Rbaycanın əhalisi Plan Əhalinin sayı

II tip-genis təkrar istehsal-sonrakı nəslin sayı əvvəlkinin sayından çox olduqda;

III tip-qarısıq tip;

Təbii artım bir çox amillərlə əlaqədardır. Baslıca istehsal sahəsi sənaye olan

inkisaf etmis ölkələrdə əhalinin əksəriyyəti səhərlərdə yasayır, qadınlar təsərrüfatın

müxtəlif sahələrində məsgul olurlar, əhalinin maddi, sosial və mədəni tələbatı artır.

Bu ölkələrdə dogum göstəriciləri asagı olur və azalma meylləri ilə

səciyyələndirilir. ənkisaf etməkdə olan ölkələrdə isə əksinə, dogum halları çox

yüksəkdir və bu, əsasən, dini ənənələrlə baglıdır. Ölüm əmsalı da bir çox amillərlə

əlaqədardır. Dogrudur, inkisaf etmis ölkələrdə ölüm göstəricisi iqtisadi səviyyənin

yüksəkliyi və yüksək tibb xidməti sayəsində inkisaf etməkdə olan ölkələrdə

oldugundan çox asagıdır. Lakin əhali arasında yaslıların sayı get-gedə artdıgından,

ölüm əmsalı artır və bəzi ölkələrdə hətta dogum göstəricisini də ötüb keçir.

əhalinin təbii hərəkətinin əsaslı surətdə təhlilində vacib məsələlərdən biri də

əhalinin qocalması probleminin öyrənilməsidir. Tədqiqatlarda qocalmanın yas

sərhədlərinin müəyyənləsdirilməsi də vacibdir. Ümumiyyətlə, qocalmanın yas

sərhədi 60 yas (bəzi ölkələrdə 65-67 yas təklif edilir) bu və ya digər dərəcədə

qəbul edilmisdir. Bütövlükdə, ölkə üzrə əhalinin qocalması daha intensiv gedir.

əhalinin miqdarı əhalinin hamılıqla siyahıyaalınması zamanı müəyyən edilir.

Azərbaycanda ilk siyahıyaalınma 1863-cü ildə aparılmısdır və 1129,9 min nəfər

təskil etmisdir. Ondan əvvəlki illərdə əhalinin miqdarı təqribi hesablanmısdır.

Daha sonra 1913-cü ildə 2339 min, Azərbaycanda sovet hakimiyyətinin quruldugu

1920-ci ildə 1952 min, SSRə dagıldıgı 1991-ci ildə isə 7296,92 min nəfər

olmusdur. ən sonuncu siyahıyaalınma müstəqilliyimiz dövründə 1999-cu ildə

aparılıb və 8,1 miln nəfər olub.

Cədvəl 1.