Referat mövzu Qazın tərkibinə görə qaz-kondensat quyularının sulaşmasının diaqnostikası əsasında nəticələrin təhlili

FƏSIL II. TƏDQİQAT ÜSULLARI .
QAZKONDENSAT YATAQLARININ İŞLƏNMƏSİ VƏ İSTİSMARI
2.1. Qazkondensat yataqlarının xarakteristikası
Təbii qazın hər bir fərdi karbohidrogen komponenti təzyiqi artırmaq və temperaturu azaltmaqla mayeləşdirilə bilər. Onun kondensasiyası kritik temperatur və təzyiqlərə qədər olan diapazonda mümkündür. Yüksək təzyiqlər və yüksək temperaturlar sahəsində böhran parametrlərinə görə, maye və buxar arasındakı fərq yox olur və karbohidrogen bir fazalı sistemə çevrilir. Təmiz karbohidrogenlərin buxarlanması təzyiqin azalması və temperaturun artması ilə baş verir. Bu proseslər ayrı-ayrı karbohidrogenlərlə doldurulmuş qapalı qablarda müşahidə oluna bilər, burada təzyiq və temperatur dəyişiklikləri onların kritik zonasından aşağı olan rayonlarda baş verməlidir.
Aralıq zonada karbohidrogenlərin ikifazalı vəziyyətindən keçərkən karbohidrogenlərin buxar qarışıqları tam kondensasiya oluna bilər. Belə qarışıqların böhran parametrləri fərdi karbohidrogenlərin təzyiq və temperaturun dəyişməsindən asılılığı ilə xarakterizə olunur. Karbohidrogen qarışıqları böhran zonasında birbaşa kondensasiya qanununa tabe olur, burada izotermik təzyiq adi qaydada saxlanılır, yəni buxar vəziyyətindən (şək. 2.1) (region 1-2) onun iki fazasına keçid zamanı. vəziyyəti (region 2-3) maye vəziyyətinə (3-4) vasitəsilə
İzobar temperatur artımının düzxətli proseslərində buxarlanma tərs qaydada baş verir, bölgədə r (v-d) buxara çevrilir.
Böhran zonasından kənarda karbohidrogen qarışığı özünü qəribə aparır. Belə bir vəziyyət, temperaturun izotermik artması və izobar təzyiqin artması ilə qarışıgın böhran parametrlərnin yüksək həddində tapıldı. Bu zaman aşağıdakı proseslər müşahidə olunur:
1) Əks kandensasiya prasesi - (5-6) bölməsində buxar şəklindəki karbohidrogen qarışıqları karbohidrogenlərin ikifazalı formasında oldugu bölmədən (6-8) keçir və orada yenidən buxara çevrilir. bölmə (8-9);
2) tərs buxarlanma prosesi - karbohidrogen qarışığının maye vəziyyətdə olduğu bölmədən (e-f) başlayaraq, karbohidrogen qarışığının ikifazalı vəziyyətdə olduğu bölmə (e-h) vasitəsilə onlar yenidən maye olurlar. bölmə (h-k).