onun vəzifəsinin müsabiqə əsasında müvəkkil bankların seçilməsivasitəsilə Fondun
vəsaitinin səmərəli istifadəsini təmin etməkdən ibarət olması,komissiyanın
funksiyaları,
müvəkkil
bankların
seçilmə
meyarları
kimi
məsələlərmüəyyənləşdirilmiş, 28 noyabr 2002-ci il NK-nın 189 ə-li “Ölkədə
sahibkarlığın inkişafı ilə bağlı digər mənbələrdə nəzərdə tutulan vəsaitlərin AR-nin
Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunda cəmləşdirilməsi haqqında” Qərarı ilə dövlət
büdcəsində“Kiçik sahibkarlığa investisiya yardımı”, o cümlədən “Kənd təsərrüfatı ilə
məşğul olmaq üçün məcburi köçkünlərə kreditlərin verilməsi”, “Fermer
təsərrüfatlarına kredit güzəştləri fondu” üçün nəzərdə tutulan vəsaitlərin, məşğulluq
tədbirlərininmaliyyələşdirilməsi çərçivəsində yeni iş yerlərinin yaradılması ilə bağlı
xərclərin vədövlət əmlakının özəlləşdirilməsi nəticəsində əldə edilən pul vəsaitinin
sahibkarlığadövlət koməyinin maliyyələşdirilməsi üçün qanunvericiliklə nəzərdə
tutulan hissəsininFonda cəlb olunması nəzərdə tutulmuşdur.
Sahibkarlığın inkişafının tənzimlənməsində atılan mühüm addımlardan biri
fəaliyyət göstərilməsi üçün xüsusi razılıq(lisenziya) tələb olunan sahələrin
müəyyənləşdirilməsi istiqamətində olmuşdur. Belə ki, 2 sentyabr 2002-ci ildəb
Prezidentin “Bəzi fəaliyyət növlərinə xüsusi razılıq (lisenziya) verilməsiqaydalarının
təkmilləşdirilməsi haqqında” fərmanı ilə bu sahədə mövcud olan hərcmərcliyi aradan
qaldırmaq məqsədilə lisenziyalaşdırma sahəsində xüsusi səlahiyyətli orqan kimi
qtisadi nkişaf Nazirliyi təyin edilərək, xüsusi razılıq tələb olunan sahələrin sayı 240-
dan 30-a endirilmiş, hər sahədə xüsusi lisenziya verməli olan orqanlar açıq
müəyyənləşdirilmiş, sonradan artırılmasının mümkünlüyü şərti ilə 5 il müddətinə
verilən lisenziyaların alınması ilə bağlı verilən ərizələrə 15 gün müddətində müvafiq
orqan tərəfindən konkret qərar qəbul edilməsi nəzərdə tutulmuşdur.
Yuxarıdakı istiqamətlərdə göstərilən tədbirləri daha da sürətləndirmək və
sahibkarlığın inkişafını əsasən regionlara istiqamətlərndirmək məqsədilə sonrakı
dövrlərdə də bir sıra normativ-hüquqi aqtlar qəbul edilmişdir. Belə sənədlərdən ilki
“AR-də sosial-iqtisadi inkisafın sürətləndirilməsi tədbirləri haqqında” 24 noyabr
2003-cü il 4 №-li Prezident fərmanıdır. Fərmanda ölkənin ümumi sosial-iqtisadi
inkişafı ilə bağlı ayrı-ayrı dövlət orqanlarının qarşısında konkret vəzifələr qoyulmuş
və bunlardan aqrar sahibkarlığa birbaşa aid olanlar arasında NK qarşısında qoyulan
regionların yerli resursları və digər amillər nəzərə alınmaqla, onların sosial-iqtisadi
inkişafı məqsədilə müvafiq dövlət proqramı layihəsinin və aqrar sektorda islahatların
ikinci mərhələsinə başlamaq və bununla əlaqədar lazımı tədbirlərin görülməsini
sürətləndirmək məqsədilə (texniki servis mərkəzlərinin təşkili, fermerlərin texnika ilə
daha böyük həcmdə təmin olunması, toxumçuluq bazasının inkişaf etdirilməsi, yeni
emal müəssisələrinin yaradılması və.s) müvafiq təkliflərin 1 ay müddətində
hazırlanaraq dövlət başçısına təqdim edilməsini göstərmək olar. Fərmanın davamı
olaraq ilk növbədə 11 fevral 2004-cü ildə “AR regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı
dövlətproqramı(2004-2008)” qəbul olunmusdur. Proqram regionlarda sosial-iqtisadi
inkişafın təmin edilməsi məqsədilə 10 iqtisadi rayon üzrə ayrı-ayrı istiqmətlərdə
konkret tədbirlər paketini özündə birləşdirməklə yanaşı bu illər ərzində müxtəlif
sahələr üzrə həyata keçiriləcək siyasətin ümumi xarakteistikalarını da göstərmişdir.
Proqram qəbul ediləndən bəri regionlarda aqrar sahibkarlığın inkisafı
istiqamətində atılan ən mühüm addımlardan biri kimi “Aqrar bölmədə lizinqin
genişləndirilməsisahəsində əlavə tədbirlər haqqında” verdiyi 23 oktyabr 2004-cü il
tarixli sərəncamını göstərmək olar. Sərəncama əsasən səhmlərinin nəzarət zərfi 100%
dövlətə məxsus olan və dövlət büdcəsindən bu məqsəd üçün ayrılan vəsait hesabına
alınan kənd təsərrüfatı texnikasının lizinq yolu ilə hüquqi və fiziki şəxslərə icarəyə
verilməsini və ya satılmasını həyata keçirən “Aqrolizinq” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
yaradılmışdır. Beləliklə, yuxarıda göstərdiyimiz bütün tədbirlərə nəzər saldıqda
görürük ki, ölkədə sahibkarlığın, xüsusilə də aqrar sahibkarlığın inkişafının
tənzimlənməsinin təkmilləşdirilməsi tədbirləri daha çox inzibati-normativ xarakter
daşıyır, lakin müasir tənzimləmə tədbirlərinin “mühityaradıcı” xarakterli olması
mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Başqa sözlə, birbaşa tənzimləmə tədbirlərindən daha
çox dolayı tənzimləmə tədbirlərinə üstünlük verilməsi zəruridir. Bununla yanaşı onu
da qeyd edək ki, aqrar sektorun inkişafı istiqamətində xüsusilə növbəti illəri əhatə
edəcək “AR-də 2002-2006-cı illərdə aqrar bölmənininkişafına dair Proqram” və “AR
regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı dövlətproqramı(2004-2008)” adlı sənədlərdə
ə
ksini tapmış təkmilləşdirmə istiqamətləri əsasən düzgün təyin edilmiş və bu sahədə
nəzərdə tutulan məqsədləri reallaşdırmağa imkan verir, lakin həmişə olduğu kimi
ölkəmizdə problem normativ-hüquqi sənədlərin hazırlanması sahəsində deyil,
onlardan irəli gələn müddəaların icrası sahəsindədir.2004-2008-ci illəri əhatə edən
regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair sənəddə nəzərdə tutulmuş tədbirlərin
vaxtından əvvəl və uğurla başa çatdırılması qarşıda yeni imkanlar açmışdır. Ölkədə
formalaşan əlverişli iqtisadi mühit sosial-iqtisadi sahədə aparılan islahatların davam
etdirilməsini zəruri etmişdir. qtisadi inkişafın keyfiyyətcə yeni mərhələsində ölkədə
qeyri-neft sektorunun daha da yüksək səviyyəyə qaldırılması, sahibkarlıq mühitinin
genişləndirilməsi, yoxsulluğun həddinin aşağı salınması və əhalinin rifah halının
yaxşılaşdırılması, bütövlükdə isə davamlı sosial-iqtisadi inkişafa nail olmaq üçün
yeni bir proqramın qəbul edilməsinə ehtiyac yaranmışdı. Prezident lham Əliyev
tərəfindən təsdiq edilmiş "Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü
illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı" mühüm əhəmiyyətli sənəd olmaqla
növbəti illərdə əhalinin həyat səviyyəsinin daha da yaxşılaşdırılmasına hesablanıb.
"Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərdə sosial-iqtisadi
inkişafı Dövlət Proqramı"nın prioritet istiqamətləri ölkənin təbii və əmək
potensialından səmərəli istifadə etməklə qeyri-neft sektorunun sürətli inkişafı,
infrastruktur təminatının yaxşılaşdırılması istiqamətində tədbirlərin davam
etdirilməsinə, ixracyönümlü məhsul istehsalının stimullaşdırılmasına, əhaliyə
göstərilən kommunal xidmətlərin daha da yaxşılaşdırılmasına və məşğulluq
səviyyəsinin artırılmasına nail olmaqdır.
Dövlət proqramında sahibkarlıq fəaliyyətinin genişləndirilməsi məqsədilə
mühüm tədbirlərin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulub. Tədbirlər planında kiçik və
orta sahibkarlığın dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyasının sürətləndirilməsi, kiçik, orta
və iri müəssisələr arasında qarşılıqlı səmərəli əməkdaşlığın genişləndirilməsi, ticarət
yarmarkalarının yaradılması, sahibkarlıq fəaliyyətinə müdaxilələrin qarşısının
alınması kimi məsələlər öz əksini tapıb. Dövlət proqramında bütün bölgələr əhatə
olunmaqla nəzərdə tutulan kompleks tədbirlər ölkəmizin davamlı inkişafına gətirib
çıxaracaqdır.
Aqrar sektorda fəaliyyətin və bu sahədə meydana çıxan münasibətlərin
Dostları ilə paylaş: |