Azctm mövzu: Aşağıdakı ifadələrə uyğun gələn sıranı müəyyənləşdirin. I. Kurikulum II. Standart III. Hədəflər

14. Aşağı siniflərdə coğrafiyanın tədrisində anlayış və təsəvvürlərin formalaşmasında hansı yol məqsədəuyğundur:

A) fərdi anlayış və təsəvvürlərdən ümumi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılması

B) ümumi anlayış və təsəvvürlərdən fərdi anlayış və təsəvvürlərin formalaşması

C) müxtəlif müstəqil və praktik işlərin yerinə yetirilməsi

D) fərdi və ümumi anlayış və təsəvvürlərin ayrı - ayrılıqda öyrənilməsi ilə

E) yalnız diyarşünaslıq prinsipindən istifadə ilə

15. Yuxarı siniflərdə coğrafiyanın tədrisində anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasında hansı yol məqsədə müvafiqdir:

A) ümumi anlayış və təsəvvürlərdən fərdi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasına

B) fərdi anlayış və təsəvvürlərdən ümumi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasına

C) müxtəlif müstəqil və praktik işlərin yerinə yetirilməsi

D) yalnız diyarşünaslıq materiallarından istifadə edilməsi

E) fəndaxili və fənlərarası əlaqə yolu

16. Təlim prosesinin deduktiv yolu müvafiq gəlir:

A) ümumi anlayış və təsəvvürlərdən fərdi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasına

B) kartoqrafik və qrafik vasitələrdən istifadəyə

C) diyarşünaslıq və elmilik prinsipinin istifadəsinə

D) fərdi anlayış və təsəvvürlərdən ümumi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasına

E) hadisə və proseslərin siniflər üzrə bərabər paylanmasına

17. Katexizi müsahibəsinin əsas məqsədi nədən ibarətdir:

A) şagirdlərin faktiki biliklərinin aşkar edilməsindən

B) şagirdlərin müstəqil nəticələr çıxarmaları

C) şagirdlərin qismən tədqiqat işlərinə cəlb edilməsi

D) müstəqil və praktik işlərin yerinə yetirilməsi

E) riyazi hesablamaların yerinə yetirilməsi

18. Dərketmə qabiliyyətinə görə təlim metodları hansılardır:

A) izahlı - illüstrativ, reproduktiv, problemli şərh, qismən axtarış, tədqiqat

B) söz, əyani, praktik

C) şifahi şərh, praktik, müsahibə, mühazirə

D) izahlı illüstrativ, interaktiv, ənənəvi, praktik

E) müsahibə, nağıletmə, mühazirə, izahat, söhbət

19. Aşağı siniflərdə coğrafiyanın tədrisində anlayış və təsəvvürlərin formalaşmasında hansı yol məqsədəuyğundur:

A) fərdi anlayış və təsəvvürlərdən ümumi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılması

B) ümumi anlayış və təsəvvürlərdən fərdi anlayış və təsəvvürlərin formalaşması

C) müxtəlif müstəqil və praktik işlərin yerinə yetirilməsi

D) fərdi və ümumi anlayış və təsəvvürlərin ayrı - ayrılıqda öyrənilməsi ilə

E) yalnız diyarşünaslıq prinsipindən istifadə ilə

20. Yuxarı siniflərdə coğrafiyanın tədrisində anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasında hansı yol məqsədə müvafiqdir:

A) ümumi anlayış və təsəvvürlərdən fərdi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasına

B) fərdi anlayış və təsəvvürlərdən ümumi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasına

