Şəfa Əliyev Beynəlxalq nəqliyyat əməliyyatları



Yüklə 1,09 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/45
tarix01.09.2018
ölçüsü1,09 Mb.
#66202
növüDərs
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   45

Beynəlxalq nəqliyyat əməliyyatları                                               D ə r s  v ə s a i t i 

 
11.8.  Dəniz  daşımaları  üzrə  sığortada  zərərin  ödənilməsi 
formaları............................................................................130 
11.9. London  Sığortaçılar  İnstitutu. ......................................130 
11.10. Dəniz sığortaçılarının Beynəlxalq İttifaqı......................131 
 
Mövzu  12.  Azərbaycanın  nəqliyyat  sistemi,  bu  sahədə  dövlət 
siyasəti və hüquqi-normativ aktlar....................................134 
12.1. Azərbaycanda nəqliyyat sahəsi üzrə dövlət siyasəti........135 
12.2.  Azərbaycan  Respublikasında  nəqliyyat  sahələri  üzrə 
Qanunlar............................................................................135 
12.3.  Azərbaycanın  nəqliyyat  sistemi  Beynəlxalq  nəqliyyat 
sisteminin tərkib hissəsi kimi............................................136 
12.4. Azərbaycanın dəmir yolu nəqliyyatı...............................137 
12.5. Azərbaycanda avtomobil nəqliyyatı...............................138 
12.6. Azərbaycanın dəniz nəqliyyatı........................................140 
12.7. Azərbaycanın hava nəqliyyatı.........................................141 
12.8. Azərbaycanın nəqliyyat sisteminin müasir vəziyyəti və əsas 
göstəriciləri......................................................................142 
12.9.    Azərbaycan  Respublikasının      BMT  Avropa  Komissiyası 
çərçivəsində 
qoşulduğu 
saziş 
və 
konvensiyalar....................................................................144 
12.10. 
BMT-nin 
tranzit 
nəqliyyatı 
üzrə 
Azərbaycan 
Respublikasının  qoşulması  nəzərdə  tutulan  beynəlxalq 
Konvensiya və Sazişlər..................................................146 
12.11. 
MDB 
çərçivəsində 
Azərbaycan 
Respublikasının   
qoşulduğu saziş və konvensiyalar..................................147 
12.12.  Müxtəlif  Beynəlxalq  Təşkilatlar  çərçivəsində  Azərbaycan 
Respublikasının 
 
 
qoşulduğu 
saziş 
və 
konvensiyalar....................................................................149 


Beynəlxalq nəqliyyat əməliyyatları                                               D ə r s  v ə s a i t i 
10 
 
12.13. 
Ayrı-ayrı 
nəqliyyat 
sahələri 
üzrə 
Azərbaycan 
Respublikasının   qoşulduğu saziş və konvensiyala..........153 
12.14.  Azərbaycan  Respublikasının  nəqliyyat  sahəsində 
əməkdaşlıq etdiyi Beynəlxalq təşkilatlar..........................156 
12.15.  Azərbaycan  Respublikasının  beynəlxalq  yük  daşımaları 
üzrə dünya ölkələri ilə Sazişləri.......................................158 
 
Əlavə.  “Beynəlxalq  nəqliyyat  əməliyyatları”  fənni  üzrə 
proqram............................................................................164 
  


Beynəlxalq nəqliyyat əməliyyatları                                               D ə r s  v ə s a i t i 
11 
 
