5
ist
əyirəm ki, respublikanın böhran vəziyyətində, müharibə şəraitində olması
müst
əqil Azərbaycanı həddindən ziyadə ağır vəziyyətə salmışdır. Bunlar hamısı
əhalinin həyat tərzinə mənfi təsir edir və ümumiyyətlə, Respublikanın bu günü
v
ə gələcəyi üçün çox böyük çətinliklər yaradır. Ancaq eyni zamanda xalqımız,
ictimaiyy
ət bilməlidir ki, Azərbaycanın daxili imkanları çox böyükdür, böhran
v
əziyyətindən çıxmaq üçün mümkünatlar var. Biz bu imkanların hamısını işə
salmalı, onlardan səmərəli istifadə etməli və respublikamızı bu ağır vəziyyətdən
çıxarmalıyıq”.
Heyd
ər Əliyev vəziyyətdən çıxış yolunun birinidə aqrar islahatların, əmlakın
öz
əlləşdirilməsində görürdü.
Ümumiyy
ətlə, aqrar sahədə islahatların aparılmasına və onun daha da
d
ərinləşməsinə, mülkiyyət münasibətlərinin və sahibkarlığın formalaşdırılmasına dair
yüzl
ərlə fərman, sərəncam, qanun, qərar və digər normativ-hüquqi sənədlər qəbul
olundu, aqrar bölm
ədə yeni mülkiyyət münasibətlərinin formalaşdırılması və
müxt
əlif növ təsərrüfat subyektlərinin yaradılmasının, eyni zamanda, aqrar bölməyə
dövl
ət himayəsinin istiqamətləri və aqrar bazarın dövlət tənzimlənməsinin hüquqi
əsasları yaradıldı.
Aparılmış aqrar islahatlar, qəbul edilmiş hüquqi-normativ sənədlər, kənd
t
əsərrüfatı məhsulları istehsalçılarının dövlət tərəfindən hərtərəfli dəstəklənməsi,
əhalinin ərzaq məhsullarına artan tələbatının ödənilməsi ilə ərzaq təhlükəsizliyinin
t
əmin edilməsində aparılan məqsədyönlü tədbirlərin nəticəsi olaraq, xüsusən dənli və
d
ənli-paxlalı bitkilərin, kartof, tərəvəz və bostan məhsullarının, heyvandarlıq
m
əhsullarının istehsalında mütəmadi olaraq dinamik inkişaf əldə edilmişdir.
Heyd
ər Əliyev özünəməxsus uzaqgörənliklə bəyan etdi:
“Azərbaycanın aqrar
bölm
əsində, ümumiyyətlə iqtisadiyyatda dövlət siyasətini artıq müəyyən
etmişəm. Bu islahatlar yoludur, islahatlar vasitəsilə istehsalın artırılması, bazar
iqtisadiyyatı, insanlara sərbəstlik verilməsi, sahibkarlığa, təşəbbüskarlığa şərait
yaradılmalıdır. Bu dövlət siyasətinin əsas prinsipləridir”.
Böyük f
əxrlə qeyd edilməlidir ki, təkcə Azərbaycanın deyil, bütün Türk
dünyasının Böyük oğlu Heydər Əliyev unikal bir tarixi şəxsiyyət, XX yüzillikdə
Tanrının xalqımıza bəxş etdiyi böyük zəka sahibi, sərkərdədir. Bu qaçılmaz bir faktdır
ki, Az
ərbaycanın ən yeni tarixininbütöv bir dövrü, Respublikamızın siyasi-iqtisadi,
m
ədəni-mənəvi yüksəlişi Heydər Əliyevin möhtəşəm siyasi və dövlətçilik fəaliyyəti
il
ə üzvi sürətdə bağlıdır. Həyatını xalqına həsr etmiş nurlu zəka sahibi, əzəmətli
şəxsiyyət olan Heydər Əliyev öz işıqlı əməlləri ilə müstəqilliyimizin bərpasında,
möhk
əmləndirilməsində, Azərbaycanın dünya miqyasında tanınmasında müstəsna
xidm
ətləri olmuşdur. Bütün ömrünü xalqının tərəqqisinə, inkişafına həsr etmiş bu
müdrik v
ətən oğlu dünya dövlətlərinin başçıları və siyasi
xadimləri tərəfindən həmişə
böyük hörm
ət və izzətlə qarşılanmışdır.
