Dünya ədəbiyyatı incilərini bizə bəxş edənlər
Yüklə 0,93 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Haqqında
- Tofiq Fikrət və onun Azərbaycan ədəbiyyatına təsiri
28
Кетрин Патерсон // ru.wikipedia.org Кетрин Патерсон // www.livelib.ru Vilhelm Hauf – 215 Alman yazıçısı və novellaçı Vilhelm Hauf 29 noyabr 1802- ci ildə Ştutqart şəhərində anadan olmuşdur. Vilhelmin 7 yaşı olarkən atası vəfat etmiş və anası uşaqlarını götürüb Tyubingen universitet şəhərciyində məskunlaşmışdır. V.Haufun gənclik illəri ana babasının evində keçmişdir. Burada o, babasının böyük və zəngin kitabxanasındakı kitabları mütaliə etmişdir. 1818-ci ildə o monastr məktəbinə göndərilmişdir. İki ildən sonra gənc Vilhelm Tyubingen universitetinə daxil olmuşdur. Universitetin fəlsəfə və ilahiyyat doktoru dərəcəsi ilə bitirərək o vaxtkı müdafiə naziri baron fon Högelin ailəsinə repetitor işinə daxil olmuş və onun uşaqlarına dərs demişdir. Bu ailə ilə birlikdə Fransaya səfər edən Hauf Almaniyanın mərkəz və şimal hissələrini də gəzmişdir. Hauf məhz baron fon Högelin uşaqları üçün sehrli nağılları qələmə almışdır və bu nağıllar kübar ailələrin oğulları və qızları üçün 1826-cı ilin yanvar Almanaxında dərc olunmuşdur. Burada “Balaca Mukl”, “Xəlifə Hacıleylək” kimi əsərləri vardı. Bu əsərlər çap olunduqdan dərhal sonra
almandilli ərazilərdə böyük populyarlıq qazanmışdır. 1826-cı ildə “Şeytanın xatirələrinin vərəqləri” romanın birinci hissəsi və “Aydan gələn adam” romanını yazmışdır. Valter Skotun romanlarından ilham alan Hauf “Lixtenşteyn” romanını qələmə almışdır. Bu roman Almaniyada böyük şöhrət qazanmışdır. V.Hauf “Karvan”, “Kabus gəmi haqqında əhvalat”, “Fatimənin xilası”, “Saxta Şahzadə haqqında əhvalat”,
29
“İskəndəriyyə şeyxi və onun əsirləri”, “Əl Mənsurun əhvalatı” və s nağılları və digər əsərləri onun adını dünya ədəbiyyatı tarixinə həmişəlik yazmışdır. V. Hauf 1827-ci il noyabrın 18-də qarın yatalığından vəfat etmişdir. Kitabxanada V. Haufun yaradıcılığını məktəblilərə yaxından tanıtmaq, əsərlərini oxucular arasında təbliğ etmək məqsədilə sərgi keçirilir. Kitabxanaçı sərgi haqqında oxuculara geniş məlumat verir. Həmçinin məktəblilər arasında yazıçının əsərlərindən bəhs edən rəsm müsabiqəsi də təşkil etmək olar. Haqqında: Вильгельм Гауф // www.livelib.ru Вильгельм Гауф // fantlab.ru
Britaniyanın görkəmli yazıçısı Enn Fayn 7 dekabr 1947-ci ildə Lester şəhərində anadan olmuşdur. Enn Fayn Uorik universitetini bitirdikdən sonra qızlar məktəbində dərs demişdir. Onun uşaqlar üçün yazmış olduğu “Qatil pişiyin gündəliyi”, “Qatil pişiyin qayıtması” kimi əsərləri vardır. Onun kitabı əsasında “Xanım Dautfayer” filmi çəkilmişdir. Uşaqlar və gənclərin sevimlisi olan yazıçı “Britaniya imperiyası ordeninin mükafatçısı” (2003), “Kral ədəbi cəmiyyətinin üzvü (2003), həmçinin, “Karnegi medalının ikiqat qalibi” (1989, 1992) olmuşdur.
Энн Файн: // www.livelib.ru
Энн Файн: // ru.wikipedia.org 30
Tofiq Fikrət və onun Azərbaycan ədəbiyyatına təsiri Osmanlı dövründə yaşamış böyük türk şairi, pedaqoqu və jurnalisti, türk ədəbiyyatında “Sərvəti-fünun” və ya “Ədəbiyyati-cədidə” adlanan cərəyanın banisi Tofiq Fikrət 24 dekabr 1867-ci ildə İstanbul şəhərində anadan olmuşdur. T.Fikrət 1888-ci ildə Qalatasaray liseyini bitirmiş, bir müddət Xarici İşlər Nazirliyində işləmiş, 1894-1915-ci illərdə türk dili və ədəbiyyatından dərs demişdir. İlk şeirlərini və ədəbiyyatın ictimai roluna dair məqalələrini redaktoru olduğu “Sərvəti-fünun” jurnalında dərc etdirmişdir. O, türk şeirinə məzmun və formaca yenilik gətirmişdir. “Sənət həyat üçündür” prinsipini həm əməldə, həm də nəzəriyyədə tətbiq edən ilk türk şairidir. İnqilabi ruhlu şeirlərində zülm, fanatizm və istibdadı qətiyyətlə qamçılamış, humanizm və azadlıq ideyalarını, xalqlar dostluğunu tərənnüm etmişdir. Qadağan edilməsinə baxmayaraq, əsərləri gənclər və hərbçilər arasında əldən-ələ keçərək əzbərlənmiş və yayılmışdır. Hakim dairələr tərəfindən ömrünün sonunadək təqib olunsa da, inqilabi ideyalara və xalqa sadiq
qalmışdır. Əsərlərində ərəb-fars kəlmələrinin, tərkiblərinin sıx-sıx işlədilməsi Tofiq Fikrətin dilini xeyli qəlizləşdirirdi. Buna baxmayaraq onun əsərləri Azərbaycanda böyük rəğbət qazanmışdır. Böyük türk şairi Tofiq Fikrətin zəngin və mənalı yaradıcılığı yalnız türk xalqı üçün deyil, bütün bəşəriyyət üçün dəyərlidir. Tofiq Fikrətin yaradıcılığının əsas mərhələləri, mütəfəkkir şairin dərin fəlsəfəsi, yaradıcılığının zəngin xüsusiyyətləri, bütün həyatını şeirə, sənətə sərf edən, xalqın dərdinə qalan, xalqı üçün və bəşəriyyət üçün xoşbəxt günlər istəyən sənətkarın türk ədəbiyyatının inkişafındakı yeri haqqında az yazılmamışdır. Fikrət hələ öz sağlığında Yaxın Şərq ölkələrində böyük şöhrət qazanmış, xüsusilə Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafına Yüklə 0,93 Mb. Dostları ilə paylaş:
|