##Fakültənin adı: Coğrafiya və ÇH ##İxtisas: Coğrafiya

##num=12// level= 1// sumtest=15 // name= Aleksandr Humbolt, Litke //

1. tarix, coğrafiya, astranomiya, riyaziyyat elmlərinə aid 150 - dən artıq elmi əsərlərin müəllifi olan terk dünyasının məşhur alimi:

A) Əbu Reyhan Biruni

B) İbn Sina

C) Nəsrəddin Tusi

D) Əl Məsudi

E) İbn Bətutə

2. XIX əsrin əvvəllərində ruslar Şimali Amerikanın hansı hissəsində məskunlaşmışdılar?

A) Qərb sahillərində, San – Fransisko şəhərinə qədər

B) Şərq sahillərində, Nyu – Yorka qədər

C) Şərq sahillərində, Vaşınqtona qədər

D) Cənubunda, San – antonioya qədər

E) Şimalında, Viktoriya adasına qədər

3. Humboltun rusların təklifi ilə Rusiyaya səyahəti neçənci ilə təsadüf edir?

A) 1829 – cu ilə

B) 1825 - ci ilə

C) 1820 - ci ilə

D) 1798 - ci ilə

E) 1810 - cu ilə

4. Humbolt ilk ekspedisiyasını haradan başlayaraq Reyn çayı hövzəsində davam etdirmişdir?

A) Qərbi Almaniyadan

B) Şərqi Fransadan

C) Belçikanın cənubundan

D) Macarıstanın şımalından

E) Qərbi Polşadan

5. Yer kürəsinin dağ sistemlərinin orta hündürlüyünü hesablama metodunu ilk dəfə verən alman alimi:

A) Aleksandr Humbolt

B) Ernando Kortes

C) Kişen Sink

D) Mitçell Qranpian

E) Çarmels Alele

6. Fyodr Ravloviç Litke Qolovinin rəhbərliyi altında “Kamçatka” gəmisində neçənci illərdə dünya səyahətində iştirak edib?

A) 1817 – 1819 – ci illərdə

B) 1821 – 1825 - ci illərdə

C) 1805 – 1810 - cu illərdə

D) 1819 – 1820 - ci illərdə

E) 1823 – 1825 - ci illərdə

7. 20. VIII. 1826 – cı ildə iki gəmidən birinin rəhbəri kimi dünya səyahətinə çıxan Litkenin qarşıya qoyduğu məqsəd:

A) Alent adaları və Berinq boğazından Kamçatqya qədər sahilləri tədqiq etmək

B) Berinq boğazından Çinə qədər sahilləri tədqiq etmək

C) Alyaska sahillərini öyrənmək

D) Rus Amerikasını tədqiq etmək

E) Sakit okeanlarda cərəyanların istiqamətini müəyyən etmək

8. Humbolt və Bonplonun Cənubi Amerikada vulkanlari, çayların bufirkasiyası, şaquli zonallıq qanunauyğunluqlarını öyrənmələri neçənci illəri əhatə edir?

A) 1799 – 1804 – cü illəri

B) 1705 – 1710 – cu illəri

C) 1750 – 1758 – ci illəri

D) 1785 – 1794 – cü illəri

E) 1796 – 1710 – cu illəri

9. Rus hökümətinin dəvəti ilə Hmbolt neçənci ildə tədqiqat aparmaq üçün Rusiyaya gəlir?

A) 1829 – cu ildə

B) 1831 – ci ildə

C) 1815 – ci ildə

D) 1812 – ci ildə

E) 1825 – ci ildə

10. Aleksandr Humbolt Cənubi Amerikada hansı vulkanlarda tədqiqat işləri aparmışdır?

A) Kotopaxi, Çimboroso

B) Kotopaxi, Etna

C) Çimboroso, Krakatau

D) Krakatau, Vezuvi

E) Akankaqua, Çimboroso

11. Cənubi Amerikanın qərbində şimal istiqamətdə hərəkət edən cərəyan kimin adını daşıyır?

A) Humboltun

B) Bonplanın

C) Flindersin

D) Kabotun

E) Kukun

12. Şimal Buzlu okeana dörd dəfə üzməklə Yeni torpağı tədqiq edərək “Şimal Buzlu okeana dörd dəfə səyahət” əsərinin müəllifi?

