Azərbaycan respublikasi təHSİl problemləRİ İnstitutu mövzu 16
Yüklə 247,32 Kb. Pdf görüntüsü
|
Ukrayna. Ukraynada demoqrafik vəziyyət region dövlətlərlə müqayisədə eynidir və demək olar ki, azkomplektli məktəblərdə analoji iş tətbiq olunur. Məktəblərin 2 / 3 -
nin
bağlanması barədə qərar qəbul edilmişdir. Ukrayna Təhsil Nazirliyinin məlumatına əsasən ölkədə 951 məktəb, o cümlədən 740 kənd məktəbi (məktəblərin 78% -i kənd məktəbləridir) bağlanmışdır. 2000-ci ildən kənd məktəblərində təhsil alan uşaqların sayı 25,6% azalmışdır. 2001-ci ildən kənd ərazisində genişmiqyaslı “məktəb avtobusu” proqramının icrasına başlanmışdır. Bu baxımdan ilk növbədə 54 azkomplektli məktəbi olan Sumskoy vilayətində müəyyən işlər görülmüş, proqrama uyğun tələblər həyata keçirilmişdir. 2005-ci ilə kimi Ukraynada 2000 şagirdin təhsil aldığı 70 məktəb bağlanmışdır. 2006-cı ildə Ukraynada azkomplektli məktəblərin bağlanmasına valideynlərin razılığından sonra başladılar, lakin ölkədə belə təkliflər irəli sürülürdü ki, bu məktəbləri saxlamaq məqsədəuyğundur. Burada bir müəllim I-V sinif şagirlərinə dərs verir və ikiqat maaş alır. 2006-cı ildən 2009-cu ilə kimi ümumtəhsil müəssisələrinin işinin optimallaşdırılması istiqamətində Ukraynanın bir neçə vilayətində də azkomplektli məktəblər ixtisara salınmışdır (Poltava, Luqansk , Xarkov və digər vilayətlərdə). Kiyevdə də vəziyyət bir az fərqlidir. Ukrayna mətbuatında qeyd edilir ki, azkomplektli məktəblər maliyyə məsələsi cəhətdən problemlidir. Burada hər bir şagirdin təhsil haqqı normativdən 5-6 dəfə artıqdır. Beləliklə, Ukraynada hər 5-ci məktəb azkompleklidir və belə məktəblərdə 40-50 şagird təhsil alır. Bu məsələ ilə geniş ictimaiyyət maraqlanır və hazırda Ukraynada belə çıxış yolları təklif olunur:
azkomplektli məktəblərdə şagirdlərin sayını 3 nəfərə kimi azaltmaq (Bu vaxtadək sinifdə şagirdlərin sayı 5-dən az olmurdu);
çox olduqda sinfi qruplara bölmək;
1 stavka dərs yükünü şəhər məktəblərindən fərqli olaraq kənd müəllimləri üçün korreksiya etmək;
zaman yaşayış yerinin demoqrafik vəziyyəti və yaşayış məntəqəsinin xüsusiyyətləri nəzərə alınmalıdır. Bu halda kiçikyaşlı məktəblilərin keyfiyyətli tədris almaları üçün şərait yaradılır. Layihə aprobasiya, həyata keçirilmə mərhələsindədir).
