Mövzu. Qender münaqiŞƏLƏRİNİN İdarəolunmasinin texnologiyasi



Yüklə 204,22 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/7
tarix20.10.2017
ölçüsü204,22 Kb.
#5700
1   2   3   4   5   6   7

 

 

3. Qender 



münaqişələrini nizamlamağı və idarəetmənin əsas strateji və taktiki yolları sadalayın. 

4. Azərbaycanda qender siyasətini xarakterizə edin.  

 

İş üsulları – paylanma materialın müzakirəsi və analizi; «Münaqişənin dərinliyini qiymətləndirmək» 

oyunu; kursun öyrənilməsinə yekun vurmaq. 

 

PAYLANMA MATERİALLARI 

 

Barışıq 

 

Barışıq nədir? 

- Kompleks, 

çoxcəhətli, çoxsəviyyəli 

 

- Keçmişdən kollektiv üz çevirmə 



 

- Canlandırır – bərpa edir 



 

- Müsbət duyğuları inkişaf etdirir 



 

- Dəyərləri, şəxsiyyəti, münasibətləri və qarşılıqı əlaqələrin 

nümunələrını dəyişdirir 

 

- Münasibətlərin qurulması 



Barışığın konseptual strukturu 

- Məqsədlərin ayrılması 



 

- Keçmişə çevrimə 



 

- Gələcəyi dərketmə 



 

-  Bu günkü yaratmaq üçün keçmişin və gələcəyin görüşdüyü 

yer 

 

Barışığın mərhələləri  

-  İttiham  



 

- Qarıxma  



 

- Ayırma  



 

- Etibar 

 

 

- Hüsn-rəğbət 



 

- Barışıq  



 

 

 



Barışıq prosesi  

- Barışıq prosesinin üç əsas ölçüləri 



 

- Barışıq sferaları 



 

- Barışıq komponentləri 



 

- Barışığın sosial səviyyələri 



 

Barışığın üç paradoksu  

-  İztirablı keçmiş və bir-birindən asılı gələcək 



 

- Həqiqət və mərhəmət 



 

-  Ədalət və sülh 



Barışıq sferaları 

-  Şəxsiyyət  



 

- Dəyərlər  



 

- Münasibətlər 



 

- Qarşılıqlı əlaqə nümunələri 



 

Barışıq komponentləri  

-  Ədalət 



 

- Həqiqət  



 

- Təhlükəsizlik  



 

- Sağalma  



 

Barışığın sosial səviyyələri  

-  Sosial yerin yaradılması həqiqət və bağışlama əsaslandırılıb və 

birləşdirilib, və hazırda ədalətə bağışlama prizmasından 

baxılan  



 

Sistematik iş 

- Daima 


müzakirə 


 

 

 

- Sülh 

quruculuğunun üç səviyyəsinə dönmə 



 

- Müvafiq 

texnologiyanı tətbiq etməyi bacaran kadrların 

hazırlanması 



 

-  İzşgüzar diplomatiya 



«Sülh quruculuğunda işgüzar 

münasibətlərin qurulması üçün 

- Sülhə xidmət etmək üçün texnoloqlara imkan vermək 



 

- Biznes, 

inkişaf və ətraf mühit 

 

- Ticarət və investisiya ehtiyat diplomatiyası kimi 



 

-  Biznes sülh quruculuğu üçün maliyyə partnyoru kimi 



 

Münaqişə nədir?  

- Mübahisə  



 

- Rəqabət  



 

- Çəkişmə  



 

- Ağ və qara arasında mübarizə 



 

Münaqişəyə yeni baxış  

- Mübahisədən razılığa  



 

- Rəqabətdən əməkdaşlığa 



 

- Çəkişmədən anlaşmaya 



 

- Haqlı olanlarla haqlı olmayanlar arasındakı mübarizədən 

münasibətləri qaydaya salmaq üçün yanaşmaların 

axtarılmasına keçid 



 

- Münaqişənin analizi  



Münaqişənin həlli üçün fəaliyyət 

-  İlkin danışıqlar 



 

- Dialoq 

 

 

- Danışıqlar 



 