Amerika Birl
əşmiş Ştatlarının Prezidenti Corc Buş:
“Heydər Əliyev Cənubi
Qafqazda uzun müdd
ət ərzində ən əsas şəxsiyyət olmuşdur. Bu günlərdə
6
Amerika Birl
əşmiş Ştatları və Azərbaycanın bəhrələndiyi dostluq əlaqələrinin
qurulmasında onun şəxsi səyləri həyati əhəmiyyət daşıyır”.
Fransanın keçmiş Prezidenti Jak Şirakın dədiklərini xatırlayaq:
“Bu qeyri –
adi şəxsiyyət Azərbaycanı çiçəklənmə yoluna gətirib çıxarmışdır. Müxtəlif
görüşlərimiz zamanı, xüsusilə Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ətrafında müzakirələr
aparark
ən, münaqişənin sülh yolu ilə həllində onun cəsarətini, müdrikliyini və
q
ətiyyətliyini yüksək qiymətləndirirəm”.
Heyd
ər Əliyev elə bir böyük qüdrət, işiqlı əməllər və çoxşaxəli fəaliyyət sahibi
idi ki, onu inc
əliyinə qədər təsəvvür və əhatə etmək qeyri-mümkündür.
Ümummilli liderimiz Heyd
ər Əliyevin aqrar islahatlara başlanılması məqsədilə
q
əbul etdiyi ilk dövlət əhəmiyyətli sənədin imzaladığı vaxtdan 18 il keçir. Ötən 18
ild
ə keçilmiş çətin, həyati əhəmiyyətli analoqu olmayan yolda sosial-siyasi sahədə
əldə edilmiş dinamik inkişafa nəzər saldıqda, böyük şəxsiyyətin uzaqkörən, müdrik
siyas
ətinin uğurlu nəticələri bir daha aydın körünür.
1995-2003-cü ill
ərdə ölkəmizdə baş vermiş bütün inkişaf prosesləri məhz
Heyd
ər Əliyevin titanik, yorulmaq bilməyən əməli fəaliyyətinin nəticəsi olmuşdur.
“Xalq m
ənim dayağım, gücüm və inamımdır” - deyən ulu öndər həyatının
bütün dövrl
ərində olduğu kimi, XX əsrin sonlarında və XXI əsrin ilk illərində özü
xalqın dayağı, pənah və inam yeri olmuşdur.
Heyd
ər Əliyevin apardığı uğurlu daxili və xarici
siyasət nəticəsində, daxili və
xarici qüvv
ələrin yaratdıqları maneələr dəf olunaraq bir sıra ölkələrlə və beynəlxalq
t
əşkilatlarla siyasi və iqtisadi əlaqələr bərqərar olundu, müstəqil Azərbaycan
Respublikası beynəlxalq aləmdə tanınmağa başladı, ictimai – siyasi sabitlik yarandı
v
ə bazar iqtisadiyyatına keçidə start verildi.
Əgər 1992-1995-ci illərdə kənd təsərrüfatında ümumi məhsul istehsalının
h
əcmi orta hesabla aşağı düşürdüsə, artıq 1996-ci ildən başlayaraq (1997-ci il istisna
olmaqla) bu göst
əricisi ilbəil artmağa başlamış, 1999-2001-ci illərdə uyğun olaraq
7,0; 12,1; 11,1 faiz artmışdır.
Aqrar islahatların 1995-2003-cü illəri əhatə edən birinci mərhələsində kənd
əhalisində torpaq və əmlaka sabitlik hissi artmış, əhalidə mülkiyyətçilik psixologiyası,
insanların sərbəst fəaliyyətə, yaradıcılığa meyli güclənmiş, aqrar sektorda yeni
istehsal münasib
ətləri formalaşdırılmış, bazar iqtisadiyyatı prinsiplərinə uyğun bazar
iqtisadiyyatı elementləri gücləndirilmiş, müasir texnikavə texnologiyalar şəbəkəsi
genişləndirilmiş, məhsul vahidinə çəkilən xərclərin azadılmasına, qənaətə meyl
artmış, israfçılığa qarşı şəxsi nəzarət gücləndirilmiş, kənd təsərrüfatında torpaq və
əmlakdan səmərəli istifadəyə imkanlar artmış, iqtisadi tənəzzülün qarşısı alınmış,
istehsalın dinamik inkişafına zəmin yaradılmış, dünya standartlarının tələblərinə
uyğun məhsul istehsalı və daxili bazarın qorunması üçün meyllər artmış,
respublikanın təbii iqlim şəraitinə, kənd təsərrüfatının spesifik xüsusiyyətlərinə, adət,
ənənə və vərdişlərinə uyğun ixtisaslaşmağa meyllər formalaşmağa başlamış, fərdi