1. Texniki mexanika haqqında məlumat

54.Qayış ötürmələri haqqında ümumi məlumat

Hərəkəti uzaq məsafələrə ötürmək üçün qayış ötürməsindən istifadə olunur. Qayış ötürmələri sənaye avadanlıqlarında, kənd təsərrüfatı maşınlarında və s. istifadə edilir. Qayış ötürməsi aparan və aparılan qasnaqlardan, qasnaqlar üzərində parın geydirilmiş elastik lentdən - qayışdan ibarətdir. Hərəkət qasnaqlar və qayış arasında baş verən sürtünmə qüvvəsi ilə ötürülür.

Bu ötürmənin aşağıdakı müsbət xüsusiyyətləri vardır :

1. 
   Konstruksiyası sadədir, ucuz başa gəlir.
   
2. 
   Ötürmə səssiz və səlis işləyir, təkanları yumşaldır.
   
3. 
   Qayış qoruyucu üzv rolu oynayaraq (sürüşərək) detalları çox böyük yüklənmədən qoruyur.
   
4. 
   Hərəkəti uzaq məsafəyə (12 - 15 m - ə) ötürmək mümkündür.
   
5. 
   Qulluq edilməsi sadədir, yeyilmiş detalları asan dəyişdirilir.
   
6. 
   Hərəkəti müxtəlif vəziyyətdə yönəlmiş vallar arasında ötürmək mümkündür.
   

Aşağıdakı mənfi cəhətləri vardır :

1. 
   Ötürmə ədədi sabit deyildir.
   
2. 
   İlişmə ilə ötürməyə nisbətən qabarıq ölçüləri böyükdür.
   
3. 
   Val və onların dayaqlarına böyük yük düşür. İş zamanı qayış uzanır və onun gərilməsi azalır.
   
4. 
   Qayışın uzananda qırılma təhlükəsi vardır.
   
5. 
   İsti.