Microsoft Word ittht docx



Yüklə 0,64 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə17/25
tarix27.10.2017
ölçüsü0,64 Mb.
#7034
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   25

49 

 

strukturun  layihələndirilməsinə  müəssisə  yeni  yaradılarkən  və  ya  fəaliyyətini 



genişləndirərkən daha çox ehtiyac duyulur. 

Təşkilati idarəetmə strukturunun idarəetmə sistemi kəmiyyətcə müəyyən 

mövcudluğunu  əsas  deyil,  həm  də  forması,  onun  çərçivəsində  olan 

dəyişikliklərdən  irəli  gələn  tələblərinə  uyğun  olaraq  yeni  keyfiyyətə  sisteminə 

keçidi  üçün  ilkin  meyarları  müəyyənləşdirir.  Bir  tərəfdən,  təşkilati  idarəetmə 

sistemi , digər tərəfdən isə təşkilatın inkişaf amili var - özündə ən mühafizəkar 

element  ümumi  idarəetmə  sistemlərini  özündə  birləşdirir.  Bu  konservatizm 

yalnız  onlara  izah  olunmur  ki,  təşkilati  strukturların  dəyişikliyi  tam 

kollektivlərin maraqlarına toxunur, həm də sistemin sabitliyinin saxlanılmasının 

obyektiv tələbləridir.

 

darəetmə sistemlərinin müasir inkişafı göstərir ki, təşkilati 



struktur  kifayət  qədər  qısa  müddət  ərzində  xeyli  təkamülü  baş  vermişdir

25

.



 

Təşkilati  strukturun  sabitliyini  qorunub  saxlanması  üzrə  idarəetmə 

funksiyalarının  yerinə  yetirilməsi  prosesində  müəyyən  tipləşdirməni  nəzərdə 

tutulur.


 

 

Təşkilati  idarəetmənin  sisteminin  qurulması,  təşkili  və  planlaşdırılması 



zamanı aşağıdakı amillər nəzərə alınmalıdır: 

 

nformasiya axını, çünki dünyada hər bir istehsalat prosesinin təməl daşı 



məlumat  hesab  edilir.  Müasir  iqtisadiyyatda  digər  istehsal  amilləri 

üzərində  informasiya  üstünlüyü  əhəmiyyətli  dərəcədə  ən  böyük 

dəyişiklik; 

 

nsan amilinin rolunun artması; 



 

Bazarda iri korporasiyalar effektiv bazar müəssisələrinin qarşısında çox 

böyük üstünlüyə malik olması. 

Həqiqətən,  XX  əsrin  80-ci  illərində  sənaye  cəhətdən  inkişaf  etmiş 

ölkələrdə  ictimai  istehsalın  keyfiyyətcə  yeni  inkişaf  mərhələsi  —  sənaye 

mərhələsindən informasiyaya keçid mərhələsi başlandı. Bu inqilabi dəyişikliklər 

                                                            

25

 



Эволюция

 организационных структур. [Электронный документ] 

(http://www.iteam.ru/publications/corporation/section_97/article_456) 2010 



50 

 

idarəetmədə  təkamülə  səbəb  oldu.



 

nformatika  prosesi  təşkilatların  qapalılığını 

dağıtdı  və  onlardan  struktur  istifadəni,  keyfiyyəti  təmin  edilməsini  effektli 

etdi


26

.  nsan  amilinin  artması  barədə  onu  qeyd  etmək  olar  ki,  idarəetmə 

praktikasında  son  vaxtlar  insan  resurslarına  doğru  münasibət  köklü  surətdə 

dəyişib.


 

darəetmənin  bütün  müasir  konsepsiyalarının  mərkəzində  insan  durur. 

Praktik fəaliyyətdə, bu yanaşma daha əlamətdar xüsusiyyət kəsb edir ki, həmişə 

rahat, amma haradasa münaqişəli, məhz o təşkilatın fəaliyyətinin səmərəliliyini 

saxlamağa və artırmağa imkan verir. 

Təşkilatın  müasir  növlərinə  çoxölçülü,  təşkilatların  şəbəkələri,  virtual 

struktur, iştirak, edxokratiya baxımından fərqli meyarlara nəzər salaq.  

