20
UYGULAMA FAALĠYETĠ
ĠĢlem Basamakları
Öneriler
Sinir sisteminin yapı ve bölümlerini
eğitim materyalleri üzerinde ayırt ediniz.
Sinir sisteminin yapı ve bölümlerini
anatomi atlası, Ģema, afiĢ vb. üzerinde
inceleyebilirsiniz.
Sinir sisteminin özelliklerini sıralayınız.
Sinir sisteminin özelliklerini yazarak
çalıĢabilirsiniz.
Sinir sisteminin görevlerini ayırt ediniz.
Sinir sisteminin görevlerini anatomi ve
fizyoloji ile ilgili önerilen kaynaklardan
araĢtırabilirsiniz.
Merkezi sinir sistemini oluĢturan beyin
ve omuriliği, eğitim posterleri üzerinde
ayırt ediniz.
Anatomi atlası ve faaliyette yer alan
resmi inceleyebilirsiniz.
Beyin maketi üzerinde tüm beyni
oluĢturan yapıları gösteriniz.
Anatomi atlası ve faaliyette yer alan
resmi inceleyebilirsiniz.
Beynin boĢluklarını maket üzerinde
gösteriniz.
Beyin maketi kullanabilirsiniz.
Anatomi atlası ve modülde yer alan
resmi inceleyebilirsiniz.
Ġskelet üzerinde omurga kanalını ve
omurun yapısını inceleyiniz.
Yazarak çalıĢabilirsiniz.
Omuriliğin iĢlevlerini sıralayınız.
Anatomi atlası ve faaliyette yer alan
resim 1.13 ü inceleyebilirsiniz.
Beyin omurilik zarlarını afiĢ, Ģema,
poster vb eğitim materyalleri üzerinde
gösteriniz.
ġekil
çizerek
beyin
zarlarını
gösterebilirsiniz.
Resim 1.14 ü inceleyebilirsiniz.
BOS un görevlerini sıralayınız.
Yazarak çalıĢabilirsiniz.
UYGULAMA FAALĠYETĠ
21
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seçeneği iĢaretleyiniz.
1.
AĢağıdakilerden hangisi, ara beyni oluĢturan yapılardan değildir?
A)
Thalamus
B)
Hypothalamus
C)
Pons
D)
Epithalamus
E)
Subthalamus
2.
AĢağıdaki yapılardan hangisi, 3. ventrikülü 4. ventriküle bağlar?
A)
Monro deliği
B)
Canalis centralis
C)
Foramen Luscha
D)
Slyvius kanalı
E)
Foramen magandi
3.
AĢağıdakilerden hangisi, omuriliğin iĢlevlerindendir?
A)
Omurgayı korur.
B)
Vücut sıvıları arasında iyon değiĢimini sağlar.
C)
Zeka, Ģuur, hafıza ve öğrenme gibi zihinsel faaliyetlere merkezlik yapar.
D)
Vücudun dengede kalmasını sağlar.
E)
Otonom sinirlere merkezlik yapar.
4.
AĢağıdakilerden hangisi, sinir sisteminin özelliklerinden değildir?
A)
Uyarılabilme
B)
Ġletebilme
C)
Duyuları algılama
D)
Uyarıya cevap verme
E)
Yenilenme
5.
AĢağıdakilerden hangisi, beyin sapının (truncus encephali) bölümlerindendir?
A)
Mesencephalon
B)
Thalamus
C)
Hypothalamus
D)
Subthalamus
E)
Forniks
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karĢılaĢtırınız. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.
Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
22
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2
Periferik sinir sisteminin yapı ve iĢlevlerini ayırt edebileceksiniz.
DıĢ ortamdan hiçbir uyaran alamadığınız (ıĢık, ısı, koku, tat vb.) durumlarda
neler hissedeceğinizi sınıf ortamında arkadaĢlarınızla tartıĢınız.
Korku ve heyecan duyduğunuz anlarda vücudunuzda hissettiğiniz değiĢiklikleri
arkadaĢlarınızla tartıĢınız.
2. PERĠFERĠK SĠNĠR SĠSTEMĠ
Periferik sinir sistemi (Çevresel Sinir Sistemi) 12 çift kafa (kraniyal) ve 31 çift
omurilik (spinal ) sinirlerinden oluĢur. Periferik sinirler, merkezi sinir sistemi ile duyu
organları, kaslar, bezler, organlar arasındaki bağlantıyı sağlar. Organlardan merkezi sinir
sistemine mesaj getiren (sensitif - duyu) ve merkezi sinir sisteminden organlara (motor -
çalıĢtırıcı) emir ileten sinirlerden oluĢur.
2.1. Kafa Sinirleri (Cranial Nevrus )
Kranial sinirler, beyinden çıkan ve kafatası tabanındaki deliklerden geçerek baĢ ve
boyuna dağılan 12 çift sinirdir. Bu sinirlerden X. Kafa çifti olan N. Vagus göğüs ve karın
organlarına kadar dağılır. Kafa çiftlerinin numaralandırılması beyne bağlanıĢ sırasına göre
(önden arkaya doğru) yapılmıĢtır. Numaralar özeldir ve değiĢmez. Kranial sinirler Ģunlardır;
I. Kafa Çifti: (N. Olfactorius - Koku siniri) Sensitiv bir sinirdir. Koku
uyarılarını temporal lobdaki koku merkezine götüren duyu siniridir. Burun
boĢluğunda baĢlar serebrumda sonlanır.
II. Kafa Çifti: (N. Opticus - Görme siniri) Sensitiv bir sinirdir. Görme duyusu
taĢır. Merkezi gözün retina tabakasındadır. Aldığı görme ile ilgili uyarıları
oksipital lobdaki görme merkezine götüren duyurucu sinirdir.
III. Kafa Çifti: (N. Oculomotorius - Göz oynatıcı sinir) Motor ve
parasempatik lifler taĢıyan bir sinirdir. Orta beyinden çıkar. Göz kaslarına motor
lif taĢır. Gözün aĢağı-yukarı, içe-dıĢa hareketlerini ve göz kapağının
hareketlerini sağlar. Parasempatik lifleri pupillayı daraltır.
IV. Kafa Çifti: (N. Trochlearis -Göz kaslarına giden sinir) Gözün
hareketlerini yapmasını sağlayan motor lifler taĢıyan bir sinirdir. Orta beyinden
çıkar.
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2
AMAÇ
ARAġTIRMA