Rasim gəNZƏLİ qizil türkləRDƏN
Yüklə 9,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
191 Rəhmətlik Sərdarın da ov tüfəngi var idi. Şəhər mühiti əyninə dar paltar kimi gəlib sıxanda özünü ova verirdi. (Bu sahədə şairlərə örnəyi bəlkə də mühitin ən çox sıxdığı Səməd Vurğun vermişdi). Sərdar Əsəd ölüncəyə qədər itirmədiyi ağayana tərzi ilə özünü yetirib Əlinin böyründə əyləşdi. Bu iki istedad sahibinin hər ikisi məndən beşbetər bəduğur ulduz altda doğulmuşdu. Odur ki, heç vaxt başlarını və ya əllərini qaldırıb göylərdən kömək istəmirdilər. Amma günlərin bir günü Sərdar Əsədin səbr kasasının dolacağına, boş cibinə, boş kasasına üsyan edəcəyinə inanırdım. İnanırdım ki, ovçu Sərdar bütün bunların səbəbkarı kimi altında doğulduğu ulduza güllə atacaq. (Amma həmin gülləni təəssüf ki, özünə “atdı”. Həmin sahədə dünya üzrə birinci örnək məncə özünəqəsdçilərin öncülü sayıla biləcək, həm də məşhur ovçu Heminqueyə aiddir: özünü ov tüfəngi ilə vurmamışdan öncə deyibmiş: nəhayət özümə layiq şikarı ovlayıram. S.Əsəd Əlikərimin ad günündə onun saf təbəssümlü şəkli önündə intihar etmişdi). İnsana, göy qübbəsi altda özünütəsdiqi üçün elə az möhlət verilib ki, ölümlərin hamısına vaxtsız demək mümkünləşir. Rəssam Aydın Mirseyidoğlununkundan tutmuş Vidadi Məmmədlərin, Adil Rəsulların, Elçin Səlcuqların... cümlə itirdiklərimizin: Sən yadıma düşürsən Bakıya yağış yağanda... Yağışlı bir gündə Rəsmimi çəkirdin Əlində sehirli fırça ...Sən rus arağını, ispan nəğmələrini, 192 Lorkanın şeirlərini ....sevərdin. Çəkdiyin portretdən indi baxıram özümə Həmdə Xarıbülbülü çəkmişdin O rəsmdə Həmin Xarıbülbül nazlı-nazlı Gülümsəyir üzümə. Sən yoxsan artıq bu gözəlim dünyada Dərdlərini özünlə qəbir evinə apardın Təbəssümünü, rəsmlərini Yadigar qoydun bizə. ...Bu axşam, şəhər qələbəliyində Səni arayıb, axtarıb, bulmaq istəyirəm. Fırçandan doğulmuş portretdəki xoşbəxt şair olmaq istəyirəm... İstedad insanlara Tanrı tərəfindən bəlkə də ilahi ərinti (bir növ xammal) kimi verilir. Onlardan istifadə həmin seçilmişlərin öhdəsinə buraxılır. Həmin ərinti onlar tərəfindən həyat kredolarına uyğun şeirə, rəsmə, heykələ çevrilir. Bundan sərfəli istifadə etməyənlər, ömrünü nakam başa vuranlar da olar. Macal tapıb əlindəki istedad ərintisini kətana köçürə bilmiş, ürəyincə və ürəklərcə portretlər yarada bilmiş rəssam mənə neçə əvəzsiz dostumun faciəsini yaşatdı. Üstündə durduğum torpağı (və dünyanın bütün torpaqlarını) dəfn etdiyimiz təbəssümlərin gor yeri sandım. Müqəddəs sükutumla ehtiramımı bildirdim. Sonra da bütün bunları şeiriylə mənə yaşadan müəlliflə rəmzi bir müsahibə keçirdim: - Vidadi Məmmədi tanıyırdınmı? - Bir-iki hekayəsini oxuyub təsirlənmiş, az yazdığına görə oxucu ərkyanalığı ilə təqsirləndirmişdim. 