Mexanik singdirish qobiliyati

Sohil (qayir) allyuvial tuproqlar. 
Bu tuproqlar maydoni uncha katta emas. Har yili yoki 
davriy ravishda suv bosib turadigan daryo sohili terrasalarida, daryo uzoqda joylashgan, lekin u 
bilan tarmoqlar orqali birlashgan pastliklarda va daryo toshqinidan suv bosadigan yerlarda 
tarqalgan. Toshqin suvlarida turli darajada loyqa bo‘lganidan, qayirni suv bosganda oqim 
tezligiga qarab, turli mexanik tarkibli allyuviy yotqiziladi. Shuning uchun sohil – allyuvial 
tuproqlari qatlamli bo‘lib, qumdan tortib sozga qadar turli mexanik tarkiblidir.
Suv toshqini qaytgandan keyin yangi keltirilmalar yuzasini (tutash chim hosil qilmagan 
holda) turli o‘simliklar, jumladan qiyoq qoplaydi. Qayta suv toshqini bo‘lganda o‘simlik 
qoldiqlari allyuviy yotqiziqlari tagida qolib ketadi. Shuning uchun keltirilmalar orasida 
o‘simliklar poyasining chala chirigan qoldiqlari ko‘p uchraydi. Tuproq profili genetik 
qatlamlarga aniq ajralmagan va strukturasiz. Karbonatli va gipsli gorizontlar ifodalanmagan. 
Sohil-allyuvial o‘tloq tuproqlarda gumus miqdori kam (0,30-0,67 foiz), shunga ko‘ra azot ham 
oz (0,30-0,04 foiz). Umumiy fosfor – 0,09-0,12 foiz. Harakatchan fosfor deyarli yo‘q. Umumiy 
kaliy miqdori 1,5-1,9 foiz.
 

---

39 
(1-jadval)
Chuqurligi, sm 
Gumus, 
foiz 
Azot, 
foiz 
S:N 
Fosfor 
Umumiy 
kaliy, foiz 
Umumiy azot 
Harakatchan 
mg-kg 
Sohil – allyuvial o‟tloqi tuproq.
Amudaryoning quyi oqimi, M.I.Kochubey 
0-4 
4-15 
15-30 
75-100 
100-140 
0,30 
0,33 
0,35 
0,67 
0,27 
0,028 
0,027 
0,034 
0,057 
0,044 
6,0 
7,0 
5,8 
6,8 
3,6 
0,089 
0,107 
0,118 
- 
- 
1,54 
1,47 
1,90 
- 
-