Metalurji187. indd

Tablo 4:
İkincil alüminyum üretim sürecinde CO
2
üretimi (30):
CO
2
 üretimi (ortalama) ton CO
2
/ton Al
Ergitme
0.54
Döküm
0.06
Toplam
0.6

---

32
Türk Mühendis ve Mimar Odalar
ı
Birli
ğ
i METALURJ
İ
VE MALZEME MÜHEND
İ
SLER
İ
ODASI • Metalurji Say
ı
:187 Nisan 2019
Te
k
nik Y
azı
Alüminyum Üretim Süreçlerinde Enerji Tüketimi
Birinci alüminyum üretimi enerji yoğun bir prosesdir. Dünya da toplam üretilen elektrik enerjisinin % 2’si birincil 
alüminyum endüstrisi tarafından tüketilir.
Tablo 5:
Farklı kaynaklara göre enerji tüketimi (alümina dahil) (30):
Kaynak
Enerji tüketimi (MJ/kg Al)
Notlar (elektrik enerjisine dönüşüm verimi %)
Norgate
211
Kömür % 35
Norgate
150
Doğal gaz % 54
Norgate
120
Su % 89
Cambridge
260
Kömür % 35
Avustralya Alüminyum Birliği
182-212 
Kömür % 35
Grant
207
Kömür % 35
Choate ve Green
133
Amerika için ortalama değer
Tüketilen bu enerjinin yaklaşık olarak yarısı hidro-elektrik, % 35’i kömür, % 9’u doğal gaz, % 5’i nükleer ve % 0.5’i fuel oil 
kaynaklıdır.
İkincil alüminyum üretimi için gerekli olan enerji, birincil üretiminin yalnızca % 5’i kadardır.
Tablo 6:
İkincil üretim sürecinde enerji ihtiyacı (30):
İşlem
Enerji tüketimi (MJ/kg Al)
Ölçüt enerji tüketimi (MJ/kg)
Ergitme
4.5
2.1
Döküm
0.5
0.3
Toplam
5.0
2.4
Alüminyum Üretimi İçin Hammaddeler 
Birincil alüminyum üretimi için hammadde boksit iken, ikincil alüminyum, proses hurdası (yeni hurda), kullanım ömrünü 
doldurmuş hurda (eski hurda) ve curuftan üretilir. 
En önemli maliyet bileşeni taşımacılık maliyetleridir. Bu nedenle alümina tesisleri genellikle boksit madenlerinin 
yakınlarına kurulur. Birincil alüminyuma olan talep arttıkça, boksit talebi de artmaktadır. 
UNEP’in 2011 yılında hazırladığı bir rapora göre, eğer birincil alüminyum üretimi yıllık % 2 artarsa, dünya boksit 
rezervlerinin ömrü 81 yıl, % 5 artar ise 48 yıldır (48). 
Avrupa Alüminyum Birliği’nin tahminlerine göre, alüminyum metalinin endüstriyel olarak kullanımına başlandığı 1880 
yılından günümüze kadar, yaklaşık 900 milyon ton alüminyum üretilmiştir. Bunun yaklaşık % 35’, inşaatlarda, % 30’u 
elektrik iletimi ve makine imalatında ve % 30’u ise ulaşım araçlarında kullanılmıştır. Bu miktarın yaklaşık % 75’i yani 675 
milyon ton alüminyum hala dolaşımdadır. Bu metal, ikincil hammadde kaynağı olarak düşünüldüğünde, dünyanın 17 
yıllık birincil alüminyum gereksinimine eşdeğer miktardadır.
ALÜMİNYUM VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK 
Alüminyum endüstrisi açısından, sürdürülebilir kalkınma kavramı içinde 5 temel nokta üzerinde çalışmalar odaklanmıştır:
1- Birincil alüminyum üretimi sürecinde oluşan sera gazı salınımlarının azaltılması, 
2- Enerji yoğun bir üretim olan birincil alüminyum üretiminde enerji verimliliğinin arttırılması, 
3 Enerji tüketimi ve salınım açısından birincil üretime göre çok ciddi avantajlar sağlayan “yeniden üretimin 
(geridönüşüm) toplam alüminyum üretimi içindeki payının arttırılması, 

---

33
Metalurji Say
ı
:187 Nisan 2019 • Türk Mühendis ve Mimar Odalar
ı
Birli
ğ
i METALURJ
İ
VE MALZEME MÜHEND
İ
SLER
İ
ODASI
Te
k
nik Y
azı
4- Taşıtlarda ve binalarda çok önemli yakıt tasarrufu 
sağlayan ve sera gazı salınımını azaltan alüminyum 
kullanımının arttırılması, 
5- Güneş panelleri ve rüzgar enerjisi santrallerinde 
alüminyum kullanımı kullanımı. 
Yeniden üretim (recycling), malzemenin yeni-eski-yeni 
dönüşüm çevrimidir ve bir prosestir. Yani yeni üretilir, 
ömrünü doldurur eski olur, diğer malzemelerle birlikte 
toplanır, gruplandırılır, ayrılır ve ergiticilere geri döner. 
Ergitme sonrası ikincil yeni olarak tekrar çevrime katılır. 
Diğer bir deyişle malzeme çevrimini son aşamasını, 
hurdadan geri kazanıldığında tamamlar. Sonuçta yeniden 
üretim (recycling), toplama, ayırma ve 12 zenginleştirme, 
geri-kazanım (recovery) ve yeniden ergitme (remelting) 
işlemlerini kapsayan bir süreçtir.