C) müxtəlif müstəqil və praktik işlərin yerinə yetirilməsi

D) yalnız diyarşünaslıq materiallarından istifadə edilməsi

E) fəndaxili və fənlərarası əlaqə yolu

9. Mövzu:

1. Uyğun ifadələri seçib qruplaşdırın.

I-Mimio proqramı

II-Adi dərs

1 - dəftər

2 - kitab

3 - alətlər paneli

4 - dərslik

5 - vəsait

6 - qalareya

A) I-1, 3, 6 II-2,4,5

B) I-2, 4, 6 II-1,3,5

C) I-3, 5, 4 II-2,1,6

D) I-1, 2, 3 II-4,5,6

E) I-1, 6, 5 II-2,4,3

2. Rəsmi kurikuluma aid olan ifadələri seçin.

1 - dərs və təlim

2 - əsas prinsiplər

3 - metod və üsul

4 - mövzular və məzmu

5 - anlayış və termin

6 - dərslər və dərs planları

A) 2, 4, 6

B) 1, 3, 5

C) 1, 2, 5

D) 2, 4, 3

E) 5, 6, 3

3. Praktik işin didaktik məqsədinə görə bölündüyü qrupa aid olan ifadələri seçin.

1 - Öyrədici

2 - Yoxlayıcı

3 - Çalışdırıcı

4 - Möhkəmləndirici

5 - Yekunlaşdırıcı

6 - Hesablayıcı

A) 1, 2, 5

B) 2, 4, 6

C) 3, 1, 4

D) 5, 6, 3

E) 1, 2, 4

4. Məzmununa görə praktik işlərin növlərinin yazıldığı ifadələri seçin.

1 - Kitablar üzərində iş

2 - Dərslik üzərində iş

3 - Xəritə üzərində iş

4 - Komputer üzərində iş

5 - Məhəldə iş

6 - Lövhə üzərində iş

A) 2, 3, 5

B) 5, 6, 3

C) 3, 1, 4

D) 2, 4, 6

E) 1, 2, 5

5. Təlim prosesinin deduktiv yolu müvafiq gəlir:

A) ümumi anlayış və təsəvvürlərdən fərdi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasına

B) kartoqrafik və qrafik vasitələrdən istifadəyə

C) diyarşünaslıq və elmilik prinsipinin istifadəsinə

D) fərdi anlayış və təsəvvürlərdən ümumi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasına

E) hadisə və proseslərin siniflər üzrə bərabər paylanmasına

6. “Atmosfer” bölməsinin tədrisində istifadə olunan əsas praktik metodlar:

A) hava üzərində müşahidələr, təcrübələr

B) ucadan oxu, xəritə ilə iş

C) ekskursiyalar, riyazi hesablamalar

D) əyani vəsaitlərlə iş, dərslik üzərində iş

E) müsahibə, məktəb mühazirəsi

7. Coğrafiya təliminin əsas təşkilat formaları:

A) dərs, ekskursiya, fakültətiv məşğələ

B) xəritə ilə iş, riyazi hesablamalar, testlər

C) dərs, müşahidələr, dərnəklər

D) viktorinalar, coğrafiya gecələri, ekskursiya

E) imtahan, zaçot, test

8. Coğrafiyanın tədrisində diyarşünaslıq prinsipinin mahiyyəti nədən ibarətdir:

A) coğrafi bilik və bacarıqların formalaşdırılmasında yerli materiallardan istifadə edilməsi və öyrənilməsi

B) məhəllin öyrənilməsi üçün sinifdənxaric işlrdən istifadə edilməsi

C) məhəllin adət və ənənələrinin öyrənilməsi

D) məhəldə kartoqrafik ölçmə işlərinin aparılması

E) yerli ərazilərin daha dəqiq təsvir edilmiş plan və xəritələrinin hazırlanması

9. Coğrafiyanın tədrisində müqayisə prinsipinin mahiyyəti nədən ibarətdir:

A) tədris prosesində coğrafi obyektə hadisələrin oxşar və fərqli cəhətlərinə görə tutuşdurulması

B) müxtəlif təlim metodların dan istifadə edilməsinin müqayisə edilərək təlim prosesində istifadə edilməsi