A) F. P. Litke

B) V. M. Qolovin

C) Q. İ. Şelixov

D) V. Kolesnikov

E) C. Ross

13. 1826 – 1829 – cu illərdə Litkenin rəhbərliyi altda təşkil olunmuş ekspedisiya hansı ərazilərin sahil zonalarını öyrənməyə nail olmuşdur?

A) Şimal Şərqi Asiyanın

B) Cənub Şərqi Asiyanın

C) Şimali Asiyanın

D) Avropanın

E) Afrikanın

14. Kotopaxi və Çinbaraso vulkanlarını tədqiq edən səyyah:

A) Aleksandr Humbolt

B) Otto Koçep

C) Corc Bass

D) Fransisko Pissaro

E) Martin Valtzemyüller

15. 1829 - cu ildə Peterburq, Moskva, Ural, Qərbi Sibir, Altay, Həştərxan ərazilərində ekspedisiyada olmaqla tədqiqat aparan alman alimi:

A) Aleksandr Humbolt

B) Ludovik Vartema

C) Pedro Vallen

D) Duarte Barbosa

E) Dyuman - Dyurvil

##num=13// level= 1// sumtest=34 // name= Asiyanın tədqiq olunma tarixi //

1. Asiya ilə Şimali Amerika arasında boğazın kəşfi kimə məxsusdur?

A) Semyon Dejnyova

B) Vitus Berinqə

C) Xoriton Laptyevə

D) Dmitri Laptyevə

E) Yerofey Xabarova

2. 1863 - cü ildə Çinin ilk geoloji xəritəsi kim tərəfindən tərtib olunmuşdur?

A) Pampelli

B) Bastion

C) Kinqdon

D) Fon - Zibold

E) Xikor

3. 1906 – 1916 – cı illər ərzində Pelo Steynin ekspedisiyaları və tərtib olunmuş xəritələri hansı ərazilər haqqında tam təsəvvür yaratdı?

A) Mərkəzi Asiya

B) Şərqi Çin

C) Hind - Çin

D) Zaqafqaziya

E) Uzaq Şərq

4. Asiyanın ucqar şərq nöqtəsi hansı rus səyyahının adına verilmişdir?

A) Dejnyovun

B) Xabarovskinin

C) Berinqin

D) Petropavlovskinin

E) Şelixovun

5. 1594 – 1597 – ci illərdə Asiyanın şimalından şərq istiqamətdə Çin və Hindistana dəniz yolu tapmağa üç dəfə cəhd göstərən holland səyyahı:

A) Villem Barens

B) Frityof Nansen

C) Ceyms Kuk

D) Georgi Sedov

E) Henri Hudzon

6. I Pyotrun göstərişilə 1725 - ci ildə Vitus Berinqin rəhbərliyi altında təşkil olunmuş ekspedisiyanın məqsədi?

A) Asiya ilə Amerika arasında boğazın olub olmamasını müəyyən etmək

B) Şimal Buzlu okean sahillərini naviqasiya baxımından öyrənmək

C) Şimali Amerika sahillərini tədqiq etmək

D) Qərb istiqamətdə Amerikaya dəniz yolunu öyrənmək

E) Şimal qütbünü fəth etmək

7. Xuanxe çayının öz yatağını dəyişməsinə və onu köhnə yatağının ilk dəfə xəritəsini çəkən səyyah və kartoqraf ?

A) Ney İlias

B) Fon Zibold

C) Ludovik Vartema

D) Pelo Steyn

E) Martin Probişer

8. 1888 - ci illər ərəfəsində Mərkəzi Asiyada tədqiqat işləri aparan avropalı səyyah?