G i r i ş 
 
Dünya  iqtisadi  prossesləri  sürətləndikcə  və  qloballaşma 
hüdudları  genişləndikcə  beynəlxalq  nəqliyyat  əməliyyatlarının 
əhəmiyyəti  durmadan  artmaqdadır.  Bu  ilk  növbədə  Beynəlxalq 
İqtisadi  Münasibətlər sistemində nəqliyyat  faktorunun önəmli  rol 
oynaması ilə bilavasitə izah olunur.  
Beynəlxalq 
iqtisadi  münasibətlərin  və  xarici-iqtisadi 
fəaliyyətin  genişlənməsi,  xarici-ticarət  əməliyyatlarının  həcminin 
sürətlə  artması,  bu  sahənin  əhəmiyyətini  şərtləndirən  əsas 
amillərdəndir.  Bu  baxımdan  beynəlxalq  nəqliyyat  əməliyyatları 
anlayışının  mahiyyətini,  növlərini,  məzmununu  və  bu  sahənin 
işinin  təşkili,  nizamlanması,  hüquqi  əsaslarının  formalaşdırılması 
məsələlərinin öyrənilməsi aktuallıgı ilə diqqəti cəlb edir.  
Müasir  dövrdə  beynəlxalq  nəqliyyat  sistemləri  və  onların 
başlıca  xüsusiyyətləri  dünya  iqtisadi  proseslərinin  xüsusiyyətləri 
ilə üst-üstə düşür. Başqa sözlə, dünya iqtisadiyyatı qloballaşdıqca 
və  iqtisadi  transformasiyalara  məruz  qaldıqca,  beynəlxalq 
nəqliyyat  əməliyyatlarının  genişləndirməsi,  bu  xidmətlərin 
təkmilləşdirilməsi  və  effektivliyinin  artırılması  zərurəti  yaranır. 
Bu  baxımdan  səmərəli  nəqliyyat  əməliyyatlarının  təşkili,  bu 
sahənin  intensiv  inkişafı,  beynəlxalq  nəqliyyat  qovşaqlarının  və 
marşrutlarının  təkmilləşdirilməsi,  nəqliyyat  əməliyyatları  üzrə 
beynəlxalq  hüquq  normalarının  və  nizamlayıcı  konvensiyaların, 
nəqliyyat  rejimlərinin  effektivliyinin  artırılması,  yükdaşıma 
prosedurlarının sadələşdirilməsi, nəqliyyat təhlükəsizliyinin təmin 
edilməsi və digər mühüm tədbirlərin həyata keçirilməsi məsələləri 
mühüm əhəmiyyət kəb edir.  
 Son  25  il  ərzində  dünyada  yeni  dövlətlərin  yaranması, 
iqtisadi  güc  mərkəzlərinin  transformasiyası,  əmtəə  bazarlarının 


Beynəlxalq nəqliyyat əməliyyatları                                               D ə r s  v ə s a i t i 
12 
 
genişlənməsi,  iqtisadi  inteqrasiya  cografiyasının  intensivləşməsi, 
qiymət 
rəqabətinin 
güclənməsi 
Beynəlxalq 
Nəqliyyat 
Əməliyyatlarının  (BNƏ)  səmərəliliyi  məsələlərinə  diqqəti  xeyli 
artırmışdır.  Ölkələrarası  və  regionlararası  xarici-iqtisadi 
əlaqələrin, kooperasiya və təsərrüfat münasibətlərinin güclənməsi 
nəqiyyatın  rolunu  birə-beş  artırmışdır.  Heç  də  sirr  deyildir  ki, 
səmərəli  nəqliyyat  sıstemi,  optimal  logistika  strukturu,  mobil 
nəqliyyat  vasitələri  xarici  ticarət  fəaliyyətinin  gücləndirilməsində 
və iştirakçılarının sayının artırılmasında başlıca amillərdən hesab 
olunur.  Təsadüfi  deyildir  ki,  hazır  məhsulun  dünya  bazarlarına 
çıxarılmasında  həlledici  amil  kimi  çox  vaxt  nəqliyyatın  təşkili 
məsələsi  durur.  Belə  ki,  dünya  praktikasında  malın  təsərrüfat  və 
satış tsiklində istehsal prosesi cəmisi 2 % vaxt aparır, yerdə qalan 
98 % isə birbaşa və ya dolayı olaraq malın hərəkəti ilə baglıdır.  
Qeyd  etmək  lazımdır  ki,  müstəqillik  illərində  Azərbaycanda 
nəqliyyatın inkişafına və xüsusi ilə BNƏ-nin səmərəli təşkili üzrə 
ugurlu dövlət siyasəti formalaşdırılmışdır. Ölkəmiz regionun ən iri 
nəqliyyat  layihələrinin  əsas  təşəbbüskarı  və  maliyyə  təminatçısı 
kimi çıxış etmişdir. Bu istiqamətdə tarixi işlər və tədbirlər davam 
etməkdədir.  Azərbaycan  Avropa  ilə  Asiya  arasında  əlverişli 
Beynəlxalq 
nəqliyyat 
qovşagı 
kimi 
öz 
mövqeyini 
gücləndirməkdədir.  
Təqdim  edilən  bu  dərs  vəsaitində  BNƏ  fənni  üzrə 
mühazirələr,  bu  fənn  üzrə  proqram,  tədris  prosesi  üçün 
mühazirələrin  (məşgələlərin)  təxmini  mövzuları  və  dərs  bölgüsü 
verilmişdir.  
 
 
 
 


Yüklə 1,09 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   45




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə