introduction and History of Cittaslow”, 

Italian Journal of Planning Practice, Vol. 1, Iss. 1, p. 312-393. 

SEMMENS, J., Freeman, C. (2012). “The Value of Cittaslow as an Approach to Local Sustainable Development: A New 

Zealand Perspective”, International Planning Studies, 17: 4, p. 353. 

SIRRIM,  V.  (2012).  “Çevreyle  Bütünle mi   Bir  Yerel  Yönetim  Örne i  Olarak  “Sakin  ehir”  Hareketi  ve  Türkiye’nin 

Potansiyeli”, Karabük Üniversitesi, Türk Kültür ve Sanat Ara tırmaları Dergisi, S. 4, s. 119-131. 

AH NKAYA,  S.  (2010).  Bir  Yerel  Kalkınma  Modeli:  Cittaslow  Seferhisar  Üzerine  De erlendirmeler,  http://www. 

Bagimsiz sosyalbilimciler. org/Yazilar_Uye/SahinTem10.pdf 

ARMAN, Ç. (2011). “Seferihisar: Yava   ehir”, Atlas Dergisi, S. 222 (9), s. 71-86. 

TIMMS,  F.B.,  Conway,  D.  (2011).  “Slow  Tourism  at  the  Caribbean’s  Geographical  Margins”,  Tourism  Geographies:  An 

International Journal of Tourism Space, Place and Environment, V. 14: 3, p. 396-418. 

TURAN,  K.(2003).  Per embe  Kasabası’nın  Co rafyası,  Atatürk  Üniversitesi,  Sosyal  Bilimler  Enstitüsü  Yayımlanmamı  

Yüksek Lisans Tezi 

YILMAZ, C. (2009). “Karadeniz Sahil Yolunun Kıyı Kentleri Üzerine Etkileri”, Ankara Üniversitesi, Türkiye Co rafyası 

Ara tırma ve Uygulama Merkezi, V.Ulusal Co rafya Sempozyumu, 16-17 Ekim 2008, Bildiriler Kitabı, s. 147-157. 

YOLALICI,  M.E.  (2005).  “Ordu  Kazası’nın  E itim  ve  Ö retim  Yapısı  (XX.  Yüzyıl  Ba ları)”,  Orta  Karadeniz  Kültürü 

Sempozyumu, s. 567-573. 

YURTSEVEN, H. R.(2007). Slow Food ve Gökçeada: Yönetsel Bir Yakla ım, Detay Yayıncılık, Ankara. 

YURTSEVEN,  H.  R.,  Kaya,  O.  (2011).  ”Slow  Tourists:  A  Comparative  Research  Based  on  Cittaslow  Principles”, 

American International Journal of Contemporary Research, 1(2), p. 91-98. 

http://www.cittaslow.com/ 

http://www.cittaslow.org/ 

http://www.cittaslow.info/index.php?slow-cities-sustainable-places-in-a-fast-world 

http://www.cittaslow.info/index.php?cittaslow) 

http://www.cittaslow.org/index.php?method=section&id=2012&title  

http://www.geography.unibe.ch/unibe/philnat/giub/content/e9500/e10063/e10068/e1233/linkliste12341/Mayer_0

9_Cittaslow_eng.pdf 

http://kurumsal.kulturturizm.gov.tr.turkiye//gezilecekyer/hoynat-adasipersembeordu# content 

http://www.slowfood.com/ 

http://www.ordukulturturizm. gov.tr/index.php?  

http://ruzgaryakasi.blogspot.com/2013/01/turkiye-deniz-fenerleri-karadeniz.html 

http://www.sabah.com.tr/KaradenizDoguAnadolu/2013/08/03/caka-plaji-artik-guvenli 

http://www.ordukulturturizm.gov.tr/index.php?option=content&task=view&id=76 

http://www.orduhayatgazetesi.com/news_detail.php?id=17871 

http://www.ordutarim.gov.tr/ilceler/persembe.pdf