C) fiziki və iqtisadi coğrafiya kurslarının müqayisə edilməsi

D) coğrafiya və tarix fənləri arasında müqayisə aparılması

E) şagirdlərin bilik səviyyəsinə görə müqayisə edilməsi

10. Fərdi anlayış və təsəvvürlərdən ümumi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasına gedən yol idrakın hansı metoduna əsaslanır:

A) induktiv

B) müqayisə

C) müsahibə

D) problemli situasiya

E) deduktiv

11. Ümumi anlayış və təsəvvürlərdən fərdi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılmasına gedən yol idrakın hansı metoduna əsaslanır:

A) deduktiv

B) müsahibə

C) müqayisə

D) induktiv

E) problem situasiya

12. Ümumi anlayış və təsəvvürlərdən fərdi anlayış və təsəvvürlərin formalaşdırılması yolu coğrafiya tədrisinin hansı pilləsində daha geniş

istifadə edilir:

A) yuxarı siniflərdə

B) aşağı siniflərdə

C) ibtidai siniflərdə

D) sinifdənxaric məşğələlərdə

E) ev tapşırıqlarının verilməsində

13. Yuxarı siniflərdə iri mövzuların öyrənilməsinə balşayarkən istifadə edilməsi daha məqsədə müvafiq olan təlim metodu:

A) məktəb mühazirəsi

B) müsahibə

C) ucadan oxu

D) izahat

E) şəkil üzərində iş

14. Qafur Rəşad Mirzəzadənin coğrafiyanın tədrisi metodikasında xidməti nədən ibarət olmuşdur:

A) türk dilində ilk coğrafiya dərsliyini yazmışdır

B) Azərbaycanın ilk xəritəsinitərtib etmişdir

C) Azərbaycanda ilk qlobusu tərtib edilmişdir

D) Qafqazın xəritəsini hazırlamışdır

E) Coğrafiyadan proqram və metodik məsləhət yazmışdır

15. Coğrafiyanın tədrisində bərpaedici /giriş/ müsahibə metodunun məqsədi nədən ibarətdir:

A) yeni materialların öyrədilməsi üçün zəruri olan keçmiş bilik və bacarıqların yada salınmasından

B) yeni biliklərin möhkəmləndirilməsi və təkrarından

C) şagirdlərdə olan biliklərə əsasən yeni materialların izah edilməsindən

D) müxtəlif müstəqil və praktik işlərin yerinə yetirilməsindən

E) iri mövzuların sonunda təkrar məqsədi ilə müsahibələrin aparılmasından

16. Coğrafiyanın tədrisində aydınlaşdırıcı /şərhedici/ müsahibə metodundan istifadə edilməsi xidmət edir:

A) şagirdlərdə olan biliklərə əsasən yeni materialların izah edilməsinə

B) keçmiş biliklərin möhkəmləndirilməsi və təkrarına

C) yeni biliklərin öyrənilməsi üçün zəruri olan keçmiş bilik və bacarıqların yada salınmasına

D) müxtəlif müstəqil və praktik işlərin yerinə yetirilməsinə

E) iri mövzuların sonunda təkrar məqsədi ilə müsahibələrin aparılmasına

17. Şagirdlərin müstəqil nəticələr çıxartmağa yönəltmək məqsədi ilə aparılan müsahibə forması necə adlanır:

A) evrestik müsahibə

B) giriş müsahibəsi

C) katexizis müsahibə

D) qismən axtarış

E) izahlı illüstrativ

18. Şagirdlərin faktiki biliklərinin aşkar edilməsi məqsədi ilə aparılan müsahibə forması necə adlanır:

