TəSVİRİ VƏ TƏTBİQİ İNCƏSƏNƏT

Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi

2009

mimika, jestikulyasiya, müxtəlif detalların vasitəsilə, kontrast, faktura, işıq-kölgə, müxtəlif 

•

boyalardan istifadə etməklə  bədii növlər yaradır

təsvir  etməklə  şəkil  çəkir,  koloritdən,  işıq-kölgədən,  boyadan,  kompozitiv  bölgü 

•

prinsiplərindən istifadə edir

əsəri yaradan zaman ənənəvi və qeyri-ənənəvi alət və texnikalardan istifadə edir

•

üslublu əsərlər yaradır

•

ənənəvi fəaliyyətin müəyyən bir növünü seçir (gil, kilim, kuzə, qobelen, naxış vurmaq, 

•

toxumaq, odun üzərində iş) və materialların xassələrini nəzərə almaqla dekorativ-tətbiq 

əşyaları yaradır

seçilən sahədə əsər yaratmaq üçün ən müasir yanaşmalardan istifadə edir

•

konkret məsələni yerinə yetirmək üçün eksperimentlər aparır (alət, texnika, material)

•

seçilən  sahədə  (rəssamlıq,  dizayn,  fotoqrafiya  və  s.)  əldə  edilən  informasiya  əsasında 

•

(texnologiya, nəzəriyyələr, təsvir üsulları, material) eksperiment  aparır 

T.t.X.2  Şagird əsərdə mühitin müşahidə edilməsi nəticələrini təsvir edir,  

 

təsvir üsullarını inkişaf etdirir. 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

 

əsərdə təbiət hadisələrini göstərmək üçün müxtəlif təsvir üsullarından istifadə edir (işıq-

•

kölgə, rəng, kompozitiv bölgü, müxtəlif növ boyalar və s.) 

naturadan və yadda saxlamaqla şəkil çəkir

•

peyzaj, portret və natürmortu çəkən zaman detallara diqqət yetirir və eyni zamanda şəkil 

•

mailində orqanik bütövlüyü yaratmağı bacarır

T.t.X.3  Şagird layihələrdə iştirak edir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: 

qrup yoldaşları ilə birlikdə layihənin ideyasını (məs. tematik axşamlar, xeyriyyə sərgiləri, 

•

tamaşanın quruluşu, qəzet, jurnal, maketin hazırlanması, skverin abadlığı, məktəb, sinif 

otağının interyerinin dizaynının yaradılması və s.) müəyyən edir

layihənin planlaşdırılması və funksiyaların bölgüsündə iştirak edir

•

özününü yerinə yetirdiyi işləri planlaşdırır və həyata keçirir

•

layihənin təqdimatı və qiymətləndirilməsində iştirak edir

•

 

 

T. T. İ.X - 2

---

Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi

2009

İstiqamət: Kommunikasiya və şərh 

T.t.X.4  Şagird təsviri incəsənət element və prinsip biliyindən incəsənətin  

 

konkret nümunəsinin təhlili zamanı istifadə edir 

 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: 

əsərlərin kompozitiv quruluşu haqqında müzakirə edir

•

rəng vasitəsilə (məs., müəyyən emosiya yaradır, əhval-ruhiyyə yaradır, əsası ayırır, səsini 

•

gücləndirir) effektin əldə edilməsini müzakirə edir

rəssamın ritmi, dinamikanı, plastikanı, əhval-ruhiyyəni, formanı yaratmaq üçün xətdən necə 

•

istifadə etdiyini izah edir

əsərdə incəsənətşünasın məkan effektinə necə çatdığını izah edir

•

əsərdə incəsənətşünasın hansı üsullarla işıqlandırmanı göstərdiyini (işıq-kölgə, rəng və s.) 