dövlətin qayğısından kənarda qalmışdır. Hazırda bu ölkədə aşağıdakı vəziyyət mövcuddur: -
zəif texniki baza və uzun müddət təmirin olmaması; -
kənd müəllimləri üçün ixtisasartırma kursları, peşə təkmilləşdirməsi və müvafiq metodik materialların olmaması; -
etməmələri.: (Uşaqlar məktəbdən çox uzaq məsafədə yaşayırlar. Buna görə də valideynlər onların dərsdən sonrakı məşğələlərinə etiraz edirlər). -
müəllimlərin olmaması üzündən) və əsasən, kənd məktəbində xarici dil kimi rus dili, şəhər məktəbində, əsasən, ingilis dili tədris olunur). -
olunmaması; (Polşada azkomplektli məktəblərdəki belə problemlər bir çox Avropa dövlətlərindən çoxdur. Belə məktəblərin kompüterləşməsi də aşağı səviyyədədir). -
müasir ümumtexniki təhsil modelinin bir çox kənd məktəblərində tətbiq olunmaması: (Bu, tətbiq edilsəydi təhsilin bir çox sahələrində yaranmış çatışmazlıqlar aradan qalxardı). Respublikamızda olduğu kimi Polşada da kənd məktəblərində tədrisin keyfiyyətinin yüksəldilməsi üçün layihə və proqramların həyata keçirilməsi dövlətin diqqətindədir. Bir çox mütəxəssilərin tələbi budur ki, kənd məktəblərinə əhəmiyyətli investisiyalar qoyulsun. Peşə ixtisas məktəblərinə kənd məktəblərindən məzun axını artırılmalı, bunun üçün kənd məktəblərində ibtidai təhsilin keyfiyyətini və səviyyəsini yüksəltmək lazımdır. Polşa təhsil sistemində olan təşəbbüslər Rusiyada da mövcuddur: 1.
" Bahalı kiçik və zəif məktəbləri – ləğv etmək" prinsipi Polşa və Rusiyada tətbiq olunur, lakin hazırda nə Polşa, nə də Rusiyada birinci dərəcəli məsələ kimi qiymətləndirilmir. Perspektivi olmayan kənd məktəbləri ilə yanaşı, elə məktəblər də mövcuddur ki, onlara müəyyən kömək edilsə, müasir texnologiyalardan istifadə olunsa, qarşılarındakı vəzifələri lazımi səviyyədə yerinə yetirərlər. 2.
Polşada təhsili idarəedən və maliyyələşdirən orqanlara uşaqların və bölmələrin sayından asılı olaraq maaş normalarını müəyyən etmək təklif olunur. Normadan artıq müəllim qəbul olunduğu zaman bələdiyyə öz maliyyə hesabından onlara əmək haqqı kerir. 3.
dərs aparmaq üçün hazırlayırlar. Bununla əlaqədəar Polşa Respublikasının Milli Təhsil Nazırliyinin xüsusi qərarı qəbul olunub, lakin hazırda bu məsələ ilə heç bir təhsil müəssisəsi məşğul olmur. Diplomdan sonra kursların da proqramları yoxdur. Rusiyada tədris müəssisələrində birləşmiş siniflərdə dərs aparmağı bacaran müəllimlərin hazırlanmasında analoji vəziyyətdir, lakin bu istiqamətdə tədqiqatlar aparılır. 4.
ixtisasına yiyələnmələri tədris prosesinin mühim bir hissəsidir. Geri qalmış regionlarda belə mütəxəssislər tədrisin keyfiyyətini yüksəldə bilərlər, lakin Rusiyada da ikili peşə ixtisası üzrə müəllim hazırlığı istiqamətində aparılan işlərə maddi təminat verilməsini vacib sayırar. 5.
internetdən, yeni köməkçi texnologiyalardan geniş istifadə təklif olunur. Polşada problemin həllini texniki və peşə təhsili mütəxəssislərinin inkişafında görürlər. Bu ölkədə məsələ ilə bağlı aşağıdakı təkliflər irəli sürülür:
Qmin (gimnaziaylar şəbəkəsini təşkil etmək. Bu hal altı illik ibtidai məktəb bazasında təşkil edilmiş üç illik məktəb təhsili imkanlarını genişləndirərdi. Təhsil müəssisələrinə isə yeni tədris proqramlarını reallaşdırmasına və didaktik, tərbiyəvi funksiyalarını yerinə yetirməsinə şərait yaradardı. Bu təklif Yüklə 247,32 Kb. Dostları ilə paylaş:
|