A) katexizis müsahibə

B) evrestik müsahibə

C) giriş müsahibəsi

D) qismən axtarış

E) izahlı illüstrativ

19. VI sinifdə “Plan və xəritə” bölməsinin tədrisi zamanı formalaşdırılan anlayışlara daxildir:

A) azimut, miqyas, coğrafi koordinat

B) meridian, paralel, kartoqrafik proyeksiya

C) şərti işarələr, berqştrix, kartoqrafik ümumiləşdirmə

D) horizontal, tematik xəritə, azimut

E) miqyas, nisbi hündürlük, nisbi rütubətlilik

20. VI sinifdə “Litosfer” bölməsinin tədrisində formalaşdırılacaq anlayışlara aiddir:

A) tektonik hərəkətlər, yer qabığı, qeyzerlər

B) geosinklinal, platforma, qalxan

C) miqyas, horizontal, horst

D) maqma, bazalt, litosfer tavası

E) plato, denudasiya, allüvial düzənlik

E) Rusiya, Ermənistan, Moldava

10. Mövzu:

1. İfadələrə uyğun gələn sözləri seçin.

I - Kurikulum

II - Standartlar

1 - şəxsiyyətyönümlü

2 - mövzular və məzmu

3 - fənnyönümlü

4 - əsas prinsiplər

5 - dərslər və dərs planları.

6 - şagirdyönümlü

A) I - 2, 4, 5 II - 1, 3, 6

B) I - 2, 3, 5 II - 1, 6, 4

C) I - 3, 5, 6 II - 2, 1, 4

D) I - 6, 4, 2 II - 3, 5, 1

E) I - 1, 4, 5 II - 2, 3, 6

2. Kurikulumun əsas xüsusiyyətlərini seçin.

1 - Cəmiyyətdə yeni ictimai münasibətlərin yaranması

2 - Dünya təhsil sisteminə inteqrasiya

3 - Ölkələrin inkişaf etməsi

4 - Ölkəmizin müstəqillik qazanması

5 - SSRİ - nin dağılması

6 - İnformasiya əsrinin tələbləri

A) 1, 2, 6

B) 3, 4, 5

C) 1, 3, 5

D) 2, 6, 5

E) 4, 3, 6

3. “Modelləşmə” təlim metoduna aid olan ifadələri seçin.

1 - Müəllim problem yaradır

2 - Şagird problemi özü tapır

3 - Şagird təklif verə bilir

4 - Müəllim yazı işi tapşırır

5 - Şagird yaradıcı fəaliyyət göstərir

6 - Müəllim sinifləri qrupa bölür

A) 2, 3, 5

B) 1, 2, 3

C) 4, 5, 6

D) 1, 4, 6

E) 2, 5, 3

4. “Materiklər və okeanlar” coğrafiyası kursunun elmi - nəzəri səviyyəsinin artırılmasına xidmət edən bölmə hansıdır:

A) “Yer təbiətinin əsas xüsusiyyətləri”

