“Azərbaycanda siyasi məhbusların siyahısı” barədə hesabat
Hesabat 12 avqust 2014‐cü ilə qədər olan məlumatları əhatə edir
43
E. İnanclı fəallar
a.
Səid Dadaşbəyli və onunla birgə tutulan şəxslərin işi
Cənab Dadaşbəyli Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin “İqtisadiyyat və istehsalın idarə
olunması” ixtisası üzrə təhsil alıb. 1992‐1998‐ci illərdə Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətində
çalışıb. 1998‐ci ildən “Azəri EM‐AY Drillinq Flyuids” Azərbaycan‐ABŞ birgə müəssisəsində
material‐texniki təchizat üzrə koordinator vəzifəsində çalışıb. Kanada hökuməti mütəxəssis
əaliyyəti ilə əlaqədar olaraq ona daimi yaşayış haqqında pasport təqdim etmişdir. Evlidir, 2
f
azyaşlı uşağı var.
13‐18 yanvar 2007‐ci il tarixlərində “Səid Dadaşbəyli işi” üzrə təxminən 30 nəfər həbs
edilib. Bir müddət sonra həbs edilənlərin bəziləri Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin
təcridxanasında saxlanılan 11 nəfərin əleyhinə izahat vermək şərti ilə azadlığa buraxılıb.
Həbslərin ilkin mərhələsindən etibarən ciddi qanun pozuntularına yol verilib. İttiham
olunanların mənzillərində axtarış aparılması barədə məhkəmə qərarları olmadan Milli
Təhlükəsizlik Nazirliyinin əməkdaşları güc tətbiq edərək mənzillərə daxil olub. Həbs
edilənlərin valideynləri və qohumlarının etirazlarına baxmayaraq, MTN əməkdaşları
nümayişkaranə şəkildə həbsi əsaslandırmaq üçün silah və lazım olan digər "maddi
sübut"ları mənzillərə qoyublar. Baş verən hərəkətlər Azərbaycan Respublikasının
Cinayət Prosessual Məcəlləsinin kobud şəkildə pozulmasıdır. Bununla yanaşı, həbsin ilk
günlərində saxlanılanlara vəkilləri ilə əlaqə yaratmaq imkanı verilməyib.
İstintaqın ilk yeddi ayı ərzində ittiham olunanlardan heç biri məhkəmə önünə
çıxarılmayıb. Onların istintaq dövründə həbs edilmələri barədə məhkəmə qərarları qəbul
edilməyib və həbslər qanuni şəkildə rəsmiləşdirilməyib. İttiham olunan şəxslər həbsdən
8 ay sonra 17 sentyabr 2007‐ci il tarixində Ağır Cinayətlərə Dair Məhkəməyə gətirilib.
Həbs edilənlər istintaq zamanı məhkəməyə qədər ‐ 13 yanvar 2007‐ci il tarixindən 11
dekabr 2007‐ci il tarixinədək Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin təcridxanasında tək
adamlıq kameralarda saxlanılıblar. Onlar mütəmadi olaraq döyülüb, yatmaqdan,
yeməkdən və sudan məhrum ediliblər. Eyni zamanda həbs edilənlərə psixotrop maddələr
verilib. Həbs edilənləri istintaqa lazım olan etiraf izahatları verməyəcəkləri təqdirdə
azadlıqda olan qohumlarına işgəncə veriləcəyi ilə hədələyiblər.
2007‐ci ilin mart ayında vəhşicəsinə edilən işgəncə zamanı Emin Məmmədov adlı
məhbus dünyasını dəyişib. Emin Məmmədovun ölümünün səbəbləri barədə tibbi arayış
var. Bir neçə ay ərzində Emin Məmmədovun ölümü valideynlərindən və ictimaiyyətdən
gizlədilib. Onun ailəsi hüquq müdafiəçilərinə Emin Məmmədovun ölümü ilə bağlı
müraciət edəcəkləri, ictimaiyyət qarşısında öldürülmüş şəxsin taleyi ilə bağlı məsələ
qaldıracaqları təqdirdə yeni repressiyalara məruz qalacaqları ilə hədələnib. Vəkilin
məhbus E. Məmmədovun saxlandığı yer barədə verdiyi sorğusuna cavab verən MTN
bildirilib ki, bu adam haqqında heç bir məlumata malik deyillər və E. Məmmədov MTN‐də
heç bir zaman olmayıb. MTN təcridxanasında işgəncələrə məruz qalaraq həyatını itirən
E. Məmmədov məhkəmə prosesləri zamanı xatırlanmayıb. E. Məmmədov məhkəmə və
ictimaiyyət üçün izsiz olaraq yoxa çıxıb.
