FiZİk tedavi ve rehabiLİtasyon kliNİĞİ Şef: Dr. M. Hayri ÖZGÜzel postür analiZİnde symmetrigraf ile orthoröntgenogram sonuçlarinin değerlendiRİlmesi

Şekil–7: İdeal postür

2.2.4. İdeal Oturma Postürü

Oturma postürü ayakta durma postürüne göre daha gevşek bir postürdür. Bu pozisyonda 

destek yüzeyi oldukça geniş olduğundan alt ekstremite kaslarının gevşemesine izin verir.

Oturma postürü doğru olduğunda yerçekimi merkezi, iskial tuberositas ve 11. torakal 

vertebranın hemen önünde uzanmalıdır. 

Ön oturmada yerçekimi merkezi iskionların önündedir. Lomber lordoz azalmıştır ve vücut 

ağırlığının % 25 ten fazlası ayaklardan yere aktarılır.

 

Orta oturmada vücut ağırlığının % 25 i ayaklardan yere aktarılır. Lomber bölge düz veya 

hafifçe kifotiktir.

Arka oturmada lomber lordoz kesin olarak ters dönmüştür. Vücut ağırlığının % 25’ ten azı 

ayaklardan yere aktarılır (25).

27

---

Oturma postürü ile intradiskal basınç ve erektör spinalardaki kas aktivitesi arasındaki 

ilişkilerin incelenmesi ilginç sonuçlar vermiştir. Bütün oturma şekillerinde intradiskal 

basınç ayakta durmaya oranla daha fazladır. Oturma sırasında kolların üst bacaklara 

dayanması ile intradiskal basınç azaldığı gibi, aynı şekilde dik oturmakla lordozun 

azaltılması da mümkündür (29).

Sırtın oturma sırasında desteklenmesi ile intradiskal basınç ve kas aktivitesi azalır. 

Sandalye arkalığının eğimi ile enerji sarfının ilişkisi vardır. Arkalığın 100 dereceden 90 

dereceye inmesi ile kas aktivitesi azalır fakat 100 derecenin üzerindeki eğimlerde belirli 

fark ortaya çıkmaz.

Lomber kifozda artan intradiskal basınç, lordoza doğru kayma ile azalır. Lomber 

hiperekstansiyonun etkisi ise bilinmemektedir (25).

İdeal oturma postüründe;

•

İskial tuberositaslar en büyük destek yüzeyini oluşturmalıdırlar,

•

Uylukların üst kısmı diz eklemi arkasına aşırı basınç oluşturmayacak şekilde 

oturma yüzeyine yerleştirilmelidir,

•

Lomber omurga mid-fleksiyonda olmalı fizyolojik eğrilikler sürdürülmelidir,

•

Tüm omurga hafifçe arkaya doğru eğimli bir arkalıkla desteklenmelidir,

•

Bacakların ağırlığı ayaklar ile destek yüzeyine aktarılmalıdır,

•

Yerde otururken ellere ve kollara veya duvara dayanarak gövde desteklenmelidir 

(28).

Ne yazık ki modern oturma araçlarında bu pozisyonun korunması imkansız gibidir. Çünkü 

sıklıkla çok yumuşak ve derin, kısa veya uzun, geriye doğru fazlaca eğimli oturma araçları 

kullanılmaktadır.

Pelvisi öne doğru kaydırarak oturma bireyler arasında çok yaygındır. Bu oturuş; ağırlık 

merkezinin   iskial   tüberositasların   arkasına   düşmesine,   lomber   omurgada   konveks   bir 

eğriliğe   (lomber lordozun kaybına) ve torakal omurgada konkav bir eğriliğe sebep olur 

(4).

28

---

2.2.5. Omurganın Postür Bozuklukları

2.2.5.1. Torasik kifoz

Omurganın   normal   sınırlar   dışında   sagital   planda   posterior   sapması   olarak   tanımlanır. 

Torasik kifoz kardiyak ve pulmoner organların uyumunu sağlar. Servikal lordoz, torakal 

kifoz, lomber lordoz omurgaya postüral bir esneklik vermekle ona hareket, koşma ve diğer 

fiziksel   aktiviteleri   kazandırır.   Aşırı   sagital   eğrilik   ya   fonksiyoneldir   ya   yapısaldır. 

Fonksiyonel   eğrilikler;   anterior   ve   posterior   spinal   ligament   ve   kas   yapıların   zayıflığı 

sonucu ortaya çıkar. Spinal ekstansör kasların zayıflığı konveksite üzerindeki gerginliğin 

azalması   ile   kifoza   yol   açar.   Fonksiyonel   postüral   eğrilikler   germe   egzersizleri   ile 

düzeltilebilmektedir.

Torasik kifoz artışı göğüs kafesi genişlemesini azalttığı gibi, omuz kavşağındaki hareketi 

de azaltır. Bu durum akromiyonun öne ve aşağı çekilmesine, kolun internal rotasyonuna 

yol açarak glenohumeral eklem mekanizmasını bozar. Bu postür bozukluğu rotator manşon 

tendonlarının sıkışması ve bozulması ile sonuçlanır (1, 23, 

30).   Skolyoz   Araştırma   Grubunun   önerisine   göre   kifoz 

açısı   ölçümü   için   “Cobb   metodu”   önerilmektedir.   Bu 

ölçüme   göre   dorsal   lateral   grafilerde   en   üst   dorsal 

vertebranın   üst   kenarından   en   alt   dorsal   vertebranın   alt 

kenarından çizilen  paralel  çizgileri  dik  kesen  doğruların 

arasındaki   açı,   dorsal   kifoz   açısını   vermektedir. 

