Kbt я25 uot (059) Baş redaktor
Yüklə 6,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ə d ə b i y y a t
416 Tarixdə bu gün 110 illiyi “Bakinskiy raboçiy” qəzeti 1906 2016 “Bakinski raboçi” (rusca «Бакинский рабочий) - 1906-cı ilin may ayından bəri çap olunan Azərbaycan ictimai-siyasi qəzetidir. Qəzet rus dilində çap olunur. Azərbaycan mətbuatı tarixində ən uzu- nömürlü qəzet sayılır. Birinci rus inqila- bından sonrakı dövrdə yaranmış bu qəzet bolşeviklərin ideyalarını yayır, xalqı bur- juaziyaya qarşı mübarizəyə səsləyirdi. Qəzetin ilk nömrəsinin hazırlanmasın- da M.İ.Batırev, V.P.Noqin, V.F.Yefimov, B.A.Radus-Zenkoviç, S.D.Vulfson, A.A.Caparizde və başqa şəxslər iştirak etmişlər. Müxtəlif vaxtlarda N.Nərimanov, S.M.Kirov, Q.K.Ordenikidze, S.M.Yafyandiyev, A.P.Serebrovski, P.A.Axundov, Q.M.Musabəyov və başqa- ları bu qəzetin səhifələrində çıxış etmişlər. Qəzet dəfələrlə dövlət mükafatına layiq görülmüşdür. “Bakinski raboçi” müasir dövrümüzdə də fəaliyyətini davam etdirir.
Beynəlxalq PEN-Klubun 48-ci konqresinin qərarına əsasən, bu gün 1986-cı ildən etibarən keçirilir. 1921- ci ildə təşkil edilən PEN-Klub isə yazarların beynəlxalq birliyi olaraq müəyyənləşdirilib. Maraqlı tarixi olan bayram PEN-klub (bu ad ingiliscə üç sözün-poets (şair), essayists (oçerkçi) və nvelists (novella, roman müəllifi) - ilk hərflərindən yaranan qısaltma- dır) qeyd olunmağa başlayıb. 1923- cü ildə isə Londonda PEN-klubun ilk beynəlxalq konqresi keçirilib. 1986-cı il yanvarın 12-dən 18-dək artıq PEN- klubun sayca 48-ci beynəlxalq konq- resi baş tutub. Məhz həmin konqresin iştirakçıları mart ayının 3-nün “Yazı- çının Ümumdünya Sülh Günü” elan edilməsi barədə qərar qəbul ediblər. Həmin vaxtadək artıq dünyanın yüzdən çox ölkəsində PEN-mərkəzləri fəaliyyət göstərirdi. Bizim günlərdə, bir sıra ölkələrdə bu bayram sadəcə, “Yazıçı günü” adlanır və bir növ daha çox fərqlənmiş ədibləri təbrik etmək və mükafatlandırmaq üçün münasib gün kimi qeyd olunur. Bayramı keçirməkdə məqsəd “Dör- düncü hakimiyyət”in - demokratik mətbuatın mənfi aspektlərinə qar- şı çıxmağa, yalan yazılara, məqsədli təhriflərə, faktların bilərəkdən saxtalaş- dırılmasına, yaxud siyasi, qrup və şəxsi maraqlar naminə gerçəyin vicdansızca- sına yozulmasına yol verməməyə çağı- ran peşə bayramıdır.