B) materiklərin öyrənilməsi ardıcıllığı

C) okeanların öyrənilməsi ardıcıllığı

D) xəritə, tipik plandan istifadə

E) relyef və geoloji quruluşu

5. Materiklərin öyrənilməsi ardıcıllığında istifadə edilən prinsip hansıdır:

A) təbii xüsusiyyətləri mürəkkəbdən sadəyə doğru - Avrasiyadan Antarktidaya

B) təbii xüsusiyyətləri sadədən mürəkkəbə doğru – Afrikadan Avrasiyaya

C) təbii xüsusiyyətləri sadədən mürəkkəbə doğru – Avrasiyadan Afrikaya

D) təbii xüsusiyyətləri sadədən mürəkkəbə - Antarktidadan Avrasiyaya

E) müəllimlərin istədiyi ardıcıllıq seçilə bilər

6. VI sinifdə “Hidrosfer” bölməsinin tədrisində istifadə edilən praktik işlər hansılardır:

1 – fenoloji müşahidələr

2 – çayın canlı en kəsiyinin tapılması

3 – qütb planalması

4 – su sərfi və sürətin hesablanması

5 – kəsmə hündürlüyünün tapılması

A) 2, 4

B) 1, 2

C) 1, 3

D) 2, 3

E) 2, 5

7. Müstəqillik əldə etdikdən sonra məktəb coğrafiyasının quruluşunda baş verən dəyişikliklər:

1 - təbiətşünaslıq kursunun tədris edilməsi

2 – yerşünaslıq kursunun tədrisi

3 – türk dünyasının coğrafiyası kursunun tədrisi

4 – Azərbaycanın coğrafiyasının tədrisi

5 – okeanların öyrənilməsinin başlanması

A) 2, 3

B) 1, 3

C) 1, 2

D) 3, 5

E) 3, 4

8. Ayrı - ayrı materiklərin öyrənilməsində istifadə edilən ən mühüm metodik priyom hansıdır:

A) tipik planlardan istifadə

B) qrafik vəsaitlərdən istifadə

C) cədvəl və rəqəm materialları ilə iş

D) praktik işlərdən istifadə

E) şəkil üzərində işlərin təşkili

9. Tipik planlardan coğrafiyanın tədrisində hansı məsələlərin öyrənilməsində istifadə edilir:

A) coğrafi obyektlərin, materiklərin xarakteristikası zamanı

B) riyazi hesablamalar aparılarkən

C) statistik materiallarla işləyərkən

D) coğrafi koordinatların öyrənilməsi zamanı

E) horizontallar və berqştrixlər öyrənilərkən

10. Coğrafiya dərslərində riyazi hesbalamalar aparılması hansı məqsədə xidmət edir:

A) müxtəlif coğrafi hadisə və proseslərin sübutluluğuna və möhkəmləndirilməsinə

B) xəritədə coğrafi adların öyrənilməsinə

C) əyan i vəsaitlərlə işləmək bacarıqlarına

D) sinifdənxaric işlərin yaxşılaşdırılmasına

E) dərslik üzərində işin aparılmasına

11. Coğrafiyanın tədrisi metodikası hansı hissələrdən ibarətdir:

A) ümumi və xüsusi

B) ümumi və regional

C) fiziki və iqtisadi

D) iqtisadi və sosial

E) regional və ölkəşünaslıq

12. Coğrafiyanın tədrisinin xüsusi hissəsində hansı məşğələlər öyrənilir:

A) ayrı - ayrı coğrafiya kurslarının tədrisi metodikası

B) təlimin əsas təşkilat formaları

C) məktəb coğrafiyasının məqsəd və vəzifələri, məzmunu

D) məktəb coğrafiyasının tarixi

E) təlim metodlarının təsnifatı

13. Coğrafiyanın tədrisi metodikasının tədqiqatlarında müşahidə metodunun hansı növləri var:

A) birbaşa və dolayı

B) müstəqil və praktik

C) əyani və abstrakt

D) təbii və laborator

E) evrestik və katexizis

14. Coğrafiyanın tədrisi metodikasının tədqiqatlarında pedaqoji eksperimentin hansı formalarından istifadə edilir:

A) təbii və laborator

B) müstəqil və praktik

C) əyani və abstrakt

D) birbaşa və dolayı

E) evrestik və katexizis

15. Coğrafiyanın təlimində söz metodunun hansı növləri var:

A) şifahi şərh, müsahibə, mühazirə, ucadan oxu

B) mühazirə, müsahibə, müşahidə

C) xəritə ilə iş, dərsliklə iş, qrafik işlər

D) riyazi hesablama, nağıletmə, izahat

E) izahat, müstəqil iş, qlobusla iş

16. Coğrafiya dərslərində “Plan və xəritə” bölməsinin tədrisində istifadə edilən cihazlar hansılardır:

A) nivelir, kompas, teodolit

B) barometr, hiqrometr, flüger

C) anomometr, oxolot, kompas

D) hiqrometr, kompas, teodolit

E) flüger, nivelir, barometr

17. Coğrafiya dərslərində “Atmosfer” bölməsinin tədrisində istifadə edilən cihazlar hansılardır:

A) barometr, hiqrometr, flüger

B) flüger, nivelir, barometr

C) hiqrometr, qara qlobus, tellurt

D) kompas, oxolot, termometr

E) nivelir, kompas, teodolit

18. “Plan və xəritə” bölməsində hansı mövzular üzrə riyazi hesablama çalışmaları verilir:

