4. Dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaqlar daimi
və ya müvəqqəti istifadəyə
müvafiq icra hakimiyyəti orqanları
və bələdiyyələr tərəfindən verilir.
Torpaqdan istifadə müddətləri həmin torpaq sahələrini müvəqqəti istifadəyə vermiş
orqanlar tərəfindən uzadıla bilər.
4-1. Bələdiyyə torpaqları istifadə hüququ ilə yalnız bələdiyyənin mülkiyyətində olan
müəssisə, idarə və təşkilatlara verilə bilər.
5. Xüsusi mülkiyyətdə olan torpaq sahələrinin istifadəyə verilməsi həmin sahələrin
mülkiyyətçiləri ilə istifadəçilər arasında qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada
bağlanan müqavilə əsasında həyata keçirilə bilər.
Xüsusi mülkiyyətdə olan torpaq sahələrinin müvəqqəti istifadə müddətinin uzadılması
həmin sahələrin mülkiyyətçiləri ilə yeni müqavilənin bağlanması əsasında həyata
keçirilir.
6. Torpaqların istifadəyə verilməsi qaydaları və şərtləri Azərbaycan Respublikasının
torpaq və mülki qanunvericiliyi ilə tənzimlənir.
7. Torpaq istifadəçiləri istifadə hüquqlarını başqalarına vermək (satmaq) səlahiyyətlərini
Azərbaycan Respublikasının müvafiq qanunvericiliyinə uyğun həyata keçirə bilərlər. (
20
)
Maddə 51. Torpaq sahəsi üzərində icarə hüququ
1. Torpaq sahəsi üzərində icarə hüququ müqavilə əsasında əvəzi ödənilməklə torpaqdan
müddətli istifadə etməkdir.
2. İcarə hüququ ilə torpaq sahələri Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarına və hüquqi
şəxslərinə, əcnəbilərə və vətəndaşlığı olmayan şəxslərə, xarici hüquqi şəxslərə,
beynəlxalq birliklərə və təşkilatlara, habelə xarici dövlətlərə verilir.
3. İcarəyəverən kimi dövlət mülkiyyətində olan torpaqlar üzrə
müvafiq icra hakimiyyəti
orqanları
, bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaqlar üzrə bələdiyyələr, xüsusi mülkiyyətdə
olan torpaqlar üzrə həmin torpaqların mülkiyyətçiləri çıxış edirlər.
4. İcarənin şərtləri, müddəti və icarə haqqı tərəflərin razılığı ilə müəyyən edilir və onlar
arasında qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada bağlanılan müqavilədə təsbit olunur.
5. Mülkiyyətçi olan icarəyəverənin razılığı ilə, icarəçi icarəyə götürdüyü torpaq sahəsini
başqasına subicarəyə (ikinci əldən icarəyə) verə bilər.
6. Dövlət və bələdiyyə torpaqları mənfəət əldə etmək məqsədilə fəaliyyət göstərən
hüquqi və fiziki şəxslərin istifadəsinə qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada icarə
əsasında verilir.
Torpağın istifadəsi haqqında sənədlərdə nəzərdə tutulduğu hallarda torpağın istifadəçisi
onu icarəyə verə bilər.
7. İcarə müddəti tamam olanadək, icarəçi öldükdə torpaq sahəsi üzərində icarə hüququ
onun vərəsələrinə keçir.
8. Torpaq icarəsinə dair münasibətlər Azərbaycan Respublikasının müvafiq
qanunvericiliyi ilə tənzimlənir. (
3
,
16
,
20
)
Maddə 52. Torpaq sahəsi üzərində birgə hüquqlar
1. Torpaq sahəsi üzərində birgə hüquqlar iki və daha çox şəxsin mülkiyyətində,
istifadəsində və icarəsində torpaq sahəsi olduqda, habelə mülkiyyətçi, istifadəçi və icarəçi
arasında qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada bağlanan müqavilə əsasında onlara
məxsus olan torpaq sahələrinin birləşdirilməsi zamanı yaranır.
2. İki və daha çox şəxsin mülkiyyətində, istifadəsində və icarəsində olan torpaq sahəsi
həmin şəxslərin birgə mülkiyyət, birgə istifadə və ya birgə icarə hüququnda məxsus ola
bilər. Birgə mülkiyyətdə olan torpaq sahələrinə sahiblik, onlardan istifadə və onlar barədə
sərəncam verilməsi
Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin
birgə mülkiyyət
hüququ haqqında müddəalarına uyğun olaraq həyata keçirilir.
Maddə 53. Torpaq sahəsi ilə bağlı öhdəliklər və məhdudiyyətlər
1. Dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaq sahələri istifadəyə və icarəyə
verilərkən (satılarkən), onlara dair aşağıdakı öhdəliklər və məhdudiyyətlər qoyula bilər:
torpaq sahəsi istifadəyə verildikdə, onun icarəyə (və ya subicarəyə) verilməsinin
qadağan edilməsi;
torpaq sahəsində müəyyən edilmiş qaydada razılaşdırılmış layihələr üzrə tikinti
işlərinin və ya torpaq sahəsinin mənimsənilməsinin müəyyən edilmiş müddətlərdə
başlanması və qurtarması;
təbiətqoruyucu tələblərə əməl edilməsi, torpaq sahəsində heyvanlar aləminin
qorunması, torpağın münbit qatının, nadir bitkilərin, təbiət, geoloji, tarix-
mədəniyyət abidələrinin, arxeoloji obyektlərin saxlanması;
verilmiş (satılmış) torpaq sahəsindən ovçuluq, balıqçılıq və ya cır meyvələrin
toplanması məqsədləri üçün müəyyən edilmiş qaydada və müddətdə istifadəsinə
icazə verilməsi;
vəhşi heyvanların təbii məskunlaşma mühitinin və miqrasiya yollarının
saxlanması;
qanunvericiliyə zidd olmayan digər öhdəliklər və məhdudiyyətlər.
2. İstifadəyə və icarəyə verilmiş, habelə xüsusi mülkiyyətə satılmış torpaq sahəsinə dair
qoyulan öhdəliklər və məhdudiyyətlər müvafiq müqavilə və ya məhkəmənin qərarı ilə
müəyyən edilir.
3. Torpaq sahəsinə qoyulan öhdəliklər və məhdudiyyətlər onun hüquqi statusuna daxil
edilməklə, dövlət qeydiyyatından keçirilir. Torpaq sahəsi üzərində mülkiyyət, istifadə və
icarə hüquqları başqa şəxsə keçdikdə həmin öhdəliklər və məhdudiyyətlər saxlanılır.
Maddə 54. Torpaq sahəsi üzərində servitutlar
1. Servitut — bir və ya bir neçə qonşu (özgə) torpaq sahələrindən məhdud istifadə
hüququdur. Torpaq sahəsi üzərində servitutla bağlı münasibətlər bu Məcəllə və
Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsi
ilə nizama salınır.
2. Servitut — torpaq mülkiyyətçiləri, istifadəçiləri və icarəçiləri arasında razılaşma ilə,
yaxud məhkəmənin qərarı ilə müəyyən edilə bilər.