Edxokratiya

 - bu eyni zamanda baş verən prosesdir və T S-nun stili məhz 

bu  amillərin  uyğunluğunda  təşkilatın  fəaliyyətini  yaradır:  stimullaşdırma 

sistemi, işçilərin hərəkətlərində azadlığın yüksək dərəcəsi, horizontal əlaqələrin 

üstünlüyü bura daxildir. 

Çoxölçülü təşkilatlar

 - üfüqi mexanizmlərinin inkişafı nəticəsində matris 

tipli bazar-satış istiqamətdə fəaliyyət göstərən təşkilatlar meydana gəlir.

 

Biznes 



mərkəzləri  çoxölçülü  strukturun  əsasını  təşkil  edir.

 

Onların  hər  biri 



“planlaşdırma  mərkəzi”  və  eyni  zamanda  müəyyən  qrup  mallar  üzrə  “gəlir 

mərkəzi” kimi xarakterizə edilirlər. 



təşkilat  iştirakçılıq. 

Təşkilatlar  insan  amilinin  problemi  ilə  əlaqədardır, 

çünki  idarəetmədə  işçilərin  iştirakında  yaradılması  —  onların  işinə  aid  olan 

sualların həllində təşkilatın üzvlərinə iştirak etməlidir. 

Şə

bəkə  təşkilatları

  kooperativ  razılaşmalar  vasitəsi  ilə  kiçik  və  orta 

ş

irkətləri birləşdirir.



 

Şə

bəkə təşkilatları iki əks prinsipi birləşdirir — rəqabət və 



kooperasiya.

 

Virtual  strukturlar  -  ən  yeni  informasiya  texnologiyalarının 



inkişafı,  telekommunikasiya  vasitələri  şəbəkə  strukturları  yeni  görünüşə 

tədricən dəyişə bilər. 

                                                            

26

 



Теория

 Организации (Учебник) Ростов-на-Дону «Феникс 2008, səh 113 




51 

 

Virtual  struktur

  işgüzar  əməkdaşlıq  şəbəkəsinə  daxil  olduğu  bu  təşkilatın 

ə

sas  biznesində  özünü  təmsil  edir,  həmçinin  müasir  informasiya 



texnologiyalarının  və  telekommunikasiya  vasitələrinin  köməyi  onun  zahiri 

ə

trafında  (hasilatçılar,  istehlakçılar  və  s.)  fəaliyyət  göstərənlərlə  əlaqələndiril-



məsini təşkil edir. 

Biznes  təşkil  edərkən  iki  məsələ  ilə  üzləşirik:  bu  işi  görmək  üçün  pulu 

haradan almalı; alınmış pulu qaytarmaq və əlavə pul qazanmaq üçün nə etməli? 

Bu suallar biznesə qol qoyan hər kəsi düşündürür və onlar həmin suallara cavab 

axtarırlar. Amma həmin məsələ ilə peşəkarlıqla məşğul olan adamlar da var ki, 

onlara maliyyə meneceri deyirlər. Bir qayda olaraq, kiçik müəssisələrdə maliyyə 

məsələləri  ilə  bir,  yaxud  bir  neçə  mütəxəssis  məşğul  olur.  ri  şirkətlərdə  isə 

maliyyənin  idarəçilik  sisteminin  quruluşu  xeyli  mürəkkəbdir.  ri  şirkətlərdə 

idarəçilik strukturun təsnifatı təxminən sxem 5 – dəki kimidir. 

 

Sxem 5. 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Baş direktor 

stehsal üzrə 

direktor müavini 

Maliyyə üzrə 

direktor müavini 

Makketinq üzrə 

direktor müavini 

 

Xəzinədar 



Nəzarətçi 

Vergilər üzrə 

menecment 

stehsal xərclərinin 

uçotu üzrə menecer 

Komputer hesablamaları 

üzrə menecer 

Maliyyə hesablamaları 

üzrə menecer 

Pul 


ə

məliyyatları 

üzrə menecer 

 

Kredit üzrə 



menecer 

Maliyyə 


planlaşdırması 

üzrə menecer 

Kapital 

qoyuluşları 

üzrə menecer 

Maliyyə 


ehtiyatları 

üzrə menecer 

 

nvestisiyalar 



üzrə menecer 


Yüklə 0,64 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   25




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə