1
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
SAMARQAND VETERINARIYA MEDITSINASI INSTITUTI
“
QISHLOQ XO’JALIGI MAHSULOTLARINI SAQLASH VA
DASTLABKI ISHALSH TEXNOLOGIYASI
”
FANIDAN
LABORATORIYA MASHG’ULOTLARI UCHUN USLUBIY
QO’LLANMA
5410500-Qishloq xo’jalik mahsulotlarini saqlash va dastlabki ishlash
texnologiyasi ta’lim yo’nalishi uchun
Samarqand – 2019 yil
2
“Qishloq xo’jaligi mahsulotlarini saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi”
fanidan uslubiy ko’rsatma Samarqand Veterinariya meditsinasi instituti o’quv
uslubiy kengashining __________ yilidagi № ___ sonli yigilishida ko’rib chiqildi
va
nashrga tavsiya etildi
Tuzuvchilar:
Yusupov A.H
–SamVMI “Сhorvachilik va o’simlik mahsulotlarini saqlash, qayta
ishlash texnologiyasi” kafedrasi dotsent
Tuyg’unov R.B - SamVMI “Сhorvachilik va o’simlik mahsulotlarini saqlash,
qayta ishlash texnologiyasi” kafedrasi assistenti
Po’latov I.B - SamVMI “Сhorvachilik va o’simlik mahsulotlarini saqlash, qayta
ishlash texnologiyasi” kafedrasi assistenti
Bolbekov M.A - SamVMI “Сhorvachilik va o’simlik mahsulotlarini saqlash, qayta
ishlash texnologiyasi” kafedrasi assistenti
Taqrizchilar:
Samarqand Iqtisodiyot va servis instituti dotsenti Fayziev J
Samarqand Veterinariya meditsinasi instituti dotsenti Mo’minov N
“Сhorvachilik va o’simlik mahsulotlarini saqlash, qayta ishlash texnologiyasi’’
kafedrasining 2019 yil ______ oyidagi yig`ilishi bilan tavsiya etilgan. Bayonnoma
№ ___
3
KIRISh
Qishloq xo’jaligi ta’lim yo’nalishilarida o’qiyotgan talabalar «Qishloq
xo’jaligi mahsulotlarini saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi» fanini
o’zlashtirishda talabalarga kartoshka, sabzavot va mevalarni saqlash, saqlashning
turli davrlarida ularning isrofini aniqlash va ishlab chiqarish sharoitida qo’shimcha
foydalanilmagan rezervarlarni topish to’g’risidagi bilimlarni berishdan iborat.
Mamlakatimizda xalq iste’moli tovarlari ishlab chiqarish yildan-yilga ko’payib
borayotgan bo’lsa ham, lekin ularning assortimenti va sifati hali axoli extiyojlarini
tula ravishda qondira olmayapti. Ayniqsa go’sht,
sut mahsulotlari, sabzavot va
meva etishtirish juda past darajadadir. Buning asosiy sabablaridan biri oziq-ovqat
maxsulotlari ishlab chikarish darajasi axoli sonining
usish darajasidan birmuncha
pastligida.
Meva, kartoshka va sabzavot mahsulotlarining kimyoviy tarkibini urganish,
ilg’or xo’jaliklarda mahsulotlarni saqlashning jadal texnologiyasi va yutuqlari
xamda xozirgi xolati va kelgusida rivojlanish istiqbollari,
mahsulotlarni omborda
saqlashda ro’y beradigan fizik, biologik va biokimyoviy jarayonlarni nazariy
ta’riflari bilan tanishish vaqtinchalik
va doimiy omborlar tuzilishi, foydalanish
qoidalari, u yerdagi xarorat, gaz muhiti va havoning nisbiy namligini nazorat qilish
va boshqarishni o’rganish.
Kartoshka,sabzavot va mevalarni saqlash davrida imkoniyati boricha isrof
miqdorini kamaytirish to’g’risida tasavvurga yega bo’lishi
mahsulotlarni saqlash
muddatini uzaytirish va sifatini yanada yaxshilash. Mahsulotlarni qodoqlashda
yangi idishlardan foydalanishni,mahsulotlar sifatiga turli omillar ta’siri,rejimlarga
rioya qilgan hamda mahsulotlarni saqlash yuzasidan ko’nikmalarga yega
bo’lishlari lozim.
Meva va sabzavotlarni saqlash texnologiyasi fanini o’rganishda
mevachilik,
sabzavotchilik, biokimyo fanlari bilan aloqa qilish mumkin.