Referat mövzu Qazın tərkibinə görə qaz-kondensat quyularının sulaşmasının diaqnostikası əsasında nəticələrin təhlili

Şəkil 1.6.Hasilat əyrisi (Ceyk yatağı, Sudan)

1995-ci ildə Çan tərəfindən 2 su konusu və su kanalları arasındakı fərqi izah etmək üçün yeni üsul təklif edildi, hansı ki, bu üsulda su-neft nisbətinin loqaritmik və su-neft faza nisbətinin zamana görə törəməsinin qrafikləri təsvir olunurdu. Çan bu qrafiklərdə 3 müxtəlif periodlar barədə məlumat verir. Hasilatın ilk mərhələsi sayılan birinci hissə qırılma zamanına qədər olan ilk dövr hesab olunur. Bu dövrdə su kanallarının və ya konusun yaranması daha uzun zamandır. Su konusunda su-neft fazalarının nisbəti yavaş-yavaş artır və ikinci mərhələnin sonunda sabit bir kəmiyyətə çatır. Eyni zamanda su kanallarında bu nisbət daha tez qalxır və sabit kəmiyyətə qədər enir. Son olaraq üçüncü hissədə su-neft fazalar nisbəti hər iki mexanizm üçün xeyli artır.

Qaz kondensat quyularından su hasilatının diaqnostikası kollektorun davranışı haqqında dəyərli fikirlər təqdim edə və hasilat strategiyalarını optimallaşdırmağa kömək edə bilər.
Qazın tərkibi su hasilatı məlumatlarını təhlil etmək və şərh etmək üçün bir göstərici kimi istifadə edilə bilər. Qazın tərkibinə əsaslanan bir neçə əsas diaqnostik üsul var:

• 
  Su-Qaz Nisbəti (SQN): Su-Qaz nisbəti qaza nisbətən istehsal olunan suyun miqdarını qiymətləndirmək üçün çox istifadə edilən parametrdir. Su hasilatının qaz hasilatına nisbəti kimi hesablanır. Zamanla SQN-nin monitorinqi su hasilatı davranışındakı dəyişiklikləri müəyyən etməyə kömək edə bilər. SQN-nin qəfil artması su anbarında suyun quyuya gəlməsini göstərə bilər.
  
• 
  Qazın Təhlili: hasil edilən qazın tərkibinin təhlili yatağın xüsusiyyətləri və su hasilatı mexanizmləri haqqında məlumat verə bilər. Qaz nümunələri karbohidrogenlər, karbon dioksid (CO2), azot (N2), hidrogen sulfid (H2S) və su buxarı kimi müxtəlif komponentlərin mövcudluğu üçün toplana və təhlil edilə bilər. Qazın tərkibindəki dəyişikliklər, məsələn, CO2 və ya H2S tərkibində artım, müxtəlif zonalardan və ya sulu təbəqələrdən suyun axını göstərə bilər.
  
• 
  Təzyiq keçici təhlili: Təzyiq keçici təhlili istehsal və ya inyeksiya əməliyyatları zamanı təzyiq davranışının monitorinqini əhatə edir. Qaz tərkibi ilə birlikdə təzyiq məlumatlarının təhlili rezervuar xüsusiyyətləri, mayenin hərəkətliliyi və su hasilatı mexanizmləri haqqında məlumat verə bilər. Təhlil üçün dəyərli məlumat toplamaq üçün təzyiq artımı testləri, təzyiqin düşmə testləri və ya müdaxilə testləri aparıla bilər.
  

Qeyd etmək vacibdir ki, bu diaqnostika üsulları yatağın su hasilatı davranışı haqqında hərtərəfli anlayış formalaşdırmaq üçün digər sahə məlumatları ilə birlikdə istifadə edilməlidir. Bundan əlavə, spesifik diaqnostika üsulları mövcud məlumatlardan, lay şəraitindən və qaz kondensatı quyusunun hasilat tarixindən asılı olaraq dəyişə bilər.