64
dərslərdə nəzəriyyəyə nisbətən təcrübəyə daha çox üstünlük verilir. Bu lövhələr
biliklərin təcrübə əsasında qazanılmasına zəmin yaradır.
Promethean interaktiv lövhələrində hazırlanmış elektron dərs şagirdin diqqətini
cəmləməyə imkan verir, qavrama qabiliyyətini artırır. Bu lövhələrin digər
lövhələrdən üstün cəhəti iki interfeysinin olmasıdır. btidai siniflər üçün nəzərdə
tutulmuş Activ primary interfeysi şagirdin özünü sanki sehrli bir aləmdə hiss etməyə
sövq edir. Bununla da dərsə daha böyük maraq, rəngarənglik qataraq effektivliyi
artırır.
Promethean interaktiv lövhələrindən istifadə edən müəllim təlim prosesində
ə
lavə vasitələrə çox az müraciət edir. Artıq təlimdə plakatlardan, stikerlərdən, rəngli
markerlərdən və əlavə silgidən istifadəyə ehtiyac qalmır. Bütün bu imkanlar hamısı
Activinspire proqramının daxilində nəzərə alınmışdır. Bu lövhə vasitəsilə müəllim
ə
yanilik üçün şagirdə keçəcəyi mövzunu əhatə edən şəkillər, səs faylları,
videoçarxlar təqdim edə bilər. Promethean interaktiv lövhələri xüsusi imkanlara
malikdir. Bu imkanlardan biri də riyazi alətlərin proqram daxilində istifadə
olunmasıdır. Ehtiyac duyulduğu anda riyazi alətlər - transportir, pərgar, xətkeş
asanlıqla lövhəyə gətirilə və dərs prosesində istifadə oluna bilir. Bu alətlərin
obyektlərin, şəkillərin ölçüsünü böyütməklə hətta arxa sıralarda əyləşən şagirdlərin
dərsdə aktivliyini, diqqətinin cəmlənməsini təmin etmək olar. Promethean
lövhələrinin imkanları bununla bitmir, əlavə funksiyalardan istifadə etməklə müəllim
fasilitator rolunu oynayaraq istiqamətləndirici olub şagirdin tədqiqatçı olmasına şərait
yarada bilər. Məsələn, sehirli qələm, konteyner, gizlilik kimi funksiyalar şagirdin
araşdırma nəticəsində doğru cavab tapmasına kömək edir. Bununla da şagird təkcə
cavabın tapılması deyil, eləcə də problemin tədqiqi prosesində iştirak etdiyi üçün onu
daha yaxşı anlayır və yadda saxlayır.Şagirdlər kimi müəllimlərin də bu lövhəyə
münasibəti çox yaxşıdır. KT bacarığı olan müəllimlər lövhənin üstünlüklərini
öyrənir, fərqli elektron dərs nümunələri hazırlayır və dərslərində tətbiq etməklə onun
tədris prosesinə nə qədər müsbət təsir göstərdiyinin şahidi olurlar. Bunun sayəsində
hətta sadə KT bacarığı olmayan müəllimlər məhz elektron lövhənin imkanlarından
65
yararlanmaq üçün könüllü olaraq ilkin mərhələdə KT kurslarından keçərək ikinci
mərhələdə Promethean lövhələrinin istifadə qaydalarını öyrənir və dərslərində geniş
istifadə edirlər[24].
Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi təhsilin keyfiyyətini artırmaq,
qabaqcıl beynəlxalq təcrübəyə uyğunlaşdırmaq məqsədilə təhsilalanlar və
təhsilverənlər üçün elektron resursların hazırlanması istiqamətində müvafiq layihələr
və tədbirlər həyata keçirib. Görülən tədbirlər çərçivəsində hazırlanmış elektron
resursları bir mənbədə cəmləyərək təhsil portalı yaradıb. Portal vasitəsilə hər bir
istifadəçi elektron dərsliklərə, videodərslər, elektron tapşırıqlar və digər elektron
resurslara çıxış əldə edə bilər.Lakin bir çox müəllim və valideynlərin bundan xəbəri
yoxdur.Buna görə də valideynlər arasında maarifləndirmə işləri görülməli, bu
resursların təqdimat çarxı onlara nümayiş etdirilməlidir. Hər bir valideyn övladının
təhsil sahəsində irəli getməsini, nailiyyətlər qazanmasını istəyir. Əgər valideyn bu
portalın onun övladına biliyini genişləndirmək və möhkəmləndirməkdə nə dərəcədə
müsbət təsir edəcəyini bilsə, bu məsələyə səthi yanaşmaz, əksinə, övladına dəstək
olar[5].
