Mavzu: kataliz. Katalitik reaksiyalar

---

TOSHKENT FARMASEVTIKA INSTITUTI SANOAT FARMATSIYA FAKULTETI
FARMATSEVTIK BIOTEXNOLOGIYA YO'NALISHI 101-B GURUH TALABASI
NURXO'JAYEVA DILSHODAXONNING NOORGANIK KIMYO FANIDAN
TAQDIMOTI
MAVZU:KATALIZ.KATALITIK REAKSIYALAR
MAVZU:KATALIZ.KATALITIK REAKSIYALAR
Tekshiruvchi:XODJAYEVA FARANGIZ

---

REJA:
1.Asosiy tushunchalar.
2.Gomogen kataliz.
3.Geterogen kataliz.
4.Kataliz nazariyalari.
5.Fermentativ kataliz haqida
tushunchalar

---

Asosiy tushunchalar.
Kataliz-katalizatorlar ishtiroqida boruvchi reakstiyalarni o’rganuvchi fizik kimyo
fanining bo’limidir. Hozirgi kunda kimyoviy va oziq-ovqat sanoatining
korxonalaridagi mahsulotlarni 90% idan ortig’i kattalitik reaksiyalar hisobiga
olinadi. Ammiak, nitrad kislota, azot o’g’itlarini olish, neftni qayta ishlash
(kreking, riforming, izomerlash gidrotozalash) neftkimyo jarayonlari suniy
kauchuk,
elestomerlar,
sun’iy
tolalar
olish
va
shunga
o’xshash
jarayonlar–katalitik jarayonlarda misol bo’la oladi.
Kataliz xodisasi tabiatda juda ko’p uchraydi. O’simlik va hayvon organizmida
ko’pgina jarayonlar biokatalizatorlar (fermentlar) ta’sirida boradi. Yaqingacha,
asosan kataliz jarayoning amaliyotigagina ahamiyat berib kelingan edi, faqat
so’nggi yillardagina uning nazariyasiga alohida ahamiyat berila boshlandi.
Tadqiqotlar katalizatorlar reaksiyalarning aktivlanish energiyasni kamaytirish