•

izah edir

incəsənətşünas işıq-kölgədən istifadə edərək hansı effektdən istifadə edir

•

incəsənətşünasın insan xarakterini portretdə hansı üsullarla ötürdüyünü müzakirə edir

•

T.t.X.5  Şagird incəsənət əsərləri ilə yaranan ideya və emosiyalar haqqında  

 

söhbət aparır və onların onda nə oyatdığını müzakirə edir

 

Nəticə əldə edillmişdir, əgər şagird: 

əsərlə yaradılan birinci təəssüratlar haqqında danışır və izah edir ki, bu emosiyalar nəyə 

•

səbəb olur (süjet, kompozisiya, rəng, fiqurların ekspressivliyi və .s)

əsərdə  verilən  ideyalar  haqqında  və  onun  fikrincə,  yaradıcının  nə  demək  istədiyindən 

•

danışır 

incəsənət əsərlərini qiymətləndirir (öz biliyi və təcrübəsinə əsaslanaraq) 

•

İstiqamət: İncəsənətin kontekstdə dərk edilməsi

T.t.X.6  Şagird müxtəlif dövrdə yaranan əsərləri təhlil edir və onlar arasında  

 

oxşarlıq-fərqləri müzakirə edir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: 

şagird “dövr üslubu” anlayışını dərk edir və onu haqqında müzakirə aparır

•

müxtəlif dövrlərin eyni mövzu əsasında yaradılan əsərlərini müqayisə edir və incəsənət 

•

elementləri və prinsiplərinin necə olduğunu təhlil edir

 müxtəlif bədii üslub və əsas cərəyanların incəsənət əsərlərini müqayisə edir və təhlil edir

•

incəsənət əsərlərini bədii cərəyan və üslublara aid edir

•

T. T. İ.X - 3

---

Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi

2009

realistik və şərti incəsənət əsərləri haqqında onların xarakterik əlamətlərinə əsasən (forma 

•

– həcm/maili, mühit – real/irreal, ölçülər, miqyas – real/mübaliğə edilmiş, pozulmuş və s.) 

müzakirə edir

bir neçə növ əsərə əsasən həmin dövrün əlamətlərini xarakterizə edir, hansılar ki, bu və ya 

•

digər incəsənət əsərinə aid edilir, müxtəlif dövrlərdə nəyə üstünlük verildiyini müəyyən edir: 

süjet, personajların xarakterlərinin ötürülməsi, emosional fon, anturaj və s. 

müxtəlif  dövrdə  yaranan  incəsənət  əsərlərini  müqayisə  edir  və  insana    qarşı  görünən 

•

münasibətini müzakirə edir

T.t.X.7  Şagird tarixi, sosial və digər kontekstin konkret incəsənət      

 

yaradıcılığına göstərdiyi təsiri araşdırır və izah edir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: 

bir konkret incəsənət xadiminin yaradıcılığını seçir və öyrənir, onun fərdiliyini müzakirə 

•

edir (bədii üslub, nəzər, yerinə yetirilmə tərzi, tematika və s.)

seçilən incəsənət xadiminin yaradıcılığı haqqında məruzələr  edir

•

dövr üçün xarakterik olan dünyagörüşü, dini və estetik ideallar, onun tərəfindən seçilən 

•

konkret əsərləri haqqında söhbət aparır

konkret əsərlərin yaradılma mühitləri haqqında və yaradıcının tərcümeyi-halı və əhval-

•

ruhiyyəsinin əsərdə  təsviri haqqında müzakirə edir

T.t.X.8   Şagird gürcü incəsənətini və incəsənət xadimlərini araşdırır.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: 

müxtəlif  sahələrin  abidələrinin  konkret  əsərləri  nümunəsində  gürcü  mədəniyyətinin 

•

özünəməxsusluğunu müzakirə edir ;

onun üçün maraqlı tarixi dövrün gürcü incəsənət abidələri haqqında informasiya toplayır 

•

və sinif yoldaşlarını  məruzə, əyani vəsait şəklində tanış edir

bir neçə məşhur gürcü rəssamı, heykəltaraşının əsərlərini müzakirə edir

•

T.t.X.9   Şagird teatr və kino incəsənətinin elementlərini müzakirə edir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

teatr və kino incəsənətində təsviri incəsənətin rolunu təhlil edir 

•

gürcü teatr incəsənəti haqqında informasiya toplayır və onun özünəməxsusluğunu müzakirə 

•

edir

T. T. İ.X - 2

---