- Vasitəçilik 



 

-  Hakimlik / arbitrac 



 

- Münaqişə – yalnız mübahisə deyil 



Münaqişənin həlli üzrə ehtimallar 

- Münaqişə – dəyişmə üçün potensial mənbədir 



 

-  Əməkdaşlıq – ən effektiv və faydalıdır 



 

- Razılaşmanın uzadılması – bütün tərəflərin tələbatlarının 

ödənilməsinə əsaslanır 

 

-  Daxil olma prosesi – münasibətlərin qurulması 



 

- Struktur 

və metodik dəyişikliklər – həll prosesinin 

uzunmüddətli nəticələridir 



 

- Qabaq-qabağa görüşüb ünsiyyət yaratmaq 



İnamın yaranması üçün fəaliyyət 

- Sıx ünsiyyət vasitəsilə sərbəstlik atmosferası yaratmaq 



 

- Fəaliyyət vasitəsilə etibar etməyə hazır olduğunu nümayiş 

etdirmək 

 

- Məlumat toplamaq yolu ilə səmimi maraqlandığını nümayiş 

etdirmək 

 

- Səmimi söhbətlər, açıqlamalar və risk etmə yolu ilə müdafiə 

olunma dərəcəsini göstərmək  

 

- Başqasının dərdinə şərik olma, başa düşmə və hörmətetmə 

yolu ilə qayğı nümayiş etdirmək  

 

- Birgə fəaliyyətdə iştirak etmək 



 

 

 



- Vasitəçilik – nizamlama 

Transzaksiondan tranformasiona 

- Danışıqlar problemin aydınlaşdırılması 



 

- Problemin 

həlli – əməkdaşlıq 



 

 

 

- Situasiyaların dəyişməsi – operativ yanaşmanın dəyişməsi 

 

- Qarşılıqlı münasibətlərin artan dəyişikliyi – qarşılıqlı 

münasibətlərin xarakterinin dəyişməsi 

 

-  Əsas strukturların saxlanılması – formaların dəyişməsi 



 

Qadınlar və sülh yaradıcılığı 

 

Sülh yaradıcılığında 

feminizmin perspektivi 

 



Qender təfəkkürü  

Qender. Sülh psixologiyası 



Feminizm  

- Kişi və qadınların bərabər dəyərə malik olduğunu və onların 

bərabərliyini qəbul edən ideologiya bütün cəmiyyət tərəfindən 

qəbul edilməlidir 

 

Sülhün yaranması üçün 

gündəlik  

- Sülh 


yaradıcılığı vətəndaş müharibəsinin və qarşıdurmasının 

məhv etdiyi institutların və ölkə infrastrukturunun qurulması və 

müharibədə yer alan millətlər arasında qarşılıqlı faydalı sülh 

əlaqələrinin yaradılmasıdır 

 

Qadın sülhyaradıcılığının 

mənbələri 



 

 



Öz cəmiyyətində həllin axtarışı . 

Zorakılıqdan imtina. 

İnsan hüquqlarına hörmət və onun tanınması, mədəniyyətlərarası 

dözümlülük və anlaşılmaya kömək 

Səlahiyyətlərdən payvermə. 

 

Sülh yaradıcılığı prosesində 

qadınları nə narahat edir 



 



 



Ailələrin yaranması 

Qadın və uşaqların zorakıığın ilk qurbanları olduğunu bilmə 

Psixo-sosial tələbatlara həssaslıq 

Ailənin qida ilə təminatına tələbat 

Uşaqlar üçün gələcəyin təmin olunması 

Yoxsulluq iqtisadiyyatı kimi struktur zorakılığına dair 

narahatçılıq 

 

Nə üçün qadınlar 



təşkilatlanmaq istəyirlər 

 



Sülhsevərlik demokratiyasında sosial cəhətdən asılı olduqlarından  

 

 



Daha sülhsevər, qayğıkeş və qeyri-zorakı olduqlarından 

 

 Qərarların qəbulunda 



qadınların iştirakı 

- O, 


sülhquruculuğu təşəbbüsünün gücləndirilməsi və ədalətli 

dünyanın əldə edilməsində qadınların imkanları üçün həlledici 

əhəmiyyətə malikdir 

 

