BiZİM ÜÇÜn biZSİz heç NƏ



Yüklə 0,95 Mb.
səhifə9/49
tarix25.06.2018
ölçüsü0,95 Mb.
#51347
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   49

© “Hökumətin qərar qəbulu prosesində vətəndaş cəmiyyətinin 

əlilliyi olan şəxslərin hüquqlarının təşviqatçısı kimi iştirakı” layihəsi

İnklüziv Qərar Qəbulu üzrə IDEAS Vasitələr Toplusu

23

insanlarla nəyin baş verə biləcəyi haqqında təkliflərin hazırlanması üzərində birgə işləyirlər. 



Onlara məsləhətləşmədə olduğundan daha çox imkan yaradılmalıdır. 

Bu fərqləri aşağıdakılar baxımından düşünmək kömək edərdi:

Xidməti dizayn edən və xidmətdən istifadə edəcək insanlar arasında münasibət nə 



qədər  sıxdır?  Bir  tərəfdən,  onların  sıx  münasibətləri  ola  bilər,  çünki  onlar  bərabər 

(baxmayaraq ki, fərqli) partnyorlar kimi birgə işləyirlər. Digər tərəfdən, onların heç bir 

real münasibəti olmaya bilər.

Xidmətdən istifadə edəcək insanların xidmətin dizayn edilməsinə nə qədər təsiri 



var?

Məlumat                          Məsləhətləşmə                İnklüziv qərar qəbulu

Münasibət yoxdur            Məhdud iştirak 

 

Başlanğıcdan bərabər partnyorlar



İştirak yoxdur 

 

Bir  qədər iştirak   



Çox iştirak

Təsir yoxdur  

          Məhdud təsir - 

 

Çox təsir



 

 

                     artıq qoyulmuş 



                                          parametrlər arasında

Müxtəlif mərhələlərdə müxtəlif fəaliyyətlər baş verə bilər: 

•  Məlumat (məsələn, insanlara yeni xidmət barədə demək) işlənib hazırlanma 

prosesindən sonra verilir. 

•  Məsləhətləşmə artıq bəzi qərarlar verildikdən sonra baş tutur. 

•  İnklüziv qərar yeni xidmət və ya siyasətin işlənib hazırlanması prosesinin lap 

əvvəlindən qəbul edilir. 

İnklüziv  qərar  qəbulu  müxtəlif  ölkələr,  regionlar  və  kontekstlərdə,  məsələn,  dialoq, 

partnyorluq, iştirak və ya birgə istehsal kimi müxtəlif istəklərdə əks olunur.

Əgər siz məlumat mərhələsindəsinizsə

Verdiyiniz məlumatın əlilliyi olan bütün şəxslər üçün əlçatımlı və inklüziv olması vacibdir. Bu, 

o deməkdir ki, sağlamlıq məhdudiyyətindən asılı olaraq məlumat müxtəlif qruplara müxtəlif 

yollarla çatdırılmalıdır. Məlumat həmçinin fərdlərin ehtiyaclarına uyğunlaşdırıla bilər.

4

“Bizim təklifimiz 



barədə siz nə 

fikirləşirsiniz?”

“Sizin üçün/sizə 

biz bunu etməyi 

planlaşdırırıq”

Məlumat

Məsləhətləşmə

İnklüziv qərar qəbulu

“Biz nə etməyə hazır-

laşırıq və biz bunu part-

nyor olaraq birgə necə 

edə bilərik?” 

4

http://odi.dwp.gov.uk/Inclusive-communications/index.php; 



http://www.odi.govt.nz/resources/guides-and-toolkits/make-your-communications-more-accessible/ 


İnklüziv Qərar Qəbulu üzrə IDEAS Vasitələr Toplusu

© “Hökumətin qərar qəbulu prosesində vətəndaş cəmiyyətinin 

əlilliyi olan şəxslərin hüquqlarının təşviqatçısı kimi iştirakı” layihəsi

24

Hansı məlumatı verməniz, ünsiyyət qurarkən kiminlə danışmağınız və onların nəyi bilməli 



olduqları barədə düşünmək lazımdır. 

Məsləhətləşmə 

Bu termin çox vaxt ictimaiyyətə təsir göstərən məsələlər barəsində ictimaiyyətin töhfəsini 

(verdiyi  məlumatları)  tələb  edən  tənzimləyici  prosesi  əks  etdirir.  Onun  əsas  məqsədi 

irimiqyaslı  layihələrdə,  qanunlarda  və  siyasətdə  səmərəliliyi,  şəffaflığı  və  ictimaiyyətin 

iştirakını artırmaqdır. Bu, adətən bildirmə (məlumat vermə), məsləhətləşmə (informasiya və 

fikir mübadiləsinin iki yolla axını), eləcə də iştirak (siyasət və qanunvericiliyin hazırlanmasına 

maraq qruplarının cəlb olunması) mərhələlərini əhatə edir. 

Dövlətlər  kimi  bəzi  təşkilatlar  da  belə  proseslərdən  istifadə  edirlər.  Məsələn,  İqtisadi 

Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı (İƏİT), bir çox yerli səhiyyə orqanları öz siyasət və xidmətləri 

ilə bağlı məsləhətləşmələr aparır. İƏİT “Yerli vətəndaşlıq vasitəsilə gücləndirmə” resursunu  

hazırlayır:

http://www.oecd.org/dac/povertyreduction/50157563.pdf 

İctimai  məsləhətləşmələrdə  böyük  fərqlilik  var.  Bəzi  ölkələrdə  bütün  məsləhətləşmələrın 

siyahısı  verilir,  bəzilərində  isə  məsləhətləşmələr  haqqında  adi  xəbərlərdə  məlumat 

verilir.  Ölkədən  asılı  olaraq  milli  və  ya  regional  ictimai  məsləhətləşmələr  də  aparıla  bilər.  

