O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti biologiya va kimyo fakulteti kimyo bo‘limi

 
 
 
 
 
 

---

44 
IV. TAJRIBAVIY QISM 
Olingan reaksiya mahsulotlari birinchi bosqichda kislota amidi va ikkinchi 
bosqichda siklizatsiya va degidrogenlanish mahsulotlari hamda qaytarilish 
mahsulotlarining ham fizik–kimyoviy konstantalari va spektral tahlili o‘rganildi. Olib 
borilayotgan sintez va sintez mahsulotlari yupqa qatlamli xromatografiyada nazorat 
qilib turildi. Erituvchilar sistemasi sifatida xloroform – metanolni har xil nisbatlarda 
olindi. Adsorbent sifatida silikogelning L5/40 markasini (13% li gips) suvda 
tayyorlab shisha plastinkalarda maxsus qurilma yordamida yotqizib chiqildi. 
Erituvchilar sistemasi sifatida quyidagilar olindi: sistema (xloroform/metanol 4:1). 
Reaksiya mahsulotlarini xromatogrammada aniqlash uchun ochuvchi reagent 
sifatida UB lampa, yodli kamera va Dragendorf eritmasidan foydalanildi. 
Natijalar muhokamasi qismida ularning PMR spektrlari o‘rganildi. Bunda 
barcha tozalash, qayta kristallashlardan keyin qolgan reaksiya mahsuloti induvidual 
bo‘lgani uchun spektral tahlil uchun ishlatildi. Ayrim reaksiya mahsulotlaridan
farmakologik tekshiruvlar uchun namunalar tayyorlandi.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

45 
Reaksiya uchun olingan reaktivlar fizik–kimyoviy konstantalari 
Strukturasi 
Tarkibi 
Molyar 
massasi 
Kimyoviy nomlari 
NH
2
H
3
CO
H
3
CO
C
10
H
15
O
2
N 
181 
3,4-dimetoksi-β-
feniletilamin 
(gomoveratrilamin) 
CH
3
(CH
2
)
7
COOH
C
9
H
18
O
2
158 
Nonan kislota 
O
OH
HO
OH
OH
O
OH
C
15
H
12
O
7
304 
Digidrokversetin 
CHCl
3
CHCl
3
119,5 
Xloroform 
CH
3
OH 
CH
4
O 
32 
Metanol 
CH
3
-CO-CH
3
C
3
H
6
O 
58 
Atseton 
POCl
3
POCl
3
153,5 
Fosforoksixlorid 
HCl 
HCl 
36,5 
Xlorid kislota 
NaOH 
NaOH 
40 
Natriy gidroksid 
NaBH
4
NaBH
4
38 
Natriyborgidrid
Silikogel 
- 
- 
Silikogel 
Dragendorf eritmasi 
- 
- 
Dragendorf eritmasi