Omurganın dorsal bölgedeki normal eğimi 20–40 derece 

kifoz şeklindedir (31).

Şekil–8: Kifoz açısı ölçümü (Cobb metodu)

2.2.5.2. Skolyoz

Omurganın frontal planda yani sağ ve sol yanlara doğru olan eğriliği ve eğrilikle birlikte 

rotasyonunu ifade eder. Normal bir vertebral kolonda, vertebralar koronal ve transvers 

düzlemlerde   nötral   pozisyonda   yer   alırlar.   Bu   dizilimin   herhangi   bir   nedenle   koronal 

29

---

planda   bozulması   sonucu   ortaya   çıkan   eğriliğe   skolyoz   adı   verilir   (Şekil–9).   Skolyoz, 

bükülme veya eğri anlamına gelmektedir (32). 

Skolyoz Sınıflandırılması

Skolyozun sınıflandırılmasında şimdiye kadar pek çok yöntem denenmiştir. Amerika’daki 

Skolyoz Araştırma Cemiyeti standardizasyonu sağlamak ve karışıklığı önlemek amacıyla 

etiyolojiye dayalı bir sınıflandırma önermiş ve bir skolyoz terimleri sözlüğü yayınlamıştır. 

Buna göre skolyoz ikiye ayrılır;

1. Yapısal skolyoz

2. Yapısal olmayan skolyoz (4).

30

---

Şekil–9: Skolyoz

                                  YAPISAL SKOLYOZ

I- İdiyopatik

    B- Segmentasyon yetersizliği

    A- İnfantil (0–3 yaş)

       1- Unilateral

1- Gerileyen tip

       2- Bilateral

              2- İlerleyici tip

    C- Mikst

    B- Juvenil (3–10 yaş)

IV- Nörofibromatozis

    C- Adolesan (10 yaş-Olgunluk)

V- Mezenkimal bozukluklar

    D- Adult (Olgunluk-yaşlılık)

     A- Marfan sendromu

II- Nöromüsküler

     B- Ehler-Danlos sendromu

   A- Nöropatik

     C- Diğerleri

         1- Üst motor nöron lezyonu

VI- Romatizmal hastalıklar

              a- Serebral palsi

VII- Travma

              b- Spinoserebellar dejenerasyon

    A- Kırık

                1. Friedreich hastalığı

    B- Cerrahi

                2. Charcot-Marie-Tooth hastalığı

       1- Laminektomi sonrası

                3. Rossy- Levy hastalığı

       2- Torokoplasti sonrası

              c- Siringomiyeli

     C- İrradyasyon  

              d- Spinal kord tümörü 

VIII- Ekstraspinal kontraktürler

              e- Spinal kord travması

    A- Ampiyem sonrası

              f- Diğerleri 

    B- Yanık sonrası

         2- Alt motor nöron lezyonu

IX- Osteokondrodistrofiler

              a- Poliomiyelit 

     A- Diyastrofik dwarfizm

              b- Diğer viral myelitler 

     B- Mukopolisakkaridozlar

              c- Travmatik

     C- Spondiloepifizyal displazi

              d- Spinal müsküler atrofi  

     D- Multipl epifizyal displazi

                  1- Werdnig-Hoffman

     E- Diğerleri

                  2- Kugelberg-Welander

X- Kemik infeksiyonu

              e- Miyelomeningosel(Paralitik)

     A- Akut

         3- Disotonomi(Riley-Day)

     B- Kronik

         4- Diğerleri

XI- Metabolik bozukluklar

   B- Myopatik

      A- Raşitizm

         1- Artrogripozis

      B- Osteogenezis imperfekta

         2- Müsküler distrofi

      C- Homosistinüri

              a- Duchenne(psödohipertrofik)

      D- Diğerleri

              b- Ekstremite kuşak tip

XII- Lumbosakral bölgeyle ilişkili olanlar

              c- Fasiyoskapulahumeral

      A- Spondilolizis ve spondilolistezis

         3- Lif tipi oransızlığı

      B- Konjenital anomaliler

         4- Konjenital hipotoni

XIII- Tümörler

         5- Miyotonik distrofi

      A- Vertebral kolon

         6- Diğerleri

            1- Osteoid osteoma

III- Konjenital

            2- Histiyositozis X

   A- Formasyon yetersizliği

            3- Diğerleri

         1- Kama vertebra

       B- Spinal kord

         2- Hemivertebra

    

YAPISAL OLMAYAN SKOLYOZ

I- Postüral skolyoz

II- Histerik skolyoz

III- Sinir kökü irritasyonu

   A- Nükleus pulpozus herniasyonu

   B- Tümörler

IV- İnflamasyona bağlı

V- Bacak boyu eşitsizliğine bağlı

VI- Kalça kontraktürlerine bağlı

Omurgadaki   eğrilik   S   ve   C   şeklinde   olabilir.   Skolyoza   eşlik   eden   vertebral   rotasyon 

nedeniyle göğüs kafesinde asimetri farkedilir. Belin öne fleksiyonu ile simetri bozukluğu 

belirgin   hale   gelir.   Skolyoz   strüktürel   veya   fonksiyoneldir.   Strüktürel   skolyoz   sabit 

31

---