Uşaqların maraq dünyasında əlamətdar tarixi günlər
Yüklə 339,2 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ÜMUMDÜNYA YER GÜNÜ
- Azərbaycanda Ümumdünya yer günü.
39
kitabxana olduğu üçün məhz kitabxananın özünə həsr etmək olar. Belə ki, kitabxananın girişində sərgi təşkil etmək, bu sərgidə kitabxananın keçmişini, fəaliyyətini, bu gününü, kitabxanada görülən işləri əks etdirən və şəkillərlə bəzədilmiş bukletlər qoymaq məqsədəuyğundur. Daha sonra kitabxananın xidmət şöbəsinin işçilərinin şəkilləri və adları olan lövhə və onun yanında rəylərin yazılması üçün xüsusi dəftərçə və qələm qoyulur. Balaca oxucular və onların valideynləri, məktəblilər, yeniyetmələr öz rəylərini burada qeyd edirlər. Sonda rəylər ümumiləşdirilir və oxucuların ən çox sevdiyi kitabxanaçı seçilir. Daha sonra oxucuların sevimli kitabxanaçıları ilə görüşü təşkil olunur. Görüşdə kitabxanaçı oxucuları maraqlandıran suallara cavab verir və öz işi haqqında danışır.
ÜMUMDÜNYA YER GÜNÜ Beynəlxalq Yer Kürəsi Günü və ya “Ağac Günü”nün keçirilmə tarixi XIX əsrin 70-ci illərinə təsadüf edir. Senator Heylord Nelsanın təşəbbüsü ilə keçirilən bu bayramın qeyd edilməsində məqsəd insanların diqqətini ətraf mühitin çirkləndirilməsi və canlı aləmin qorunub saxlanması problemlərinə cəlb etmək idi. Yer Kürəsi Günü ilk dəfə 1970-ci il aprelin 22-də qeyd olundu. 20 milyona yaxın amerikalı müxtəlif tədbirlərdə iştirak edərək hökuməti ekoloji problemləri həll etməyə çağırdı. Həmin vaxtdan etibarən başlanan kütləvi ekoloji hərəkat təbii ehtiyatların qorunmasına və sənaye istehsalı üzərində ekoloji nəzarətlə istiqamətləndi. Məhz XX əsrin 70-ci illərindən etibarən şirkətlər ətraf aləmin 40
mühafizəsinə nə qədər vəsait ayırmaları barədə rəsmi məlumat verməyə başladılar. Azərbaycanda Ümumdünya yer günü. 2003-cü ildə Azərbaycan Prezidentinin sərəncamı ilə Bakı şəhərinin Qaradağ rayonu, Salyan və Neftçala rayonlarını əhatə edən Şirvan Milli Parkı, Ağcabədi və Beyləqan rayonlarını əhatə edən Ağ-Göl Milli Parkı yaradılmışdır. Bu əlamətdar günün kitabxanalarda və təhsil müəssisələrində qeyd olunması çox əhəmiyyətlidir. Belə ki, yetişməkdə olan məktəbliləri ekologiya məsələləri haqqında maarifləndirmək, onlarda yaşadığımız planetə, anamız təbiətə məhəbbət hissi, onu qorumaq lazım olduğunu aşılamaq lazımdır. Bu günlə bağlı ilk növbədə kitabxanalarda sərgilərin təşkil olunması məqsədəuyğundur. Sərgi aşağıdakı adlarla qurula bilər: “Yer kürəsi – bizim ümumi evimizdir”, “Yer kürəsini dövr etməyə vadar edən qüvvə - sevgidir”, “Səssiz kainatın ən qurtaracağında gözəl melodiyaların səsləndiyi planet var. Bu - bizim Yer planetidir”, “Yer kürəsi – bəşər övladının yeganə məskənidir”.
