Bahtiyar cemile

 

 

 

 

- 90 -

Bugünkü  Per embe  ise  Canik  Da ları’nın  kuzey  kanadını  te kil  eden  ve  akarsular 

tarafından nispeden parçalanarak alçalmı  olan da  sıralarına dâhil, Gordon Tepesi’nin kıyıya 

do ru  alçaldı ı  etek  kısmında;  kıyıya  olan  uzaklı ı  ortalama  100  -  250  m.  olan  dar  bir  kıyı 

eridinde kuruludur. Bolaman ile Ordu arasındaki kütlevi çıkıntının (Yason ve Çam Burunları) 

do usunda  dar  kıyı  düzlü ünde  kurulan  Per embe’de  kıyıya  sadece  100  m.  uzaklıkta 

yükselmeye  ba layan  ve  bir  anda  200  m.  yüksekli e  eri ebilen  Gordon  Tepesi,  ehre  ayrı  bir 

güzellik katarken  ehrin mekânsal geli imini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle  ehir iç 

kesimlere  do ru  geli ememekte,  dar  bir  kıyı  eridi  boyunca  do u  batı  do rultusunda 

geli ebilmektedir.  Bu  geli imin  sonucu  olarak  Ordu’ya  13  km.  mesafelik  uzaklıkta  bulunan 

Per embe giderek il merkezine ile bütünle mekte ve adeta onun bir banliyösü olmaktadır.  

3.2.1. Nüfus Özellikleri 

ehirsel  ve  ekonomik  anlamda  geli mesini  etkilemektedir  Per embe’nin  toplam  nüfusu 

1965 yılında 41.443 olup 1980 yılında en yüksek rakam olan 48.311’e ula mı tır.  lçenin nüfusu 1980 

yılından itibaren azalarak 2012 yılında 29.668’e dü mü tür.  

Tablo  1’den  de  anla ıldı ı  gibi  Per embe  nüfusunda  eskiden  beri  kır  nüfusu  a ırlıklı 

olmu tur.  lçenin nüfus hareketlerinde sosyo-ekonomik geli meler etkili olmaktadır. Per embe’de 

1956 yılında yatılı ve gündüzlü olarak hizmet vermeye ba layan 3 yıllık,  lkö retmen Okulu (1974 

yılında  Ö retmen  Lisesi’ne,  1977’de  iki  yıllık  E itim  Enstitüsü’ne  dönü mü )  1980’de  ise 

kapatılmı tır.  Askeri  radarın  da  1990’da  kalkmasıyla  ilçede  önemli  bir  nüfus  azalması 

görülmü tür.  

Tablo 1: Per embe  lçesi’nin Nüfus Özellikleri 

Per embe  1965  1970 

1975 

1980 

1985 

1990 

2000 

2007 

2010 

2012 

Toplam:  41.443  44.022  45.892  48.311  44.912  44.128  37.512  34.259  32.894  29.668 

Erkek:  20.213  21.057  22.895  23.952  21.825  21.880  18.631  17.173  16.509  15.167 

Kadın:  21.230  22.965  22.997  24.359  23.087  22.248  18.881  17.086  16.385  14.501 

Merkez:  4.390  6.312  6.701  7.263  8.202  9.963  10.804  10.288  9.346  12.801 

Köy:  37.053  37.710  39.191  41.048  36.710  34.165  26.708  23.971  23.548  16.867 

3.2.2. Ekonomik Özellikler       

        

lçe  toprakları  genelde  engebeli  bir  yapıya  sahiptir.  Toprak  derinli i  25  cm  -  1m 

arasında  de i mektedir.  Arazinin  e imli  olması  fındıktan  ba ka  ürünler  yeti tirmeyi 

sınırlandırırken,  sulanabilen  sahalarda  kivi  tarımı  yaygınla maktadır.  Nispeten  düz  alanlarda 

mısır yeti tiricili i ile küçük alanlarda sebze tarımı yapılmaktadır. 