A) Prjevalski

B) Humbolt

C) Litke

D) Dokuçayev

E) Ritter

9. Asiyanı öyrənən məşhur tədqiqatçılar sırasını müəyyən et:

A) Marko Polo, Çjan - Çyan, Prjevalski, Tyan - Şanski

B) Qolovin, Reklü, Xeyerdal, Şelexov

C) Şirvani, Tyan - Şanski, Reklü, Lomonosov

D) Prjevalski, Vavilov, Məsudi, Biruni

E) Biruni, Məsudi, Şirvani, Stenli

10. 1594 - 1597 - ci illərdə Asiyanın şimalı ilə Çin və Hindistana dəniz yolu tapmağa üç dəfə cəhd göstərən Holland mənşəli səyyah:

A) Villem Barens

B) Vitus Berinq

C) Henri Hudzon

D) Baffin Ullyam

E) Fritiof Nansen

11. Yeni torpaqda dəfn olunan Villem Barens Asiyaya şərq istiqamətdə dəniz yolu axtararkən hansı əraziləri aşkar etmişdir?

A) Şpispergen, Yeni torpaq, Ayı adalarını

B) Yeni torpaq, Ayı, Vrangel

C) Ayı, Şərqi Sibir, Şpispergen

D) Koluqa, Kanin, Saxalin

E) Ayı, İslandiya, Şpispergen

12. Mərkəzi Asiyanı tədqiq etmək üçün ilk dəfə Nikolay Mixayloviç Prjevalskinin ekspedisiyası neçənci ildə təşkil olunmuşdur?

A) 1867 – ci ildə

B) 1855 – ci ildə

C) 1875 – ci ildə

D) 1881 – ci ildə

E) 1878 – ci ildə

13. 19. 05. 1587 – ci ildə şimal – qərb istiqamətində Asiya ölkələrinə dəniz yolu müəyyən etməyə cəhd göstərən Frobişerin davamçısı olan səyyah?

A) Con Devis

B) Henri Hudzon

C) Con Kabot

D) Frityof Nansen

E) Uilson

14. 1594 – 1597 – ci illərdə Asiyanın şimalından Çin və Hindistana dəniz yolu tapmağa cəhd göstərən holland mənşəli qütb tədqiqatçısı kimdir?

A) Villem Barens

B) Frityof Nansen

C) Robert Piri

D) Qriqoro Sedov

E) Henri Hudzon

15. “Böyük Şimal ekspedisiyası” nın əsas əhəmiyyəti?

A) Asiya ilə Amerika arasında boğaz 2 – ci dəfə müəyyən edildi

B) Şimal Buzlu Okeanın sahəsi müəyyən edildi

C) Asiyanın sərhədləri müəyyənləşdirildi

D) Sakit okeana qərb yolu müəyyən edildi

E) İslandiya kəşf olundu

16. 1953 - cü ildə Edmurd Hillari tərəfindən hansı zirvə fəth olunmuşdur?

A) Everest

B) Çimbaraso

C) Mak - Kinli

D) Revinzori

E) Klimancaro

17. Mərkəzi Asiya, Pamir, Qobi səhrası, Çin, Yava, Sumatra haqqında XIII əsrdə geniş məlumat verən italyan səyyahı:

A) Marko Polo

B) Vino Toskanelli

C) Fernando Magellan

D) Bartolomey Diaş

E) Herart Merkator

18. Ruslar neçənci əsrin sonuna qədər Uraldan Ob çayına qədər öz hakimiyyətlərini möhkəmlədə bildilər?

A) XVI əsrin

B) X əsrin

C) V əsrin

D) XIX əsrin

E) VIII əsrin

19. XVII əsrin sonunda ruslar hansı yarımadaya çatmaqla Kuril adalarının təsir dairəsi altına almağın əsasını qoydular?

A) Kamçatka

B) Koreya

C) Çukot

D) Taymır

E) Kola yarımadasına

20. 1842 - 1849 - cu illərdə Finlandiyalı Aleksandrın Sibirdə apardığı tədqiqatlar nə ilə fərqlənirdi?

A) Bütün istiqamətlərdə aparılan tədqiqatı ilə

B) Torpaq tədqiqatı ilə

C) Geoloji tədqiqatin zənginliyi ilə

D) Hidroloji tədqiqat ilə

E) Antropoloji tədqiqatin zənginliyi ilə

21. 1654 - 1658 - ci illərdə hansı rus səyyahı Qobi səhrasını keçməklə Pekinə çatır?