41
42
43
Beynəlxalq Yer Günü ilə bağlı kitabxanada “Yer – bizim ümumi evimizdir” adlı yuxarı sinif şagirdləri üçün ekoloji tərbiyə üzrə məşğələ keçirmək olar. Məşğələnin keçirilməsində əsas məqsəd ekoloji işarələrdən istifadə etməklə uşaqlarda təbiətdə davranış qaydaları haqqında bilikləri möhkəmləndirmək, meşənin heyvanların və bitkilərin birgə yaşadıqları ərazi olması, ətraf mühitə diqqət və qayğı ilə yanaşmağın vacibliyini çatdırmaqdır. Bu məşğələnin keçirilməsi üçün qlobus, ekoloji işarələr, meşə heyvanlarının (canavar, dovşan və s.) və onların ləpirlərinin şəkilləri lazım olacaq. Bu məşğələni təcrübəli kitabxanaçı aparmalıdır. Öncə qlobus haqqında məlumat verilir. Bu zaman Teymur Elçinin qlobus haqqında tapmacasını səsləndirmək olar. Bir qarpızım var cığal, Üstünə dünya sığar. Daha sonra qlobus haqqında məlumat verilir. Qlobus Yerin modelidir. Məktəblilərə aşağıdakı sualları ünvanlamaq olar: 1)
2)
Qlobusun üzərində hansı rəng çoxluq təşkil edir? 3)
Qlobus nəyi təsvir edir? 4)
Qlobusdan necə istifadə etmək lazımdır? və s. Daha sonra məktəblilərə Yer planetindəki su hövzələri haqqında suallar verilir: Yerdə neçə okean var?; dənizlərin suyu necədir?; çayların, göllərin, bulaqların suyu necədir?; dənizdə hansı canlılar yaşayır? və s.
44
Bir vaxtlar çox təmiz bir su hövzəsi var idi. Onun suyu o qədər təmiz idi ki, sudakı canlıları görmək olurdu. Günəşli havada isə buludların, ağacların şəkili suda əks olunurdu. Bir dəfə gölə istirahət edənlər gəldi. Onlar ağaclardan kəsərək tonqal qaladılar, yemək yedilər. Gedərkən isə, özlərindən sonra zibil, şüşə su qabları və konserv qutuları qoydular. Gölün qonaqları artmağa başladı və hamı özlərindən əvvəlkilər kimi davrandı. Vaxt keçdikcə su azalmağa, zibil isə çoxalmağa başladı. Artıq orada yaşayan canlılar görünmürdü. Göldəki canlılar belə bulanıq suda yaşamağa çətinlik çəkirdilər. Uşaqlar, kim onlara kömək edə bilər? Biz bu gölə necə kömək edə bilərik? Uşaqlar bu məsələ ilə bağlı öz təkliflərini irəli sürürlər. Daha sonra müxtəlif vəhşi heyvanların və onların ləpirlərinin şəkilləri monitorda nümayiş etdirilir. Uşaqlara hansı ləpirin hansı heyvana aid olması soruşulur. Ekoloji işarələrlə bağlı da sorğu-sual keçirilir. Doğru cavab verən uşaqlara simvolik hədiyyələr təqdim olunur. Kitabxanalarda “Təbiətin möcüzələri” adlı fotoşəkil müsabiqəsi keçirmək yaxşı olar. Fotomüsabiqənin keçirilməsində məqsəd yetişməkdə olan nəslin ekoloji maarifləndirilməsi, ekoloji mədəniyyətin artırılmasıdır. Oxucuların təbiət qoynuda çəkdikləri fotoları kitabxanada sərgilənir. Oxucular sərgiyə tamaşa edirlər və xoşlarına gələn fotoşəklin müəllifinin adını və soyadını yazaraq, xüsusi olaraq bunun üçün ayrılmış qutuya atırlar. Günün sonunda səslər sayılır, qalib müəyyən olunur. Qalibə həvəsləndirici mükafat təqdim edilməlidir. Yüklə 339,2 Kb. Dostları ilə paylaş:
|