O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti biologiya va kimyo fakulteti kimyo bo‘limi

Gomoveratrilamin
O
OH
O
OH
HO
OH
OH
Kversetin Kv
 
 
 
 
 
 

---

38 
3.1. N-(3,4-Dimetoksi-β-feniletil)-nonanamidning olinishi 
HN
H
3
CO
H
3
CO
C
O
(CH
2
)
7
CH
3
 
Kolbaga gomoveratrilaminni metanolda eritib ustiga nonan kislota qo‘shib 
aralashtirildi. Aralashma moy hammomida 180°C da 2 soat qizdirildi. Reaksiyani 
borishi YuQX yordamida tekshirib borildi. Qizdirish tugagach xloroformda eritilib 
dastlab HCl eritmasi bilan yuvildi. Reaksiyaga kirishmay qolgan aminni reaksion 
aralashmadan chiqarib yuborish uchun neytral muhitga o‘tguncha distillangan suvda, 
so‘ngra NaOH eritmasi bilan yuvildi. Reaksiyadan ortib qolgan kislotani reaksion 
aralashmadan chiqarib yuborish uchun, qaytadan neytral muhitga o‘tguncha 
distillangan suvda yuvildi. Kislota bilan yuvilganda bizga kerakli bo‘lgan izonikatin 
amid kislota qavatiga o‘tib ketdi bunga sabab piridin halqasidagi azot atomining juft 
eliktronlar xisobiga HCl bilan ta’sirlashib tuz hosil qilib qoldi. Kislota qavatiga o‘tib 
ketgan izonikatin amidni aralashma tarkibidan qaytadan organik erituvchiga o‘tkazib 
olish uchun kislotali aralashma NH
4
OH qushib ishqoriy muhitga o‘tkazildi va ajratish 
varonkasida xloroformda yuvib olindi. Xloroform haydaldi, asetonda quritilib, kristal 
tushgunga qadar asetonda qoldirildi, kristallandi va kristall filtrlab olindi.
Amidning strukturasi IQ- va PMR- spektrlari orqali isbotlandi. 
Reaksiya quyidagi sxemada olib borildi: 
HN
H
3
CO
H
3
CO
C
O
(CH
2
)
7
CH
3
H
3
CO
H
3
CO
NH
2
CH
3
(CH
2
)
7
COOH
+
t
o
C
-H
2
O
Izonikatinamidning IQ- spektrida xarakterli signallari 1648 sm
-1
, 2935 sm
-1
va 
3319 sm
-1
sohada yutilish chiziqlariga ega bo‘lib, ular quyidagi guruhlarning CO, Ar-
C va NH- valent tebranishi hisobiga yuzaga chiqadi.