Sonuncu Fateh indd
Yüklə 12,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
651 N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R ların da bu barədə yekdil qərara gəlməsinə əlahəzrətin öz yaxın adamlarına vaxtaşırı divan tutması səbəb ol- muşdu. Doğrudan da, Nadir şahın yaxın adamı olub, rahat yaşamaq mümkün deyildi. Bu yaxın adamlar gec-tez zavala gəlirdilər və Nadir şah onları yeniləri ilə əvəz edirdi. Ona görə də, Nadir şahın həmin bu beş ən yaxın adamı Əliqulu xanla razılaşıb, fürsət düşən kimi niyyətlərini həyata keçirməyi qərara almışdılar. Əlli min tümən vergini heç cür ödəyə bilməyən Əliqulu xanın ölüm hökmü artıq oxunmuşdu. Üstəlik, Nadir şah o biri vergi ödəməyənləri də açıq-aşkar şəkildə ölümlə təhdid edirdi. Amma o, Məşhəddə, İsfahanda olanda, ölümlə hədələdiyi adamların ona qarşı qəsd təşkil edə biləcəklərini ağlına belə gə tir- mirdi. Düşünürdü ki: «Əgər, işdi-şayəd, mənim qollarımı bağlasalar, bu gün başının kəsilməsinə fərman verdiyim adamın əlinə qılınc verib, əmr etsələr ki, əli-qolu bağlı Nadir şahın başını kəs, o yenə buna cəsarət etməz, vəssəlam- şüttamam…». Yəni Şahənşah Fəthabada gələnə kimi özünün toxunulmazlığına, bir növ, ölməzliyinə inanır- dı. Əslində, bütün tiranlar belə olurlar, özündən əvvəlki böyük şahların, imperatorların məhz ən yaxın adamları tərəfindən sui-qəsdə məruz qalmalarını bilə-bilə... Şahənşah, Təhmasib şah Səfəvini taxtdan saldığı günləri xatırladı, sonra Muğanda keçirdiyi qurulta- yı, özünün tacqoyma mərasimini, sonra Hindistanda Məhəmməd şahın, Buxarada Əbülfeyz xanın başına öz əli ilə tac qoymasını. Uşaq vaxtı başına sünbüldən tac qoyduğu vaxtlar, qardaşı İbrahimlə olan əsirlik həyatı 652 S O N U N C U FAT E H bir-bir gözlərinin önündən keçdi. «Mənim ordum qar daşım İbrahim Zahirdövlənin qisasını almaq üçün Dağıstana yürüş edəndə, aclığa-susuzluğa dözdü, çoxlu itkilər verdim, di gəl ki, qardaşım oğlu Əliqulu xan mənə düşmən kəsildi… Yenə öz qılıncımızı öz ba- şımızı kəsmək üçün itiləmişik. Dünyanın lənəti bizə gəlib! Dünya minüzlü dünyadı, adamları etibarsızdı, heç kimə güvənmək olmur. Əcaba, görəsən, Əliqulu xanı mənə qənim kəsilməyə vadar edən yalnız ondan vergi tələb etməyimdirmi? Yox! Bəlkə ölüm qorxusu- du. Çünki bu dünyada insana öz canından şirin heç nə yoxdur. Gözlədiyi ölüm qorxusu Əliqulu xan kimi adamı əvvəlcə Təhmasib xan Cəlayirə, indi də mənə – Qılınc oğlu Nadir şah Əfşara – doğmaca əmisinə əl qal- dırmağa vadar edib… Bir tərəfdən də bu əbləhin gür- cü qayınatası Teymuraz da indi məndən ağzıəyridir, vergiləri toplamır. Mən isə çox tələsdim, götür-qoy etmədən, Qarayazı meşəsini, Borçalı mahalını onun idarəsi altına verdim. Heyif, çox heyif…». * * *
Əliqulu xan, nəhayət, beş gün at çapdıqdan sonra özünü Qoçana yetirdi. Nadir şahın mühafizə alayı bu- radan bir az aralıda düşərgə qurmuşdu... Əliqulu xan bir nəfərlə sui-qəsdçilərə xəbər gön- dərdi. Əliqulu xan atını otlağa buraxıb, daşın üstündə oturmuşdu. Saleh xan, Musa bəy, Məhəmmədqulu xan, Məhəmməd xan Qacar və Qoçu bəy Əfşar gəlib atlarından endilər.