Doktor Eylin R.Borris 

 

DİDAKTİK OYUN 

«Münaqişənin dərinliyini qiymətləndirmək» 

 

Məşğələnin məqsədi.  Tələbələrdə xüsusi metodlardan istifadə etməklə münaqişə situasiyanın 

dərinliyini qiymətləndirmə bacarığını inkişaf etdirmək və onlarda münaqişə qarşılıqlı münasibətlərdə 

münaqişə subyektlərinin davranışına dair adekvat qərar qəbul etmək qabiliyyətini formalaşdırmaq.  



 

Oyunun aparılması qaydası  

Hazırlıq mərhələsi. Oyuna hazırlaşmaq üçün tələbələrə bir-iki həftəliyə tapşırıq və göstərişlər 

verilir. Tapşırığın mahiyyəti aşağıdakından ibarətdir:  

1) Tələbələr məzmununu öyrənmək üçün «Münaqişənin dərinliyini qiymətləndirmə» mətnini 

alırlar. 




 

 

2) Mətni təsdiq etmək üçün təhsil alanlar onların iştirakı ilə baş vermiş  və ya onların müşahidə 



etdikləri münaqişə situasiyasını  mətndə göstərilmiş 8 faktordan hər birinin ifadə edilmiş qiymət 

predmetində müstəqil analiz etməli və bu məsələ üzrə məşğələdə məruzə etməyə hazır olmalıdırlar. 

 

TEST 

 

«Münaqişənin dərinliyini qiymətləndirmək» 

 

Münaqişə situasiyasını və münaqişəni həll edən subyektin davranış xarakterini qiymətləndirmək 

məqsədilə bu mətn sizin diqqətinizə çatdırılır. Mətndə bilavasitə münaqişə situasiyası ilə bağlı olan 8 əsas 

mövqe göstərilib. Sizin vəzifəniz hər bir faktoru 5 ballıq  şkala üzrə qiymətləndirilməkdən ibarətdir. 

Mətnin sol tərəfində güclü faktor 1 balla, sağ tərəfdə – 5 balla qiymətləndirilib. Mətndə hər bir mövqeyi 

qiymətləndirəndən sonra balların ümumi cəmini hesablamaq lazımdır ki, bu da münaqişənin dərinliyini 

göstərəcək.  

 



Tərəflər münaqişənin səbəbini anlayır 

12345 Tərəflər konfiktin səbəbini anlamır 

2 Münaqişənin səbəbi emosional xarakter daşıyır  12345 

Münaqişənin səbəbi maddi xarakter 

daşıyır 

Münaqişə edənlərin məqsədi – sosial ədalətə 



meyl etməkdir 

12345 


Münaqişə edənlərin məqsədi üstünlük 

qazanmaqdır 

4 Hamının çalışdığı məqsəd var 

12345 Ümumi 

məqsəd yoxdur 

5 Yaxınlaşma sferaları göstərilib 

12345 Yaxınlaşma sferaları gbstərilməyib 

Yaxınlaşma sferaları emosional problemlərə 



aiddir 

12345 


Yaxınlaşma sferaları maddi (köməkçi) 

problemlərə aiddir 

7 Liderin 

fikirləri fərqləndirilmir 

12345 Fikirlərə liderin təsiri nəzərə çarpır 

Ünsiyyət prosesində opponentər davranış 



normalarına əməl edirlər 

12345 


Ünsiyyət prosesində opponentlər 

davranış normalarına əməl etmirlər 

 

Nəticələrin qiymətləndirilməsi: 

 

35-40-a bərabər olan ümumi bal, münaqişə edənlərin bir-birinə münasibətdə  sərt mövqe 

tutduqlarını göstərir. 

25-34-ə bərabər olan ümumi bal, münaqişə edən tərəflərin münasibətlərində tərəddüdləri göstərir. 