lçe ekonomisi ba ta tarım (fındık, kivi, ceviz vb.) olmak üzere hayvancılı a, balıkçılı a 

ve ticarete dayalıdır. 2012 yılında 18.267 ton fındık (193.300 ha.), 885 ton kivi (342 da.) ve 83 ton 

ceviz (173 da.) üretimi gerçekle mi tir.  lçede 200 m’den büyük 43 adet serada (8.612 m²), 200 

m²’den küçük 52 adet serada (5.300 m²) örtü altı üretim yapılmı tır. Yörede fındık sadece ticari 

faaliyetleri  de il  sosyal  ve  ekonomik  hayatı  yönlendirir.  Ordu  ili  genelinde  oldu u  gibi 

Per embe deyinde ilk akla gelen ürünlerden biri de baldır. 2012 yılında ilçede toplam 1.482.759 

kg bal, 19.500 kg balmumu üretimi gerçekle mi tir. Yörenin önemli bir faaliyeti de 3.324 sı ır, 

4.580  koyun,  4  keçi,  54.917  arılı  kovanı,  15.160  kanatlı  hayvan  varlı ı  ile  hayvancılıktır. 

Per embe’de  arazi  tasnifinde  çayır  mera  ayrılmamı tır.  Yörede  büyükba   hayvancılık  kısal 

kesimdeki  ailelerin  bir  iki  inek  beslemesi  eklinde  geleneksel  yöntemlerle  bahçe,  yol 

kenarlarında vb. otlatarak yapılmaktadır (Foto 1, 2 ve 3). 

 

---

 

 

 

 

- 91 -

 

Foto 1, 2 ve 3: Çamarası, Bo azcık ve Bekirli Köyü 

Do al  liman  özelli ine  sahip  toplam  40  km.  kıyı  uzunlu una  sahip  Per embe’de 

yüzyıllardır geleneksel metotlarla yapılan balıkçılık, 1990’lı yıllardan itibaren ileri teknoloji ve 

geli mi   metotlarla  yapılarak  il,  bölge  ve  ülke  ekonomisinde  önemli  bir  yer  edinmi tir. 

Per embe  kıyılarında  kalkan,  kefal,  barbun,  istavrit, çinekop  ve  mezgit  vb.,  açık  sularında  ise 

gırgır  tekneleriyle  göç  balıklarından  palamut  ve  hamsi  avlanır.  Kı laönü,  Mersin,  Yalıköy  ve 

Gacalı  Balıkçı  barınakları  her  boy  tekneye  ev  sahipli i  yaparken  Medreseönü’lü  kadın 

balıkçıların yıl içerisinde gözlemcileri çoktur (Foto 4, 5, 6 ve 7). Per embe kıyıları ve balıkhanesi 

yılın 12 ayı 365 gün balık tutulabilen ve bulunulabilen ülkemizin nadir mekânlarındandır. 

 

 

 

Foto 4 ve 5: Kı laönü ve Gacalı Balıkçı Barına ı ve Limanı 

      

 

Foto 6: Okçulu Köyü Balıkçılar 

 

            Foto7: Medreseönü Kadın Balıkçılar 

Kuvvetli  akıntı  ve  rüzgârlara  kapalı  do al  bir  liman  olan  Per embe,  kültür  balıkçılı ı 

kafeslerine  uygun  ortam  olu turmaktadır.  Kaleyaka  Mahallesi,  Çe meönü  ve  Kı laönü 

kıyılarına  levrek  ve  somon  yeti tiricili i  yapılan  ilk  havuzlar  1990’da  atılmaya  ba lanmı tır. 

Ancak 2000’li yıllarda kapasite ve sayı olarak hızla artı  gösteren bu çiftliklerin kıyısal alanlara 

yapmı  oldu u olumsuz etkiler görüldükçe açık denizlere kaydırılmaya ba lanması gibi bir dizi 

önlemler alınmaya ba lanmı tır.  yile tirme çalı maları devam etmektedir.    

 

---