193 - Onun təbəssümünü görə bilmişdinmi? - Aramızdakı zaman məsafəsi buna imkan verməmişdi. Təəssüf ki, bu nadir mənzərəni rassamlardan da görən, kətana çevirən olmamışdı. Özünə, sözünə səhlənkarlığını hiss elədiyi anlarda sifətindəki xəcaləti öz qrub rənglərinə batmış təbəssümü ilə ört-basdır etmək istəyirdi. Vidadini həm də ömürlüyü ilə yaxından bələd olduğum müəlliflə arzularının uyğunluğu yada salmışdı. Hər ikisi eyni yaşda eyni arzuları yaşasa da həyat taxtası üzərindəkilərin yollarını başqa-başqa səmtlərə salmışdı. Şeirlərin müəllifi dünya səfərini Cıdır Düzündən başlamaq istəmiş, həmin ucalıqdan dünyaya boylanmağa macal da tapmışdı. Belə bir zirvədən insanlara baxmaq istəyən Vidadinin yolunu ehtiyac Qarabağ bazarlarının birinə salmışdı. Uşaq yaşlarından çörəyini, suyunu, boyunu özü qazanmağa başlamışdı. Gündəlik qəpik-quruşuyla bərabər çoxlu insan tanımağı da ilkin qazanclarından olmuşdu. Kitab müəllifi də, Vidadi də şəklinin oxuduğu məktəbin şərəf lövhəsinə düşməsini, ilk məhəbbətlərinə çevrilə biləcək bir qızın sevgisini qazanmasını istəmişdi. Vidadi də, aşağıdakı misraların müəllifi də,- Allah, ölümdən betərdi- Savaşmadan məğlub olmaq dərdi,- günlərin bir günü qalib kimi, bir ağ atlı oğlana dönüb əvvəl oxuduğu məktəbin önündən, sonra doğma şəhərinin küçələrindən keçmək istəmişdi. Vidadini murazının dəli köhləni üstündən salmış, elə ona görə də başqa nakam dostları kimi murazı gözündə qalmış, üzü qüruba çəkilmişdi. 194 (Onun həyat faciəsini dostlarından biri elegiyalaşdırmağa çalışmışdı: Vəbə tək bu ömrü tapmağa nə var, Kimlərsə, kimlərə yoğurur, yapır... Bu yorğa həyatı çapmağa nə var,- Səni çapa-çapa altında çapır, Hamı öz evini, qəbrini tapır. Qəlbini yazdıran vaxt tap bir görüm, Ömrünü qızdıran, baxt tap bir görüm, Muraz köhlənini seçə bil görüm, Çapıb baş küçədən keçə bil görüm). Amma əlimdəki kitabın müəllifinin Cıdır Düzündən başlayan səfəri bir dünya turuna döndü. Ölkələrin ali kürsülərində məğrur səsi ucaldı. Təbəssümü dəfn olunmuş dostların üstündə ağı deyə bildi. Ona bir misra Füzuli Sevdası arzulayan Adil Mirseyid də, yerlisinə ürək sözlərini deyə bilməmiş Pərviz də, - ədəbiyyatımızın bütün nakamları həmin ağıdan bir də boy göstərə bildi. Onun, Vaqif Səmədoğluya həsr etdiyi şeir məni gənclik illərimin ən unudulmaz dostlarından biriylə görüşdürdü. Şeirimizin əsrlərcə axa biləcək bir nəhrinə dönmüş Məmməd Arazla. Axırıncı dəfə Şüvəlandakı yaradıcılıq evində qarşılaşmışdıq. Baş-başa verib kədərlənmiş, sözün yerini qəmə-qüssəyə, onlardan doğulan göz yaşına vermişdik. Və gün gəldi tikanlı məftilləri qırıb Keçdik Arazı, keçdik o taya,- Qara çarşaba bürünmüşdü Təbriz. Bundan öncə Təbrizi xalça ilmələrində Və miniatürlərdə görmüşdük biz. Yüklə 9,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|