Münaqişəni həll edən subyektə məsləhətlər:  

a) əgər siz rəhbərsinizsə, onda:  

35-40 bal cəmində, siz ittihamçı rolunda çıxış etməli və münaqişə situasiyasını  həll etmək üçün 

əsasən inzibati tədbirlərə əl atmalısınız; 



25-34 bal cəmində, siz məsləhətçi rolunda çıxış etməli və münaqişə situasiyasını həll etmək üçün 

psixoloji tədbirlərə əl atmalısınız; 



24-dən az bal cəmində, siz tərbiyəçi rolunda çıxış etməli və münaqişə sitüasiyasını həll etmək üçün 

pedaqoji tədbirlərdən istifadə etməlisiniz. 

b) əgər siz vasitəçisinizsə, onda:  

35-40 bal cəmində, münaqişə  tərəflərinin ayrılması üçün tədbirlər görmək və onlar arasındakı 

mübarizə gözərtisini aradan qaldırana kimi onlarla dizyunktiv yolla danışıqlara girmək lazımdır; 



25-34 bal cəmində, danışıq prosesinin növbəti görüşündə münaqişəni konstruktiv fazaya 

keçirməyə cəhd etmək olar;  



24-dən az bal cəmində:  1) Oyun razminkası keçirilir. 10-15 dəqiqə müddətində onlar tərəfindən 

hazırlıq mərhələsində yerinə yetirilmiş tapşırıq dinlənilir və analiz edilir. 2) Oyun situasiyası qurulur və 

analiz edilir. 

Oyun situasiyası: Tələbələr 4 nəfərdən oyun qruplarına ayrılır. Hər bir oyun qrupunda 2 nəfər 

konlikt edən,  1  nəfər menecer və  1  nəfər vasitəçi rolunu oynayır (oyunun gedişində  tələbələr rolunu 

dəyişir). Sonra müəllim oyun göstərişini verir: 




 

 



 

Münaqişə edən tərəflərə – onların oynamalı olduğu münaqişənin predmeti və münaqişənin qarşılıqlı 

əlaqəsinin istiqaməti müyyən edilir (qarşılıqlı əlaqənin istiqaməti oyunun digər iştirakçılarına məlum 

olmamalıdır). 

 

Menecer və vasitəçiyə – münaqişənin predmeti haqqında məlumat verilir və  şərti konflikt tərəfləri 



arasında onlarla söhbət, onların davranışını müşahidə etmək metodu vasitəsilə  mətn mövqeyinə  və 

münaqişənin dərinliyini qiymətləndirmək üçün rol göstərişləri verilir.  

 

İştirakçılar rolla bağlı qarşılıqlı  əlaqəyə hazırlaşmaq üçün 10 dəqiqə verilir. Rolla bağlı qarşılıqlı 



əlaqəyə 10-15 dəqiqə ayrılır. Hər bir oyun süjeti müzakirə edilir.  

 

ƏDƏBİYYAT 



 

1. Azərbaycan Respublikasında Dövlət qadın siyasətini həyata keçirilməsi haqqında. Azərbaycan 

Respublikası Prezidentinin Fərmanı, 2000, 6 mart 

2.  Əliyev H. Azərbaycan Respublikası qadınlarının II qurultaya təbriki // Azərbaycan, 2003, 28 

sentyabr  

3.  Кроник А., Кроник Е. В главных ролях: Вы, Мы, Он, Ты, Я / Психология значимых отношений. – М., 

1989 

4.  Ворожейкин И. Е. и др. Конфликтология. – М., 2000 



5.  Митcщелл С. Тще Струстуре оф Интернатионал Cонфликт. - Лондон, 1989 

6.  Лебедева  М.М.  Политическое  урегулирование  конфликтов.  Подходы,  решения,  технологии. – М., 

1997 

7.  Токвиль де А. Демократия в Америке. – М., 1992 



8.  Бахнасави С. Статус женщины в Исламе и мировых законодательствах / Пер. с араб. – Б., 2002 

9.  Кулиев Р. Бытовое насилие против женщин: состояние и пути преодоления / Приложение. – Б., 2001 

10.  Гендер и общество / Под обш. ред. А.А.Широбоковой, С.В. Ураловой – Иркутск, 2001  

 

 



Yüklə 204,22 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə