Mövzu Turizm resurslarının öyrənilməsinin elmi-nəzəri əsasları Plan: 1
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
168 2. Təbiət mənzərələrinə, maddi-mədəniyyət abidələrinə turizm fəaliyyəti zamanı dəyən ekoloji pozuntunun minimuma endirilməsinin təmin edilməsi. Bu məqsədlə ekoloji monitorinqin aparılması, ətraf mühitə dəyən ziyanın ödənilməsi vacibdir. 3. Milli parklarda turizm fəaliyyətinin ekoloji tərbiyə funksiyası yüksək olduğuna görə əhalini kütləvi ekskursiya hərəkatına cəlb edən vasitələrindən sayılır. Milli parkların turizm ehtiyatı kimi istifadənin məqsədi və vəzifələri aşağıdakılardır: 1. Təbii komplekslərin qorunması və ətraf mühitlə əlaqəli olan turizmin həvəsləndirilməsi. Bu məqsədlə Milli Parkların ərazisində nadir bitki və heyvan nümunələrinin qorunması üçün xüsusi zonalar ayrılır. 2. Əhalinin ekoloji maarifləndirilməsi, həmçinin elmi – təcrübi ə həmiyyət kəsb etməsi və ekoloji monitorinqin keçirilməsi üçün ə lverişli yer olması. Əhalinin kütləvi turizm hərəkatına qatılması üçün Milli Parkların imkanlarından istifadə olunur ki, bu da insanların ekoloji maarifləndirilməsində əhəmiyyətli rola malikdir. Milli Parkların elmi – təcrübi əhəmiyyət kəsb etməsi burada olan fauna və flora növlərinin həyat tərzini, yaşadığı ətraf mühitin dəyişmələrinin öyrənilməsindən ibarətdir. 3. Dağıdılmış təbiət, tarixi abidələrin bərpası, həmçinin infrastrukturun yaradılmasından ibarətdir. Milli Parklar təbii və antropogen abidələrin bərpası ilə yanaşı, onlardan turizm 169 məqsədilə istifadəyə imkan yaradır. Bu məqsədlə Milli Parklarda müvafiq infrastrukturlar yaradılır. Belə infrastruktur obyektlərə müşahidə məntəqələri, kiçik yerləşmə müəssisələrinin təşkili, istirahət üçün yerlərin ayrılması və s. daxildir. 4. Ekoloji monitorinqin həyata keçirilməsi. Milli Parklar elmi – təcrübi əhəmiyyət kəsb etdiyinə görə onlarda müvafiq dövlət və beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən monitorinqlərin təşkili mümkündür. Belə monitorinqlərin aparılması Milli Parklarda olan fauna və flora növlərinin sayına, artım dinamikasına nəzarət etməyə imkan verir. Milli parkların turizmlə bağlı məhdudlaşdırıcı funksiyası daha çox individual istifadənin üstünlüyü, turizm sənayesinə aid infrastrukturun tam təşkil olunması, mövcud təbii müxtəliflikdən istifadə zamanı onun dəyişilməsinə yol verilməməsidir. Milli Parklardan istifadənin individual xarakteri turist tələbatlarının müxtəlifliyi ilə bağlıdır. Belə ki, Milli Parklardan turizm məqsədilə istifadədə ekskursiya və dərk etmə turları üstünlük təşkil etdiyinə görə kütləvi turizm hərəkatında daha çox yararlanırlar. Milli Parklarda turizmin təşkili baxımından məqsəd və vəzifələrindən asılı olaraq funksiyaları aşağıdakı qruplara ayrılır: - İstehlakçı tələbatına uyğun olaraq turizm məhsulunun hazırlanmasında Milli Parklardan istifadə. Milli Parkların turizm məhsuluna salınması yuxarıda qeyd olunduğu kimi dərketmə turlarında üstünlük təşkil edir. Bununla yanaşı əksər qərb ölkələrində Milli Parklardan turməhsulda istifadənin ə sas xüsusiyyətləri safari turların təşkili ilə bağlıdır. Bununla yanaşı Milli Parkların yaxınlığında 170 müxtəlif istirahət obyektlərinin, əyləncəmüəssisələrinin olması ona olan tələbatı artırır, həmçinin bütünlükləturməhsula daxil olmasına imkan verir. - İ stehlakçı tələbatına uyğun olaraq Milli Parklarda müşahidə məntəqələrinin olması, fotoovçuluq üçün şəraitin yaradılması. Milli parkın ərazisindəidarəetmənin səmərəliliyini yüksəltmək üçün mövcud ərazi daxilində bir neçə tematik planlar, fotoşəkillə əks olunan lövhələrinin verilməsi vacibdir. Buna görədə Milli Parkların girişində onun fauna və flora aləmini əks etdirən fotoşəkillərin nümayiş etdirilməsi, müvafiq cığırları göstərən kartoqrafik planın olması, təhlükələr haqqında informasiyanın verilməsi ondan istifadə edən turistlərin rahatlığını təmin etmiş olur. - Tarixi – memarlıq abidələrinin tələb olunan səviyyədə qorunub saxlanılması, həmçinin Milli Parkların ərazisində sanitar normalara əməl olunması. Milli Parklarda təbii və antropogen ehtiyatlar kompleks qorunduğuna görə onları əvvəlki vəziyyətində bərpası turist maraqlarını artırmış olar. Milli Parkların daxilində olan tarixi-memarlıq abidələrindən istifadə norması müəyyənləşdirilir ki, bu da turistlərin mövcud ehtiyatlardan səmərəli istifadəsinə imkan verir. - Milli Parkların ərazisində və onun yaxınlığında turizm infrastrukturunun stimullaşdırılması üçün onların yaxınlığında olan torpaq sahələri icarəyə verilməklə investisiyalar cəlb olunur. Bu da Milli Parkların bərpasına, onun inkişaf etdirilməsinə şərait yaradır. - Milli Parkların ehtiyatlarından səmərəli istifadə etmək üçün turist marşrutlarının təşkilinin onunla əlaqələndirilməsi mümkündür. Bu məqsədlə həm Milli Parkın daxilində, həm də mövcud beynəlxalq və yerli turist marşrutlarına salınması kütləvi turizmin təşkilində əhəmiyyətli rol oynayır. 2. Bəzi Avropa və Rus mütəxəssisləri Milli Parkları turizm baxımından istifadəyə görə landşaft, meşəpark, idman parkı, akapark, aqropark, biosfer parkı və s.bölürlər. Bu təsnifatda Milli Parkların ə traf mühiti qorumaq funksiyası ilə yanaşı onlardan istifadənin formaları nəzərə alınır. Burada Milli Parkların təbii və antropogen ehtiyatlarla bağlılığı üstün götürülsə də, turizmdə istifadənin növlərindən asılılığı və insanların yaratdığı idman – istirahət qurğularının cəmləşdiyi ərazilərdə Milli Park kimi təsnifləndirilir. Onu da qeyd edək ki, akvapark, idman, aqroparkların Milli Park kimi verilməsi mübahisəli məqam olmaqla düzgün təsnif olunmamışdır. Elmi ədəbiyyatda Milli Parkların aşağıdakı növlərinə rast gəlinir: Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|