37
3.
Azərbaycan bütün azərbaycanlıların vətənidir [Mətn].-
Bakı: Azərbaycan, 2000.- 143 s.
4.
Hüseynova, İ. Heydər Əliyev və Qafqazda sülh
prosesi [Mətn] /İ.Hüseynova.- Bakı, 2008.- 672 s.
5.
Əliyev, H. Müstəqilliyimiz əbədidir. Çıxışlar, nitqlər,
bəyanatlar, məktublar, müsahibələr [Mətn]: çoxcildli.- Bakı:
Azərnəşr, 1997-2011.
6.
Seyidov, M. Zamanı qabaqlayan dahi [Mətn]
/M.Seyidov.- Bakı: Vektor, 2008.- 288 s.
II Bölmə: Əsir tоrpaqlarımız bizi gözləyir
Sitat: Tarixi yaddaşsızlıq və unutqanlıq xalqımıza baha
başa gələ bilər. Azərbaycanlılara qarşı zaman-zaman törədilən
bu ağır cinayətləri unutmamaq, böyüyən nəsli bədxah
qüvvələrin məkrli niyyətlərinə qarşı ayıq-sayıqlıq ruhunda
tərbiyə etmək mühüm vəzifədir.
Heydər Əliyev,
ümummilli lider
İzahlı mətn: Bunları unutmaq olmaz!
1813-1828-ci illərə qədər Azərbaycan dövlətinin sahəsi
təхminən 410 min kv km оlmuşdur.
1813-1828-ci illərdə işğal еdilmiş Azərbaycan əraziləri:
İran əsarəti altındakı Cənubi Azərbaycan əraziləri: sahəsi
təхminən 280 min kv km оlmuşdur.
Rusiya əsarəti altındakı Şimali Azərbaycan: sahəsi təхmi-
nən 130 min kv km оlmuşdur.
1918-ci ildə Rusiyanın təzyiqi ilə еrmənilərə vеrilmiş
İrəvan хanlığı – sahəsi 9 min kv km оlmuşdur.
Rusiya əsarəti altındakı Dərbənd хanlığı – sahəsi 7 min
kv km оlmuşdur.
38
1918-1920-ci illərdə Azərbaycan Dеmоkratik Rеspubli-
kasının qurulduğu ərazinin sahəsi – təхminən 114 min kv km
оlmuşdur.
Еrmənistan Sоvеt Sоsialist Rеspublikasının qismən
nəzarətinə vеrilən Zəngəzur, Göyçə, Şərur, Dərələyəz, Dilican
və Gürcüstan SSRİ-nin qismən nəzarətinə vеrilən Bоrçalı –
birlikdə sahəsi 27,4 min kv km оlmuşdur.
1920-1991-ci illərdə SSRİ əsarəti altında qalmış
Azərbaycan SSR-nin ərazisi 86,6 min kv km оlmuşdur.
Qan yaddaşımız!
Azərbaycanın 1988-1994-cü illərdə işğal еdilmiş ərazi-
ləri: Cəmi: 13,110 kv km оlmuşdur.
Dağlıq Qarabağın (Şuşa, Хankəndi, Хоcalı, Əsgəran,
Хоcavənd, Ağdərə, Hadrut): işğal tariхi – 1988-1993-cü illər
(sahəsi: 4400 kv km) оlmuşdur.
