İBTİDAİ İcma quruluşU
Qanıx (Alazan) döyüşü. General Qulyakovun carlıları məğlub edərək Balakəni ələ keçirməsi 1803
Yüklə 1,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1803 29 noyabr
- I RUSİYA-İRAN MÜHARİBƏSİ (1804-1813). AZƏRBAYCANIN BÖLÜŞDÜRÜLMƏSİNİN BİRİNCİ MƏRHƏLƏSİ
- 1804 16 iyun
- 1804 27 iyul
- 1806 22 iyun
1803 Qanıx (Alazan) döyüşü. General Qulyakovun carlıları məğlub edərək Balakəni ələ keçirməsi 1803 Rus qoşunlarının Car-Balakən camaatlığı ilə İlisu sultanlığını işğal etməsi. Rusiyanın faktiki olaraq Azərbaycanla müharibəyə başlaması
“Andlı öhdəlik” adlı sənədin imzalanması. “Andlı öhdəliy”in şərtlərinə əsasən Car-Balakənin daxili muxtariyyəti saxlanıldı, carlılar Rusiya xəzinəsinə ipəklə xərac ödəməli, sədaqət əlaməti olaraq Rusiyaya əmanətlər verməli və öz ərazisində rus qoşunlarını yerləşdirməli idi 1803 29 noyabr Rus qoşunlarının Şəmkiri tutması 1803 dekabr Rus qoşunu ilə Gəncə xanlığının qüvvələri arasında Quru qobu döyüşünün baş verməsi 1803 29 dekabr Sisianovun rəhbərliyi ilə çağırılmış hərbi şuranın Gəncəyə hücum etmək haqqında qərar çıxarması 1804 3 yanvar Sisianovun başçılığı ilə rus qoşunlarının Gəncəni işğal etməsi. Cavad xanın mayor Lisanoviç tərəfindən qətlə yetrilməsi. Rusiya tərəfindən Gəncənin işğal edilməsi nəticəsində digər xanlıqların da taleyi faktiki olaraq həll edildi, Azərbaycanın cənub bölgələrinə yol açıldı, Gürcüstanın şərq sərhədlərinin təhlükəsizliyi təmin olundu və rus qoşunlarının Xəzər sahillərinə çıxarq Həştərxanla əlaqələrin təmin edilməsinə şərait yarandı
Carlıların “Andlı öhdəliy”in şərtlərini pozması. General Qulyakovun yenidən Cara soxulması və Carın ikinci dəfə ruslar tərəfindən işğal olunması
Zaqatala döyüşü. Döyüş nəticəsində rus ordusu carlılar tərəfindən məğlub edildi və general Qulyakov döyüşdə öldürüldü
I RUSİYA-İRAN MÜHARİBƏSİ (1804-1813). AZƏRBAYCANIN BÖLÜŞDÜRÜLMƏSİNİN BİRİNCİ MƏRHƏLƏSİ
Sisianovun tabe olmaq haqqında İrəvan xanı Məhəmməd xana məktubla müraciət etməsi
I Rusiya–İran müharibəsinin başlaması 1804-1813 I Rusiya–İran müharibəsi dövrü. Müharibə hər iki tərəfdən də Azərbaycana qarşı işğalçı və ədalətsiz müharibə idi
Üçmüədzin (Eçməzdin) döyüşü. Rus qoşunlarının məğlub olması 1804 4 sentiyabr Qəmərli döyüşü. Rus qoşunlarının məğlub olaraq geri çəkilməsi 1805 14 may Qarabağ xanlığı ilə Rusiya arasında Kürəkçay müqaviləsi imzalanması. Kürəkçay müqaviləsinin şərtlərinə əsasən Qarabağ xanlığı Rusiya təbəəliyinə qəbul olundu, xanlıq müstəqil xarici siyasət hüququndan məhrum edildi, xanlığın daxili idarəsi isə xanın ixtiyarında saxlanıldı, xan çar xəzinəsinə hər il 8 min çevron xərac
verməli və Şuşada rus qarnizonu yerləşdirilməli idi 1805 21 may Şəki xanlığı ilə Rusiya arasında Kürəkçay müqaviləsinin imzalanması 1805 yay Zavalişinin komandanlığı ilə rusların Ənzəli və Rəştə desant çıxarması. Lakin rusların bu cəhdi uğursuzluqla nəticələndi
Bakını və Gilanı tutmaq məqsədi ilə Sisianovun rus donanmasını Xəzər dənizinə göndərməsi 1805 27 dekabr Şamaxı xanlığı ilə Rusiya arasında Kürəkçay müqaviləsinin imzalanması və xanlığın Rusiyaya birləşdirilməsi 1805 Rusiyanın Zəylik kəndinin zəy mədənlərini müqatiəyə verməsi 1806 8 fevral Bakı xanı Hüseynqulu xanın əmisi oğlu İbrahim bəy tərəfindən Sisianovun qətlə yetrilməsi 1806 22 iyun Dərbənd xanlığının ruslar tərəfindən ikinci dəfə işğal edilməsi 1806 3 oktyabr Bakı xanlığının ruslar tərəfindən işğal edilərək ləğv edilməsi 1806 iyun Lisaneviçin İbrahimxəlil xanı ailəsi ilə birlikdə qətlə yetirməsi. Buna cavab olaraq Şəki hakimi Səlim xanın Rusiya himayəsindən imtina etdərək rus qarnizonunu Şəkidən qovması
Səlim xanın başçılığı ilə Şəkidə Rusiyanın müstəmləkəçilik siyasəti əleyhinə üsyan baş verməsi 1806 oktyabr Quba xanlığının ruslar tərəfindən işğal edilməsi 1806 22 oktyabr Şəki yaxınlığında döyüş. Döyüşü nəticəsində ruslar qalib gələrək Şəkini ələ keçirdilər, Səlim xan məğlub olaraq İrana qaçdı. Xanlığı idarə etmək üçün rusiyapərəst Cəfərqulu xan başda olmaqla müvəqqəti idarə sistemi yaradıldı 1806 Car-Balakəndə rus müstəmləkəçiləri əleyhinə üsyan baş verməsi 1806-1812 Rusiya-Osmanlı müharibəsi baş verəsi 1806 I Rusiya-İran müharibəsi zamanı sülh danışıqlarına başlanılması. İran şahı Fətəli şahın öz nümayəndəsini sülh təklifi ilə Qafqazdakı rus qoşunlarının baş komandanı general Qudoviçin yanına göndərməsi
Gümrü döyüşü. Rusların osmanlı qoşununu məğlub etməsi 1808-1825 Rusiyanın Abşeronun neft quyularını müqatiəyə verməsi 1808 sentyabr-oktyabr Rus qoşunlarının Üçmüədzini və Naxçıvanı ələ keçirməsi 1809 Qarababa döyüşü. Abbas Mirzənin rus qoşunlarını məğlub etməsi 1808-1809
Rusiyanın İrana qarşı hərbi kampaniyasının uğursuzluqla nəticələnməsi 1809 General Qudoviçin isfefaya göndərilməsi və A.P.Tormosovun Qafqazdakı rus qoşunlarının baş komandanı təyin edilməsi
Abbas Mirzənin Qarabağ, Göyçə və Yelizavetpolu ruslardan azad etməyə uğursuz cəhd göstərməsi 1810 Qubada xanlığının ləğv edilərək yerli bəylərdən ibarət əyalət şurası təşkil olunması və Bakı xanı II Mirzə Məhəmməd xanın əyalət şurasının sədri təyin olunması
Yüklə 1,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|