Mavzu: kataliz. Katalitik reaksiyalar

ni CH
4
ga aylantirishdagi nikel katalizator aktivligi
10 marta ortadi.
Promotrlar ikki guruhga–stukturalar hosil qiluvchi va modifistirlovchi promotorlarga bo’linadi .
Stukturalar hosil qiluvchi promotrlar katta konstentrastiyada bo’lgandagina ta’sir qiladi.
Modifistirlovchi promotrlar juda kam miqdorda ta’sir qiladi.
Ko’pgina katalizatorlar g’ovak materiallar (moddalar) yuzasiga surtilgan (yoyilgan) xolda qo’maniladi.
Bunday g’ovak moddalar yoyuvchilar yoki tregerlar deb ataladi. Bunda, birinchidan katalizator
tejaladi, ikkinchidan mexanik mustahkamligi ortadi; uchinchidan yuzasi kattalashadi va x.k.
Yoyuvchi sifatida ko’pincha tuproq, asbesk, ko’ir, metallar, ularning oksidlari ishlatiladi

---

Kataliz nazariyalari.
Katalizning katta amaliy ahamiyatga egaligidan kataliz nazariyasini o’rganish zaruriyati tug’ildi. Hozircha
katalizni to’la-to’kis tushuntirib beradigan yagoa nazariya yo’q, lekin katalizning turli tomonlarini ayrim-
ayrim tushuntirib beruchi nazariyalar mavjud.
Kataliz nazariyasi tarixiy nuqtai nazardan ikki guruhga; kimyoviy nazariyalar (oraliq birikmalar nazariyasi)
bilan fizikaviy nazariyaga bo’linadi.
Oraliq birikmalar nazariyasi gomogen katalizni yaxshi tushuntirib bersada, geterogen katalizda kuzatilgan
turli funktlarni asbobini tushuntirib bera oladi.
Katalizning fizikaviy nazariyasi adsoroblanish jarayoniga asoslanadi.
Yuqoridagilarni hisobga olgan nazariyalar; Teylorning energenik nazariyasi, N.I. Kobozevning aktiv
ansanbil’ nazariyasiS.Z. Roginskiyning kimoviy nazariyasi, A.A Balandinning multplet nazariyalari mavjud.
Tajribada ancha tasdiq topgan ko’pchilik e’tirof qilgan nazariyalardan biri A.A Balandinning multplet