Təhsil Nazirliyi tədris sistemində qabaqcıl müəllimlərin dərslərini videoçəkiliş
edərək interaktiv texnologiyaları tətbiq etməklə şagirdlər üçün maraqlı videodərslər
yaratmışdır. Əgər şagird dərs zamanı hər hansı mövzunu yaxşı dinləyə bilməyibsə,
başa düşməyibsə və ya müəyyən səbəblərdən dərsdə iştirak etməyib və bununla da
keçirilən mövzu ilə bağlı heç bir anlayışı yoxdursa, bu zaman o, internet vasitəsilə
videoportala daxil olub müvafiq fənni seçməklə həmin mövzunu tapıb izləyə bilər.
Videodərslərin adi dərsdən əsas üstünlüyü odur ki, şagird bu dərsləri bir neçə dəfə
təkrar izləmək imkanına malikdir. Bununla da şagird dərsi tam mənimsəyənə qədər
təkrar izləyə bilər. Bu da şagirdin dərsi anlama keyfiyyətini artırır. Şagird hər
videodərsi dinlədikdə ona bir neçə test təklif olunur, bu testləri cavablandırmaqla
sonda topladığı bala əsasən dərsi nə dərəcədə mənimsədiyini anlaya bilər.
Videodərsləri məktəbdə tədris prosesində də istifadə etmək olar. Bu artıq müəllimin
yaradıcı yanaşmasından asılıdır[7].
66
Yenilikləri asanlıqla qəbul edən gənc nəsil, bu gün bu yenilikləri məktəbdən və
müəllimlərdən də gözləyir. Bu yenilik məhz şagirdləri yeni bir aləmə aparan
Promethean lövhədir. Bu lövhədə maraqlı, rəngarəng,bir-birinə bənzəməyən dərslər
hazırlamaqla onların marağını artırmaq, diqqətini cəlb etmək olar. Müasir dövrün
müəllimi daim üzərində çalışmalı, yenilikləri öyrənməli, axtarışda olmalı, öyrədici
təlimlərdə tez-tez iştirak etməlidir.
3.3.Distant təhsil texnologiyasının digər təhsil formalarından (əyani və qiyabi)
üstünlükləri, mənfi və müsbət cəhətləri.
Texnologiya bütün sahələrdə olduğu kimi, təhsildə də yüksələn xətt üzrə
inkişaf edir. Bildiyimiz kimi, dünya təhsil sistemində əyani təhsil forması geniş
yayılıb. Təhsil sahəsindəki mütəxəssislərin fikrinə görə, əyani təhsilin müəyyən
üstünlükləri olsa da, bunun üçün çox miqdarda vəsait tələb olunur. Elə bu kimi
subyektiv səbəbləri nəzərə alaraq deyə bilərik ki, digər təhsil formaları ilə
müqayisədə distant (məsafədən) təhsil forması üstünlüklərə sahibdir.
Qloballaşma şəraitində təhsilin ən yeni və effektiv texnologiyalarına, o cümlədən
distant təhsil texnologiyalarına tələbat get-gedə artır. Dünya təhsil sistemində
ə
yani təhsil forması geniş yayılıb və əyani formada təhsil alan insanlar hər zaman
digərlərindən peşə bacarıqları ilə seçiliblər. Lakin təhsilin əyani və qiyabi
formaları ilə müqayisədə açıq distant təhsil forması xeyli üstünlüklərə malikdir.
Bu üstünlüklərə onun əlyetərliyi, ucuzluğu, çevikliyi və s. daxildir.
Azərbaycanda distant təhsilin rəsmi yaranma tarixi «Təhsil haqqında» yeni
Qanunun təsdiq edildiyi 19 iyun 2009-cu il hesab olunur. Qanunun 13-cü
maddəsinə əsasən, əyani və qiyabi təhsil formaları ilə yanaşı, distant təhsil
forması “Təhsil haqqında” Qanunun 13-cü maddəsinə əsasən Azərbaycanda
təhsil almanın 4 forması mövcuddur. Onlar əyani, qiyabi, distant (məsafədən) və
sərbəst (eksternat) təhsil formalarıdır. Distant təhsil müəyyən məsafədən
keçirilən təlim sistemidir. Distant təhsil öyrədən və öyrənən arasında
telekommunikasiya və kompüter şəbəkələri vasitəsi ilə operativ, müntəzəm
dialoq, əks əlaqə əsasında, uzaq məsafədən həyata keçirildiyi təhsil formasıdır.
Dostları ilə paylaş: |