A) Pyotr Baykov

B) Daniel Ançeferov

C) İvan Kozırevski

D) Yerofey Xabarov

E) İvan Moskvitin

22. Afrikada Nqami, Nyasa, Şirva göllərini aşkar edən səyyah:

A) David Livinqston

B) Nikolay Prjevalski

C) Tyan - Şanski

D) Çarlz Darvin

E) Vasko da Qama

23. Fransızların Himalay dağlarına səyahəti olmuşdur:

A) 1950 - ci ildə

B) 1905 - ci ildə

C) 1918 - ci ildə

D) 1895 - ci ildə

E) 1943 - cü ildə

24. Neçənci ildə Himalayda Annapar silsiləsi fransızlar tərəfindən fəth edildi?

A) 1950 - ci ildə

B) 1909 - cu ildə

C) 1942 - ci ildə

D) 1945 - ci ildə

E) 1943 - cü ildə

25. Mərkəzi Asiya, Çin, Tibet, Monqolustan haqqında 1867 - 1888 - ci illərin ekspedisiyası əsasında geniş məlumatı ilə fərqlənən rus səyyahı:

A) N. M. Prjevalski

B) Tyan - Şanski

C) İ. F. Kruzenştern

D) F. P. Litke

E) D. N. Anuçin

26. Fransadan Monqolustana 1245 - ci ildə Plano Karpini, 1252 - ci ildə isə Hilem Rubrukun səfir sifətilə göndərilməsində məqsəd:

A) Monqolların xristianlaşmasının başlanğıcını qoymaqla onları türklərə qarşı qoymaq

B) Monqollarla siyasi əlaqələri möhkəmləndirmək

C) Monqollarla ticarət əlaqələrini genişləndirmək

D) Monqollarla mədəni əlaqələrini genişləndirmək

E) Monqollarla hərbi müqavilələr bağlamaq

27. 1581 - ci ildə Venesiyalı hansı tacir Hindistana qədər quru yolla səyahət etməklə olduğu şərq ölkələri haqqında daha düzgün məlumat vermişdir?

A) Çezare Trederiko

B) Marko Polo

C) Rustiçano

D) Toskanelli

E) Pissaro

28. Mərkəzi Asiyada 1857 - ci ildən ilk tədqiqat işləri kiminlə başlayır?

A) Tyan - Şanski

B) Qriqori Şelixovla

C) Fyodor Paslovla

D) Vasili Lomonosovla

E) Vasili Qolovinlə

29. Fərqanə vadisinin mənası:

A) Dağarası çökəklik

B) Yayla

C) Vadi

D) Yastan

E) Ovalıq

30. Hazırda Amur adlanan Şilke - Şilkare çayının hövzəsi haqqında məlumatlar ruslar tərəfindən neçənci ildən toplanmağa başlanmışdır?

A) 1648 - ci ildən

B) 1205 - ci ildən

C) 1250 - ci ildən

D) 1920 - ci ildən

E) 1918 - ci ildən

31. 1835 - 1837 - ci ildə Dəclə - Fərat çayının vadisində aparılan geoloji kəşfiyya işlərinin aparılmasının nəticəsi:

A) Yazın şərqdə ölkələrin müstəmləkəy çevrilməsinin əsasını qoydu

B) Yaxın Şərqin inkişafına səbəb oldu

C) Yeni sənaye sahələri yarandı

D) Şəhər əhalisinin sürətlə artmasına səbəb oldu

E) Ağır sənaye inkişaf etdi

32. Tailand, Kamboca, Vyetnam dövlətlərinin sahillərinin 1886 - cı ildən öyrənilmə sürətində fərqlənən ölkələr:

A) İngiltərə və Fransa

B) Fransa və İtaliya

C) İngiltərə və Rusiya

D) Rusiya və Türkiyə

E) Çin və Yaponiya

33. 1875 - ci ildən ingilislər Hind - Çində hansı yarımadadan öyrənilməsinə üstsnlsk verdilər?

A) Malakka

B) Keyp - York

C) Sinay

D) Darvin

E) Sulavesi

34. 1836 - cı ildə Hind - Çin yarımadasının hansı çaylarının müxtəlif mənbələrdən qidalandığı müəyyən edildi?

A) Brahmaputra, İrəvadi

B) Brahmaputra, Mekonq

C) İravadi, Mekonq

D) Mekonq, Qanq

E) Qanq, Çu