417 Tarixdə bu gün 80 illiyi Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi 1936 2016 Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi mil- li dəyərlərimizin və ümumbəşəri mədəni ir- sin qorunub saxlandığı xəzinədir. 17.000 artıq sənət abidəsinin mühafizə edildiyi bu xəzinənin fəaliyyət tarixi zəngindir. 1936-cı ildə incəsənət şöbəsi Azərbaycan Dövlət Muzeyinin tərkibindən ayrılıb, Xalq Komissarları Sovetinin qərarı ilə müstəqil muzey kimi təşkil edilib. Muzeyə ilk eks- ponatlar ekspedisiyalar zamanı və əhalidən satın alınma yolu ilə toplanıb. 1937-ci ildə muzeyin ilk ekspozisiyasının açılışı olmuş, muzey 1951-ci ildə isə XIX əsrin axırlarında barokko üslubunda inşa edilmiş Deburun malikanəsinə köçürülüb. 2006-cı ildə muzeyə ayrılmış yeni binada asaslı təmir işləri başlanmış və 2009-cu ildə yeni ekspozisiyanın açı- lışı olmuşdur. 2011-ci ildə muzeyə Milli, eləcə də həmin ildə Brüsseldə yerləşən Avropa İqtisadiyyat, Sənaye və Ticarət Palatasının (European Economic Chamber of Trade, Commerce and Industry - EEIG) Direktorlar Şurasının yekdil qərarı ilə beynəlxalq standart və kriteriyalara cavab verən, muzey anla- yışına uyğun, keyfiyyətli muzey xidməti göstərən və peşəkar təcrübəyə malik Avropa Muzey Stan- dartı (EUMS) statusları verilmişdir. Muzeyə ötən illər ərzində Azərbaycanın ta- nınmış Xalq rəssamı S.Salam-zadə (1936-1943), sonra Xalq rəssamı K.Kazım-zadə (1943-1992) başçılıq etmiş, hazırda isə Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi, prof. Çingiz Fərzəliyev rəhbərlik edir. Muzeyin fəaliyyətindəki bütün işləri icra edən elmi şöbələr bunlardır: Fond şöbəsi, Ekspozisiya şöbəsi, Elmi-kütləvi işlər şöbəsi (məktəb bölməsi), Elmi araşdırmalar şöbəsi, Muzey işində innovasi- yaların tətbiqi şöbəsi, Sərgi və tərtibat şöbəsi, Elmi bərpa şöbəsi. Muzey 9000-dək elmi kitab və mo- noqrafiyaların, kataloq, albom və d. ixtisasyönlü ədəbiyyatın toplandığı zəngin kitabxanaya malik- dir. Burada qədim nəşrlərin toplandığı xüsusi “Na- dir kitablar” fondu da mövcuddur. Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyinin fondla- rında qorunan eksponatlar isə öz qədimliyinə görə e.ə. IV minilikdən başlayaraq günümüzədək da- vam edən sənət əsərləridir. Naxçıvan, Mingəçevir, Füzuli, Xanlardan (indiki Göy-Göl) tapılmış üzəri ən arxaik bədii təsvirlərlə bəzədilmiş saxsı qablar, səlcuqlu dövrünə məxsus dekorativ çıraqlar, kaşı- lar, XIII əsrə aid Bayıl qəsrinin frizindən hissələr, XIV-XVIII əsrlərə aid Abşeron və Şamaxıdan aş- karlanmış sənduqələr, XVI əsrə aid nəfis Quran və nücum elminə dair əlyazma kitabları, XVII- XVIII əsrlərə aid tempera, qızıl suyu və sulu bo- yayla çəkilmiş orijinal Təbriz miniatürləri, XIX əsrin tanınmış rəssamları Mir Möhsün Nəvvabın, Mirzə Qədim İrəvaninin, Usta Qəmbər Qaraba- ğinin, Azərbaycanın ilk peşəkar rəssamları və müasirlərimizin əsərləri, XVI-XVII əsrə aid bədii metal əşyaları, XVIII-XX əsrlərə aid ipək və yun- dan toxunmuş orijinal parça, tikmə, milli geyim və xalça nümunələri, zərgərlik əşyaları mühafizə edilir. Bu milli dəyərlərlə yanaşı topluda saxlanan Qərbi Avropa (Fransa, Almaniya, Avstriya, İtali- ya, Yunanıstan, Flandriya, Danimarka, İspaniya), Şərq (İran, Türkiyə, Yaponiya, Çin, Hindistan, Misir, Orta Asiya) və Rus incəsənətinə məxsus heykəltaraşlıq, rəngkarlıq, qrafik əsərlər və başqa dekorativ-tətbiqi sənət nümunələri müxtəlif xalq- ların sənət tarixini əks etdirir. Muzeyin zəngin elmi və maddi bazası əsasında respublikamızda və MDB ölkələrində fəaliyyət göstərən bir çox tanınmış muzeylərin fondları ya- ranmış və zənginləşmişdir. 1967-ci ildə Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı muzeyinə, 1968-ci ildə Ə.Əzimzadənin ev-muzeyinə, 1985-ci ildə Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Dövlət Muzeyinə, 2001-2005-ci illər ərzində isə Naxçı- van MR-da fəaliyyət göstərən Bəhruz Kəngərli adına Rəsm Qalereyasına, eyni zamanda Sankt- Peterburqda fəaliyyət göstərən Rusiya Etnoqrafiya Muzeyinə sənət nümunələri daimi istifadəyə veril- mişdir.
Muzeyin elmi potensialı əsasında zəngin fond- lar daima araşdırılır, beynəlxalq və respublika miq- yaslı sərgilər təşkil edilir.
Yüklə 6,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|