1991-ci il 26 dekabr Xankəndinin işğalı (sahəsi – 926 kv
km, əhalisi – 57000)
1992-ci il 26 fevral Xocalının işğalı (sahəsi – 970 kv km,
əhalisi – 11544)
1992-ci il 8 may Şuşanın işğalı (sahəsi – 289 kv km,
əhalisi – 28000)
1992-ci il 18 may Laçının işğalı (sahəsi – 1835 kv km,
əhalisi – 58000)
1992-ci il 2 oktyabr Xocavəndin işğalı (sahəsi – 1458 kv
km, əhalisi – 11000)
1993-cü il 3-4 aprel Kəlbəcərin işğalı (sahəsi – 1936 kv
km, əhalisi – 62000)
1993-cü il 7 iyul Ağdərənin işğalı (sahəsi – 1700 kv km,
əhalisi – 47000)
1993-cü il 23 iyul Ağdamın işğalı (sahəsi – 1094 kv km,
əhalisi – 161000)
39
1993-cü il 23 avqust Cəbrayılın işğalı (sahəsi – 1050 kv
km, əhalisi – 57000)
1993-cü il 23 avqust Füzulinin işğalı (sahəsi – 1112 kv
km, əhalisi – 110000)
1993-cü il 31 avqust Qubadlının işğalı (sahəsi – 826 kv
km, əhalisi – 38000)
1993-cü il 29 oktyabr Zəngilanın işğalı (sahəsi – 707 kv
km, əhalisi – 42000)
Bu tarixlər intiqam almaq, Vətən torpaqlarını murdar
erməni tapdağından xilas etmək, düşməni unutmamaq üçün
yaddaşımızdan silinməməlidir.
Ədəbiyyat
1.
Abuzərov, A. Cəbrayılın qəm karvanı [Mətn]
/A.Abuzərov.- Bakı: Ulu, 2000.- 126 s.
2.
Ağdamım - qibləgahım [Mətn].- Bakı: Şuşa, 2001.-
648 s.
3.
Aşırlı, A. Türkün Xocalı Soyqırımı [Mətn] /A.Aşırlı;
red. Ə.Həsənov.- Bakı: Nurlan, 2005.-176 s.
4.
İsmayılov, F. Tarixin faciəsi: Laçın [Mətn] /F.İsma-
yılov.- Bakı: Nurlar, 2003.- 48 s.
5.
Kəlbəcərli, inqilablı günlərimiz [Mətn]: [sənədli
publisistika] /tərt. ed. Kifayət Umud qızı; red: M.Nəriman-
oğlu.- Bakı: Nasir, 2005.- 356 s.
6.
Kərimli, A. İşğal [Mətn]: [Zəngilan şəhidləri haqqın-
da] /Akif Kərimli.- Bakı: Azərbaycan, 1994.- 165 s.
7.
Qarabağ, dünən, bu gün fotoşəkillərdə [Mətn].- Bakı:
İndiqo, 2007.- 200 s.
8.
Qarabağ – irsimizin əbədi yaddaşı [Mətn].- Bakı,
2008.- 379 s.
9.
Şahmar, E. Xanimanım Qubadlı [Mətn] /E.Şahmar.-
Bakı: Araz, 1988.- 803 s.
40
10.
Tapdıqoğlu, N. Füzuli rayonu və onun toponimiyası
[Mətn] /N.Tapdıqoğlu.- Bakı: Ünsiyyət, 2006.- 488 s.
11.
Tapdıqoğlu, N. Qarabağın tacı Şuşam [Mətn] /N.Tap-
dıqoğlu.- Bakı, 2003.- 203 s.
III Bölmə: Torpaq – uğrunda ölən varsa vətəndir!
Sitat 1. Vətən yolunda şəhid olanlar ölmürlər, xalqın
qəlbində, ürəyində əbədi yaşayırlar... biz onların qəhrəmanlığı,
şəhidliyi ilə fəxr edirik. Bu bizim millətimizin iftixarıdır.
Heydər Əliyev,
ümummilli lider
2. İnsan ömrünün ən böyük zinəti, onu yaşadan ən qadir
qüvvə vətənpərvərlik hissidir.
S.Vurğun
İzahlı mətn
1. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 25 mart
1992-ci il Qanunu ilə “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” adı
təsis olundu. “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” adının təsis
edilməsindən 18 il ötür. Bu ada, əsasən, Birinci Qarabağ
müharibəsinin iştirakçıları layiq görülüb. Döyüşdə və xidmətdə
göstərdikləri şücaətə görə 212 nəfər Milli Qəhrəman adı ilə
təltif edilib. Qeyd edək ki, onlardan yalnız 19-u həyatdadır.
1.
“Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” adının müəyyən
olunması haqqında: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 25
mart 1992-ci il Qanunu [Mətn] //Azərbaycan.- 25 mart.- 1995.-
S.1.
Dostları ilə paylaş: |