Məhkəmə prosesləri qapalı keçirilib və həbs edilənlərin ailə üzvləri proseslərə
buraxılmayıb. Azərbaycan Respublikasının Cinayət Prosessual Məcəlləsinin 200‐cü
maddəsinə əsasən dövlət sirlərinin yayılmasının qarşısını almaq məqsədilə məhkəmə
prosesləri qapalı keçirilə bilər. Lakin cinayət işində dövlət sirri barədə hər hansı bir
qeyd yoxdur və CPM‐nin 200‐cü maddəsinə istinad edilərək məhkəmə proseslərinin
qapalı keçirilməsi əsaslandırılmayıb. Bu cinayət işi üzrə məhkəmə proseslərinin qapalı
keçirilməsi qanuna zidd idi. Məhkəmə prosesi zamanı ittiham edilənlər, onlara qarşı irəli
sürülən ittihamları qəbul etməyiblər. Eyni zamanda həbs müddətində işgəncələrə və
digər qanuna zidd hərəkətlərə məruz qaldıqlarını bəyan ediblər. Məhkəmə prosesi
zamanı məlum olub ki, terror təşkilatı yaratmaqda günahlandırılanların əksəriyyəti
“Azərbaycanda siyasi məhbusların siyahısı” barədə hesabat
Hesabat 12 avqust 2014‐cü ilə qədər olan məlumatları əhatə edir
44
həbsə qədər bir‐birlərini tanımayıblar. Eyni zamanda irəli sürülən ittihamların heç birini
məhkəmə zamanı sübuta yetirmək mümkün olmayıb. Məhkəmə prosesi ittiham tərəfinin
i
stəyinə uyğun şəkildə yekunlaşıb.
35.
Ağayev Fərid Nadir oğlu
Saxlanma tarixi:
15 yanvar 2007‐ci il
İttiham:
CM‐nin 28.2 (yalnız ağır və xüsusilə ağır cinayətlərin törədilməsinə yönəlmiş hazırlıq),
180.3.1 (soyğunçuluq, mütəşəkkil dəstə tərəfindən törədildikdə); 218.2 (cinayətkar birlikdə
(təşkilatda), habelə mütəşəkkil dəstələrin təşkilatçılarının, rəhbərlərinin və ya sair
nümayəndələrinin birliyində iştirak etmə) və 278‐ci (Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına
zidd olaraq hakimiy
hakimiyyətin zorla saxlanılmasına, habelə
övlətin konstitusiya
əsinə yönələn hərəkətlər) maddələri
yətin zorla ələ keçirilməsinə, yaxud
quruluşunun zorla dəyişdirilm
axlandığı yer:
1 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsi
d
S
3
6.
Dadaşbəyli Səid Ələkbər oğlu
Saxlanma tarixi:
15 yanvar 2007‐ci il
İttiham:
CM‐nin 28.2 (yalnız ağır və xüsusilə ağır cinayətlərin törədilməsinə yönəlmiş hazırlıq),
180.3.1 (soyğunçuluq, mütəşəkkil dəstə tərəfindən törədildikdə); 204.3.1 (satış məqsədi ilə saxta
pul, qiymətli dövlət kağızları və ya xarici valyuta, yaxud xarici valyutada ifadə olunan qiymətli
kağızları hazırlama, habelə əldə etmə və ya satma, mütəşəkkil dəstə tərəfindən törədildikdə),
204.3.2 (satış məqsədi ilə saxta pul, qiymətli dövlət kağızları və ya xarici valyuta, yaxud xarici
valyutada ifadə olunan qiymətli kağızları hazırlama, habelə əldə etmə və ya satma, külli miqdarda
törədildikdə), 218.1 (
ağır və ya xüsusilə ağır cinayətlər törətmək məqsədilə cinayətkar birlik
(təşkilat) yaratma, habelə belə birliklərə (təşkilatlara) və ya onların tərkib hissəsi olan struktur
bölmələrinə rəhbərlik etmə, həmçinin ağır və ya xüsusilə ağır cinayətlərin törədilməsi üçün plan və
şərtlərin işlənib hazırlanması məqsədilə mütəşəkkil dəstələrin təşkilatçılarının, rəhbərlərinin və ya