653 N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R Əliqulu xan onları görcək ayağa qalxıb dedi: – Elə bu gecə Nadir şahın işini bitirmək lazımdır. Mən düz beş gün nəfəsimi dərmədən at çapıb, özümü bura çatdırmışam ki, sizi xəbərdar edim. Sonra belə fürsət ələ düşməyəcək. Saleh xan dedi: – Hələ Kəlata qədər belə fürsətlər çox olacaq. – Yox, – Əliqulu xan etiraz etdi. – Fürsət olmaya- caq. Çünki mənim Sistandan çıxıb, Herata gəlməyimi, sonra da Məşhəddə görünməyimi casuslar bu gün Nadir şaha çatdıracaqlar və o sui-qəsd niyyətimizdən duyuq düşəcək. Belə olduqda, ona yaxın düşmək mümkün olmayacaq. Hələ sizin düşərgəni nəyə görə tərk etməyinizdən şübhələnsə, onda, hamınıza divan tutacaq. Düz fikirləşirəmmi? Məhəmmədqulu xan: – Belə çıxır, farslar demişkən, o bizi sabah naharda yeməmiş, biz onu gərək bu axşam şamda yeyək… – Düzdür, əhsən! – deyə Saleh xan onun sözü- nü təsdiq etdi. – Axı, özün mənə dedin ki, Nadir şah əfqan sərkərdəsi Əhməd xan Əbdalı bu gün yanına çağırtdırıb. – Görəsən niyə?– deyə Əliqulu xan heyrətlə soruşdu. – Casus qoymuşam, ona göz olacaq, qayıdan kimi, nə olsa, biləcəyəm… – Yaxşı, vaxt azdı, şam yeməyinə qədər düşərgəyə qayıdıb, Nadir şahın yanında olmalıyıq, bir qərara gəlin, – Saleh xan onları tələsdirdi. – Axşam bir süfrədə oturacaqsınız? Lap yax- şı, – Əliqulu xan qımışdı. – Mən Nadir şahın dostu 654 S O N U N C U FAT E H Təhmasib xan Cəlayiri elə süfrə başında cəhənnəmə vasil elədim. Bəlkə… – Yox, – Saleh xan etiraz elədi. – Birincisi, Nadir şah Təhmasib xan Cəlayir deyil. İkincisi, Nadir şah son vaxtlar ərk edib, ona yaxınlaşan heç bir Allah bəndəsinə inanmır. Bir dəfə hətta «Nadir şahla Nadir arasında fərq görməyən axmaqların yaşamağa haqqı yoxdur!» – deyə öz gənclik dostlarından birini ölüm cəzasına məhkum etdi… – Elə isə, deyin görüm, bu gecə şahın gözətçilərinin rəisi kimdir? Qoçu bəy: – Mənəm, – dedi. – Çox yaxşı! O yeganə şahdır ki, müharibəyə də, qiyam yatırmağa gedəndə də hərəmlərinin yarıdan çoxunu özü ilə aparır. Hər gecə birinin yanında qalır ki, ən yaxın adamı belə harada gecələdiyini bilməsin. Şam yeməyindən sonra o, yenə hərəmlərindən birinin çadırına gedəcək. Elə ki, Şahənşahın hansı arvadının çadırında gecələdiyini bildiniz, bir qədər keçəndən sonra sən qabaqda, Saleh xan, Məhəmməd xan Qacar, Məhəmmədqulu xan, Musa bəy də dalınca mühüm bir xəbərlə gəldiyinizi bəyan edib, çadıra girərsiniz. Biri- niz hərəmin, qalanlarınız da özünün öhdəsindən gələ bilərsiniz. Cəld və qətiyyətli olmaq lazımdır. O, çox gü- man ki, tuman-köynəkdə olacaq, yarıyuxulu halda sizə elə bir müqavimət göstərə bilməyəcək. O, altmışa yaxın yaşı olan bir adam, siz isə cavan, əlinizdə də qılınc. – Bəs, çöldəki gözətçilər nə olsun? – Qoçu bəy so- ruşdu.
Yüklə 12,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|