16-17.Nöqtənin hərəkətinin təcil və sürət vektorları
Nöqtənin hərəkətinin əsas kinematik xarakteristikaları sürət və təcil vektorlarıdır ( ).
Hərəkət edən nöqtənin t - zaman anındakı vəziyyətinə uyğun gələn radius vektoru , t + Δt zaman anına uyğun gələn radius vektor - dir. Δt - zaman fasiləsində radius vektorun aldığı artım olar. nöqtənin hərəkətinin Δt - zaman fasiləsindəki orta sürət vektoru adlanıb vektoru istiqamətində yönəlir.
|
|
Nöqtənin həqiqi sürət vektoru
Burada r = r(t) deməli nöqtənin həqiqi sürət vektoru həmin nöqtədə trayektoriyaya toxunan istiqamətdə olub, radius vektorunun zamana görə birinci tərtib törəməsinə bərabərdir.
Zaman keçdikcə, nöqtənin sürətinin qiymət və istiqamətcə dəyişməsini xarakterizə edən vektorial kəmiyyət nöqtənin təcili adlanır. Nöqtənin baxılan zaman anındakı təcil vektoru
yəni nöqtənin təcil vektoru sürətin zamana görə birinci tərtib törəməsinə radius vektorunun zamana görə ikinci tərtib törəməsinə bərabərdir. Təcil vektoru əyrinin çökük tərifinə yönəlir. Xüsusi halda nöqtənin sürət vektoru yalnız istiqamətcə dəyişir. υ = const. W ^υ
Dostları ilə paylaş: |