A) cəhət təyini, coğrafi koordinatlar, miqyas

B) miqyas, su sərfi, horizontallar

C) üfüqün cəhəti, təzyiq və temperaturun dəyişməsi

D) nisbi rütubət, azimut, miqyas

E) coğrafi korrdinatlar, rütubət əmsalı, miqyas

19. “Atmosfer” bölməsinin tədrisində hansı mövzular üzrə riyazi hesablama çalışmalarından istifadə edilə bilər:

A) rütubətlilik, temperatur və təzyiqin dəyişməsi

B) su sərfi, dərinliyin ölçülməsi, nisbi hündürlüyü

C) azimut, miqyas, nisbi rütubətlik

D) rütubət əmsalı, horizontallar, izotermlər

E) saat qurşaqları, horizontallar, düşmə və meyillik

20. Coğrafiyanın tədrisi metodikasının tədqiq etdiyi problemi hansılardır:

A) məktəb coğrafiyasının məzmunu, təlim - tərbiyə vəzifələri, müəllimin öyrədici fəaliyyəti şagirdlərin öyrənməsi

B) məktəb coğrafiyasının məzmunu, tətbiq olunan metodların seçilməsi, coğrafiya dərsinin pedaqoji və psixoloji təhlili

C) məktəb coğrafiyasının məzmunu, təlim - tərbiyə prosesinin qanunauyğunluqları

D) məktəb coğrafiyasının təhsil - tərbiyə vəzifələri. Təlim prinsipləri və öyrətmə yolları

E) məktəb coğrafiyasının məzmunu: təlim - tərbiyə qanunları, coğrafiya proqramları

11. Mövzu:

1. İfadələrə uyğun gələn sözləri seçin.

I - Fənn kurikulumun strukturu

II - Milli kurikulumun strukturu

1 - Ümumi təhsilə və ümumi təhsilli şəxsə verilən tələblər

2 - Ümumi təhsil sistemində pedaqoji prosesin təşkili prinsipləri

3 - Fənnin məzmunu

4 - Ümumi təhsilin məzmun standartları

5 - Təlim strategiyaları

6 - Şagird nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsi

A) I - 3, 5, 6 II - 1, 2, 4

B) I - 2, 3, 4 II - 1, 5, 6

C) I - 5, 4, 3 II - 2, 1, 6

D) I - 2, 5, 6 II - 1, 4, 3

E) I - 1, 2, 3 II - 4, 5, 6

2. Milli kurikulumun strukturuna aid olan ifadələri seçin.

1 - İnformasiya əsrinin tələbləri

2 - Ümumi təhsilin məzmun standartları

3 - Fənn kurikulumunun strukturu

4 - Mövzular və məzmu

5 - Ümumi təhsilə və ümumi təhsilli şəxsə verilən tələblər

6 - Dərslər və dərs planları

A) 2, 3, 5

B) 1, 2, 6

C) 3, 4, 5

D) 6, 4, 3

E) 1, 5, 2

3. “Diskussiya” təlim metodunun tətbiqi zamanı dəyişilməz olan xüsusi qaydaları seçin.

1 - Pafosla çıxış etmək

2 - Fikirlərin elmiliyi

3 - İntonasiya ilə danışmaq

4 - Fikirlərin aktuallığı

5 - Fikirlərin mövzuya aid olması

6 - Mimikalarla danışmaq

A) 2, 4, 5

B) 1, 2, 4

C) 3, 4, 6

D) 1, 3, 5

E) 2, 6, 5

4. Coğrafiya dərslərində müsahibə metodunun formaları:

A) katexizis, evrestik

B) katexizis, şərhedici

C) katexizis, ümumiləşdirici

D) katexizis, aydınlaşdırıcı