Fonetika “Ilm – qaytarish va takrorlash mevasidir”


ESLATMA!  Undosh tovushlar uch tomondan tasnif qilinadi:  I. Hosil bo„lish o„rniga ko„ra



Yüklə 1 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/30
tarix23.12.2023
ölçüsü1 Mb.
#156925
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30
ona tili. qo\'llanma. FONETIKA

ESLATMA! 
Undosh tovushlar uch tomondan tasnif qilinadi: 
I. Hosil bo„lish o„rniga ko„ra; 
(
til, lab, bo‟g‟iz

II. Hosil bo„lish usuliga ko„ra:
III. Ovoz va shovqinning ishtirokiga ko„ra:
(
jarangli, jarangsiz
)
I. Hosil bo„lish o„rniga ko„ra: 
1. 
Lab undoshlari
: b, p, m, v, f; 
a) 
lab-lab undoshlari: b, p, m; 
b) 
lab-tish undoshlari: f, v. 
2. 
Til undoshlari

a) 
til oldi
undoshlari: d, t, z, s, j, ch, sh, n, l, r; 
b) 
til o„rta
undoshi: y; 
d) 
til orqa
undoshlari: g, k, ng; 
e) 
chuqur til orqa
undoshlari: q, g‗, x. 
3. Bo‗g‗iz undoshi: h. 
II. Hosil bo„lish usuliga ko„ra

a) 
portlovchilar: b, p, d, t, g, k, j, q, m, n, ng; 
b) 
sirg‗aluvchilar: v, f, z, s, y, r, 1, sh, g‗, x, h; 
d) qorishiqlar: ch. 
III. 
Ovoz va shovqinning ishtirokiga ko„ra: 
1. Jarangli undoshla r – bularda ovoz ham, shovqin ham ishtirok etadi, tovush paychalari 
tarang tortilgan bo‘ladi. 
b, v, g, d, z, j, y, g„, 1, m, n, ng, r. 
2. Jarangsiz undoshlar – faqat shovqindan iborat bo‘ladi, tovush paychalari tarang tortilmaydi 
p, f, k, t, s, ch, sh, q, x, h. 
O‘zbek tilida 8 ta undosh tovush jarangsiz juftiga ega
. (Quyidagi jadval yodlashga qulay) 
Jaranglilar 
b
 
v
 
d
 
j
 
dj
 
z
 
g
 
g‟
 
y
 
l
 
m
 
n

Yüklə 1 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə