Azərbaycan respubl kasi təhs L naz rl y azərbaycan döVLƏt qt sad un vers tet
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
bu güzəştlərdən istifadə edə bilmədilər. Hətta belə hallar da baş verirdi ki, güzəştli qiymətlərlə yanacaq əldə edən kənd təsərrüfatı istehsalçılarının özləri də həmin yanacağı sonar bazar qiymətinə satırdılar. Beləliklə, düzgün icra mexanizmi və dəqiq hədəfi olmayan bu siyasət özünü doğrultmadığına görə artıq 2001-ci ildən sonra tətbiq edilmədi. Azərbaycanda həyata keçirilən aqrar islahatların birinci mərhələsində həll oluna bilməyən problemlərin aradan qaldırılması məqsədilə, bu islahatların ikinci mərhələsi çərçivəsində bir sıra işlər görülmüş və müvafiq siyasət tədbirləri müəyyənləşdirilmişdir. Belə ki, aqrar islahatların ikinci mərhələsinin başlandığı 1999-cu ildən etibarən bu istiqamətdə müvafiq tədbirlərin həyata keçirilməsini təmin etmək məqsədilə ölkənin sosialiqtisadi inkişaf siyasətinin, o cümlədən də aqrar siyasətinin əsas hədəflərini kompleks şəkildə əhatə edən mühüm əhəmiyyətli proqramlar hazırlanaraq təsdiq edilmişdir. Eyni zamanda, aqrar siyasətin institutsional mexanizmlərinin təkmilləşdirilməsi, həmçinin iqtisadi vasitələrə ə saslanan tənzimlənmə mexanizmlərinin tədricən formalaşdırılması istiqamətində bir sıra addımlar atılmışdır. Aqrar islahatların birinci mərhələsini əhatə edən dövr ərzində aqrar siyasətin həyata keçirilməsində birbaşa şəkildə iştirak edən müxtəlif dövlət qurumları var idi. Aqrar islahatların ikinci mərhələsinin həyata keçirildiyi dövrdən etibarən aqrar siyasəti həyata keçirən təşkilati-idarəetmə sistemində bir sıra dəyişikliklər edilmişdir. Bu baxımdan, aqrar bölmədə idarəetmənin təkmilləşdirilməsi məqsədilə 2004-cü ilin oktyabr ayında ölkə Prezidenti tərəfindən imzalanmış Sərəncam xüsusilə əhəmiyyətlidir. Həmin sərəncama görə aqrar bölmənin idarə edilməsində mövcud olan pərakəndəliyi aradan qaldırmaq, bu sahənin davamlı inkişafını təmin edən idarəetmə sistemini yaratmaq üçün aşağıdakılar qərara alındı: 1. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yenidən təşkil edilərək müəyyənləşdirildi ki, bu Nazirlik kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və emalı, istehsalçılara zəruri xidmətlərin göstərilməsi, meliorasiya və su təsərrüfatı, baytarlıq, bitki karantini, torpaqların səmərəli istifadəsi də daxil olmaqla aqrar bölmədə dövlət siyasətini və iqtisadi münasibətlərin tənzimlənməsini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır. 2. Eyni zamanda, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında aşağıdakı qurumlaryaradıldı:Dövlət Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Agentliyi;Dövlət Baytarlıq Xidməti;Dövlət Fitosanitar Nəzarəti Xidməti;Kənd Təsərrüfatı Kreditləri üzrə Dövlət Agentliyi.Ölkədə həyata keçirilən aqrar siyasətin sistemliliyinin və səmərəliliyinin təmin edilməsi baxımından bu struktur dəyişikliyi çox mühüm addım sayılmalıdır. Bununla belə, bir çox yerli və beynəlxalq ekspertlərin fikri belədir ki, hələ də kənd təsərrüfatı üzrə institutsional tənzimlənmənin təkmilləşdirilməsinə ehtiyac böyükdür. Belə ki, “bu günə qədər sektorun qarşısında duran ən mühüm problem hələ də siyasəti formalaşdırmalı olan təşkilatların potensialının zəif olmasıdır. Təşkilati bacarıqların zəif olması hökumətin aqrar sektorun ehtiyaclarına müvafiq siyasətlər yürütmək, investisiyalar və xidmətlərlə cavab vermək imkanını azaldır. Bu xüsusilə Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinə aiddir. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində mürəkkəb kənd təsərrüfatı problemləri ilə bağlı sualların cavablandırılması, .... siyasət müəyyənetmə və onları icraetmə bacarığını lazımi səviyyəyə çatdırmaq üçün işlər görülməlidir” (U.Satton, D.Covanuççi və başqaları (2005).Bütün bunlarla belə, bir daha qeyd etmək lazımdır ki, aqrar islahatların ikinci mərhələsində hökumət aqrar siyasətin təkmilləşdirilməsi istiqamətində bir sıra addımlar atmış, o cümlədən ölkədə aqrar siyasətin iqtisadi və qeyri iqtisadi vasitələrə əsaslanan tənzimləmə mexanizmləri tədricən formalaşdırılmışdır. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən aqrar siyasətin hədəfləriilə bağlı aparılan tədqiqatlardairəli sürülən mülahizələrə əsaslanaraq, bu qənaətə gəlmək olar ki, hazırdaaçıq iqtisadi sistemin təşəkkülü şəraitində aqrar siyasət aşağıdakı hədəflərəkompleks şəkildə nail olunması nəzərdə tutulmaqla formalaşdırılmalı vəhəyata keçirilməlidir: 1) Ölkədə kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və emalı sahəsindəmövcud olan potensialın konkret şəraitin imkanları daxilində səmərəliistifadə olunması və bu potensialın davamlı olaraq gücləndirilməsi; 2) Ölkənin kənd təsərrüfatı məhsullarına (onların emalı məhsulları dadaxil olmaqla) daxili təlabatın daha dolğun ödənilməsi, xüsusilə də ölkəninərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi; 3) Kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və emalı sahələrinin inkişafınınkənd yerlərində yaşayan əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi,o cümlədən onların gəlir əldə etmə imkanlarının artırılmasının əsas vasitələrindənbiri olmasının təmin edilməsi; 4) Ölkənin dünya aqrar bazarında faydalı mal mübadiləsini təmin edəbiləcək aqrar istehsal sahələrinin inkişafına üstünlük verilməsi; 5) Kənd təsərrüfatı istehsalının ekoloji tarazlığın pozulmasına göstərəbiləcəyi mənfi təsirlərin tənzimlənməsi. Hazırda əksər ölkələr tərəfindən qəbul edilən davamlı inkişaf konsepsiyasınagörə, bu hədəflərdən heç birindən digərinin xeyrinə imtina yolverilməzsayılır. Ş übhəsiz ki, yuxarıda qeyd edilən hədəflərin uğurlu şə kildə reallaşdırılmasıüçün əsas məsələ aqrar siyasətin qarşısında duran vəzifələrin vəbu vəzifələrin yerinə yetirilməsi üçün konkret siyasət tədbirlərinin düzgünmüəyyənləşdirilməsidir. Azərbaycan Respublikası üçün davamlı inkişafa keçid prosesinin nə qədər çəkəcəyini söyləmək bir qədər çətindir. Lakin davamlı inkişafın qurulması uzun müddətli iş olsa da, onun səmərəli və zamanında həyata keçirilməsi üçün davamlı inkişaf strategiyasının işlənib hazırlanması labüddür. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti öz Sərəncamı ilə “Azərbaycan – 2020:gələcəyə baxış” nkişaf Konsepsiyasının hazırlanması barədə tapşırıq vermişdir. Belə birKonsepsiyanın hazırlanması zərurəti ölkəmizin yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoymasıilə bağlıdır. Konsepsiyanın başlıca strateji baxışı mövcud imkanları və resursları nəzərəalmaqla Azərbaycanda davamlı iqtisadi artım və yüksək sosial rifah, səmərəli dövlətidarəetməsi və qanunun aliliyi, insanların bütün hüquq və azadlıqlarının tam şə kildə təminolunması və vətəndaş cəmiyyətinin ölkənin ictimai həyatında fəal statusu ilə səciyyələnəninkişaf mərhələsinə nail olmaqdır.Bu konsepsiyada ölkədə bütün sahələrlə yanaşı aqrar sektorda da nail olunması zəruri olan növbəti prioritet məqsədlər müəyyənləşdirilmişdir: Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|