Qida kimyasından mühazirələr. MƏRuzəÇİ: dos. Həşimov Xalıq Məhəmməd oğlu
Yüklə 86,67 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Heptozalar.
- 3. Oliqosaxaridlər, quruluşu və bioloji rolu
- Disaxaridlər.
9 D-qlükoza OH H CH 2 OH O OH HO H H CH 2 OH OH OH H OH C H CH 2 OH HO OH O OH α-D-qlükopiranoza H H H C C C C O H H H H HO OH H β-D-qlükopiranoza OH H Pirianoza halqasının konformasiyaları. Molekullar kreslo konformasiyasında vanna formasına nisbətən davamlı olur. Bu göstərilənlər başqa heksozalara da (qalaktoza, mannoza və qeyriləri) aiddir. Müxtəlif şəkərlərin şirinlik dərəcələri aşağıdakı kimidir: Laktoza-16 Ksiloza-40 Rafinoza-23 Qlükoza-74 Qalaktoza-32 Saxaroza-100 Maltoza-32 Fruktoza-173 Heksozalar sulu məhlulda həm açıq, həm də qapalı forma-da mövcuddur. Bunlardan ən çox tsiklik formadadır. Məsələn, qlükozanın 37%-ə qədəri α-D- qlükopiranoza, 63% β-D-qlükopiranoza formasında olur. Bu formalar dinamikdir, biri digərinə keçir. Bununla yanaşı məhlulun optik fəallığı da dəyişilir. Dinamik müvazinət yarandıqda isə stabilləşir. Heptozalar. Heptozalar (C 7 H 14 O 7 ) tərkibində yeddi karbon atomu saxlayan Vanna Н 5 Н Н ОН Н ОН СН 2 ОН Н ОН ОН О 4 6 1 2 3 Kreslo ОН ОН Н ОН 3 2 Н О СН 2 ОН 5 6 Н 4 ОН Н 10 monosaxaridlərdir. Bunların əhəmiyyətlisi sedoheptozadır. Bu ketoheptozalara mənsubdur. Hüceyrələrdə karbohidratların çevrilmələrində fosfat turşusunun efiri şəklində əmələ gəlir. 3. Oliqosaxaridlər, quruluşu və bioloji rolu: Oliqosaxaridlər iki və daha çox (təxminən 10-a kimi) monosaxaridlərin qalığından əmələ gəlmişdir. Bunlar tərkiblə-rinəki monosaxaridlərin qalığının sayından asılı olaraq disaxarid-lərə, trisaxaridlərə və s. ayrılır. Disaxaridlər. Disaxaridlər ) ( 11 22 12 O H C iki eyni və ya müxtəlif monosaxaridin qalığından əmələ gəlmiş şəkərdir. Onlar eyni zamanda qlikozid hesab olunur. Çünki monosaxaridlərin rabitəsində qlikozid hidroksil də iştirak edir. İki monosaxariddən bir molekul su çıxdıqda oksigen körpüsü vasitəsilə rabitə yaranır və disaxarid əmələ gəlir. Reaksiya sxematik belə gedir: Disaxaridlərə saxaroza, laktoza, maltoza və qeyriləri aiddir . Saxaroza. Saxaroza və ya qamış şəkəri qlükoza (α, D-qlükopiranoza) ilə fruktozanın (β, D-fruktofuranoza) birləşməsin-dən qlükozid hidrokidlərinin qlükozid rabitəsi vasitəsilə əmələ gəlmişdir. Onun alınması və kimyəvi tərkibi aşağıdakı kimidir: CH 2 OH CH 2 OH │ │ CO C O ═ │ │ HO ── C H HO ── C H │ │ H ── ── C OH H C OH │ │ H ── ── C OH H C OH │ │ H ── ── C OH H C OH │ │ CH 2 OH CH 2 OPO 3 H 2 Sedoheptuloza Sedoheotuloza- 7-fosfat C 6 H 12 O 6 + C 6 H 12 O 6 → H 2 O + C 12 H 22 O 11 Monosaxarid Monosaxarid Disaxarid H── C OH CH 2 OH H─ C CH 2 OH │ │ │ O │ H── C OH HO─ C H── C OH C │ │ │ │ HO── C H O + HO── C H O HO── C H O HO── C H O │ │ │ │ H── C OH H── C OH H── C OH H── C OH │ │ │ │ H─ C H─ C H─ C H─ C │ │ │ │ CH 2 OH CH 2 OH CH 2 OH CH 2 OH α-D-Qlükopira- β- D-frukto- Saxaroza noza furannoz H 2 O Yüklə 86,67 Kb. Dostları ilə paylaş:
|