Əgər siz məsləhətləşmə mərhələsindəsinizsə

Artıq ilkin variantını hazırlamış olduğunuz təkliflər üzrə məsləhətləşmək üçün bir çox yollardan 

istifadə edə bilərsiniz. Məsələn:

İctimai müzakirə aparmaq

Konfranslar, forumlar, ictimai dinləmələr, 

dəyirmi masalar, seminarlar

Televiziya və radio müzakirələri, veb-

translyasiyalar, elektron məsləhətləşmələr

İnsanlar üzbəüz və ya onlayn görüşdükdə 

müzakirə və nəticələrin icmalı hazırlanmalı, 

iştirakçılara göndərilməlidir

Yazılı məsləhətləşmələrə cavab istənsə, 

şifahi, yazılı və elektron formalarda 

verilməlidir

İctimai rəy sorğusu aparmaq

Rəy sorğuları və fokus qruplar üzbəüz, 

onlayn və ya telefon/tekstofon ilə

Neytral üçüncü tərəfə tapşırmaq, 

araşdırmaya etik yanaşmanı təmin etmək 

və anonimliyə zəmanət vermək mühüm 

elementlərdir 



© “Hökumətin qərar qəbulu prosesində vətəndaş cəmiyyətinin 

əlilliyi olan şəxslərin hüquqlarının təşviqatçısı kimi iştirakı” layihəsi

İnklüziv Qərar Qəbulu üzrə IDEAS Vasitələr Toplusu

25

İnklüziv qərar qəbulunu təmin etmək 

İnklüziv qərar qəbulunu dəstəkləmək üçün bir sıra yollar var. Bunlardan biri aşağıdakılardan bir 

və ya bir neçəsini təmin etmək üçün seçilən və saxlanan əlilliyi olan şəxslərin daimi qrupudur:

•  strateji ekspert baxışı

•  maraqlı tərəflərin baxışı

•  xidmət istifadəçiləri və ya siyasətdən faydalananların təcrübələri

Bir  çox  ölkədə  qavrama  məhdudiyyəti,  sağlamlıq  məhdudiyyəti  və  autizm  kimi  xüsusi 

məhdudiyyəti  olanların,  xüsusilə  kənarlaşdırılan  etnik  və  ya  dini  azlıqların,  əlilliyi  olan 

qadınların,  diskriminasiyaya  uğradılan  geylərin  və  ya  digər  şəxslərin  rəyinin  eşidilməsini 

təmin etmək üçün şura və ya komitələr yaradılıb.

İnklüziv qərar qəbulu – insanları qayda və xidmətlərin dizaynı, 

çatdırılması və qiymətləndirilməsinə cəlb etmək

İnklüziv  qərar  qəbulu  xidmətlərdən  yararlanan,  yerli  və  ya  milli  siyasətin  təsir  göstərdiyi 

insanlarla  bu  siyasəti  həyata  keçirənlər  arasında  bərabər  və  fəal  partnyorluqdur.  O,  cəlb 

olunan hər bir kəsin bacarıq və təcrübəsi olduğunu vurğulayır. 

Siyasət  və  xidmətlər  adətən  təsir  etdiyi  insanlar  tərəfindən  deyil,  onları  həyata  keçirən 

insanlar  tərəfindən  işlənib  hazırlanır.  İnklüziv  qərar  qəbulunda  hər  bir  kəs  başlanğıcdan 

aşağıdakılar naminə birgə işləyir:

•  siyasət və ya xidməti qurmaq, işləyib hazırlamaq

•  layihə prioritetləri və fəaliyyət planları barədə qərar vermək

•  siyasət və xidmətlərin nəyə nail olacağı barədə qərarlar verilməsində iştirak etmək

•  siyasət və ya xidməti daha inklüziv və ya əlçatımlı etmək 

•  siyasət və xidmətlərin insanların ehtiyaclarını daha yaxşı necə ödəyə biləcəyini demək

Siyasət  və  xidmətləri  yaxşılaşdırmağın  ən  doğru  yolu  nəyə  ehtiyacları  olduğunu,  nə 

istədiklərini və onu hansı üsulla əldə etməyin daha münasib olduğunu insanların özlərindən 

soruşmaqdır.      

İnklüziv qərar qəbulu harada və necə baş tuta bilər?

•  Milli və yerli seçkili orqanlarda müxtəlif cür iştirak vasitəsilə 

•  Əlilliyi olan şəxslər tənzimləyici xidmətlərin bir parçası olduqda 

•  İctimai siyasət və praktikanın yaradılmasında, monitorinq və uğurun 

qiymətləndirilməsində

•  İşçi qismində təşkilatlar daxilində 

•  Əlilliyi olan şəxslərin idarə etdiyi təşkilatlarda

•  Özünütəşviq və yoldaşların dəstəyi ilə

•  “Əlilliyi olan şəxslər öz həyatlarının sahibi kimi» - dəstəklənən qərar qəbulu 

çərçivəsində, məsələn, qavrama məhdudiyyətləri, psixi sağlamlıqla bağlı xəstəlikləri 

və ya ağıldan zəifliyə görə məhdud potensialı olan insanların cəlb edilməsi ilə.



Yüklə 0,95 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   49




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə