Samarqand veterinariya meditsinasi instituti

 Sabzavot va mevalar saqlanadigan idishlar: 
1-qop; 2-yashik; 3-konteyner. 
Sitrus mevalar 20 kilogrammli yashiklarga shaxmat yoki diagonal usulda 
teriladi. Har bir meva yupqa qog’ozga o’raladi. O’rov qog’oziga 1 mg difenil 
eritmasi shimdirilsa, meva yaxshi saqlanadi. 
Uzumni polietilen plenka materiallaridan tayyorlangan qoplarda saqlash ham 
yaxshi natija beradi. Oz mikrodagi uzumni sun’iy sovutish qo’llanilmaydigan 
erto’lalarda saqlasa bo’ladi. 
Nazorat savollari: 
1.
Yig’im-terimni engillashtirish uchun nima ishlarni amalga oshirish zarur? 
2.
Mevalarni saqlash uchun qanday etilish davrida terib olish afzal? 
3.
Meva turlariga qarab ishlatiladigan quti va materiallarni ta’riflang. 
 
3-ish. Kartoshka, sabzavot, poliz mahsulotlarini terish, joylashtirish 
uchun ishchi kuchi, inventar, idish quti, konteyner, qop va boshqa 
uskunalarni hisoblash 
Darsning maqsadi: 
talabalarga meva-uzumni o’z vaqtida va isroflarsiz 
yig’ib-terib olishga o’rgatish. Buning uchun yig’im-terim hamda meva-uzumni 
joylashtirish davrida talab etiladigan ishchi kuchi, inventar va materiallarni 
hisoblashni o’rganish.
 
Ma’lumki, meva-uzumni o’z vaqtida isrof qilmay terib olish 
mas’uliyatli ishlar hisoblanadi. Bu ishlarni yuqori saviyada o’tka-zish uchun terim 

---

9 
boshlanishidan oldin mavsumda foydalaniladigan barcha anjomlarni, ya’ni narvon, 
terim chelaklari yoki savatlari, ilgaklar, arqon va boshqalarni taxt qilib qo’yish 
talab etiladi (1-rasm).
 
 
1-rasm.
 Mevalarni terib olishda foydalaniladigan narvon (a) va savat (b) 
turlari
1-vazifa
. Mavsumda bir kunda teriladigan meva (t), terimchi-lar va 
yordamchilar mikroini aniqlash: 
a) yozgi navlar – 350 t (Samarqand to’ng’ichi, Toshkent borovin-kasi). Yig’ish 
muddati 5/V dan 10/VI gacha. 
b) kuzgi navlar – 600 t (Grafeyshteynskoe, Zolotaya grayma, Parmen zimniy 
zolotoy). Yig’ish muddati 10/VII dan 20/VIII gacha. 
v) qishki navlar – 1200 t. (Jonatan, Vaynsep, Renet, Simi-renko, oq Rozmarin). 
Yig’ish muddati 10/VIII dan 10/1X gacha. Bir ishchiga kundalik me’yori 350 kg 
olma mevasi. Bir yordamchi ishchiga kundalik ish, ya’ni olmani to’plash - 2,5 t.