Arzu arslan
Yüklə 405,56 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- DOI: 10.7816/idil-05-25-01 idil, 2016, Cilt 5, Sayı 25, Volume 5, Issue 25
- ABD’de Köleliğin Kaldırılması ve Göçmenlerle İlgili Sorunlar
Gürcüm, B. H. ve Arslan, A. (2016). Süfraj Hareketini Hazırlayan Etmenlerin Tekstil Sanayi Bağlamında İrdelenmesi. idil, 5 (25), s.1305-1350. .
www.idildergisi.com 1318
Tekstil sektörü 19. yüzyılda kadınların mürebbiyelik, hizmetçilik dışında (izafi olarak tabii) “iyi şartlarda” çalışabileceği üçüncü bir meslek alanı sunmaktadır. 1800 civarında İngiltere’de önde gelen sektör olan tekstil sanayiinde örneğin yün sanayisinde işgücünün % 75’ini kadınlar ve her iki cinsiyetten çocuklar oluşturuyordu. Pamuk, ipek ve dantel sanayiinde bu oran daha az olmadığı gibi, Birmingham’ın metal üretiminde daha da yüksekti. Bock (2004:118) kadın ve erkeklerin birlikte çalıştıkları işletmelerde kadınlara verilen ücretin erkeklere verilen ücretten daha düşük olarak hesaplandığını ifade eder. Buna örnek olarak 1860 civarında Kuzey İngiltere’de Halstead kasabasında yaşayan işçi kadınların ücretlerinin diğer tekstil merkezlerine göre daha az ama Halstead’deki diğer işlere göre daha çok olduğunu; kadınların dokumacı, makara sarıcı, kırpıcı ve eğirmeci olarak farklı ücretler aldıkları Courtauld İpek Fabrikası’nda erkeklerin ücretlerinden daha düşük ücretlere çalışmakta olduklarını kaydeder. Pektaş (2006:143) 19. yüzyılın sonlarına doğru tüketim mallarını üreten işçi sınıfının genel olarak ürettikleri metaları satın alamayacak ekonomik düzeyde olduklarını ve işçi ailelerinin gelirlerinin yarısından fazlasının yiyecek giderlerinin oluşturduğunu ifade etmektedir. Tüketim toplumuna giden yol, temel olarak üretimin bireyden bağımsızlaşması ve düzenli tüketen bir toplumun oluşturulmasıyla ilgilidir. Sanayileşme ile birlikte ülke genelinde ekonomik gücü artan bir sınıf da oluşmuştur. Gelişen ulaşım imkânları nedeniyle orta sınıf ve üst sınıfın artan hareketliği insanların görgü, bilgi ve deneyimlerini zenginleştirmiş ve dünya konusundaki farkındalıklarını arttırmıştır. Fotoğraf, daktilo, telefon, telgraf ve gazete dağıtımının gelişimi uzun mesafe iletişimini kolaylaştırarak ulusal ve uluslararası politikayla ilgili haberlerin daha hızlı yayılmasına neden olmuştur (Özen, 2013:166). Sosyal bir değişime yol açan yeni tüketim biçimi ürünlerin bir stil, sosyal bir statü önermesi anlamına gelmektedir. Dikiş makineleri, otomobiller, bisikletler vs. 19. yüzyıl ve sonraki zamanları biçimlendiren ve kullanıcısına modern bir statü getiren buluşlar olarak Amerikan ve ardından da İngiliz pazarında yerini bulmuştur. Bu dönemde yeni pazarlama anlayışı içinde değişik stratejiler de benimsenmiştir. Örneğin tekstilde fiyat çeşitlemesi yerine, tasarım çeşitlemesine gidilerek tüketiciye pek çok seçenek sunulmuştur. Victorian dönemde (1837-1901) buharlı makineler ile desteklenen tekstil endüstrisi, bezayağı dokumalar için ilk elektrikli tezgâhları geliştirerek tafta gibi birçok farklı kumaşın ortaya çıkmasını sağlamıştır. Japon ipekçiliği bu endüstriye hammadde sağlarken, Fransa da ipeğin ve desenli ipek kadifenin en büyük imalatçısı olmuştur. Toplumun nesneler dünyası ile ilişkisinin, farklı ve çeşitli ürünlere sahip olma isteğinin artmasıyla gerçekleşen gelişmeler büyüyen pazar ihtiyacına cevap veren endüstriyel üretim metotları o döneme kadar DOI: 10.7816/idil-05-25-01 idil, 2016, Cilt 5, Sayı 25, Volume 5, Issue 25
1319
www.idildergisi.com
faktör olması gibi gelişmeleri de beraberinde getirmiştir. Terlikli (2013:55) “küresel üretime ait ürünler bağlamında artan önemiyle tasarım, gitgide toplumsal arenada ihtiyaçların, tüketim eğilimlerinin, toplumsal lezzet ve sosyal statünün göstergesi haline gelmeye başlamıştır” şeklinde belirtir. Kadınların toplumsal özgürlüğünün artması ve gelişmiş ulaşım sistemi, alışverişin bir boş zaman faaliyeti olmasını sağlamış, büyük kentlerde sayıları artmaya başlayan büyük mağazalar, vitrinlerdeki göz kamaştırıcı tüketim ürünleriyle, kadınların yanlarında refakatçileri olmaksızın gezinirken pelerin, şal, bol kesimli manto gibi prova gerektirmeyen hazır giyim ürünlerini ve markalı moda ürünleri satın alabildikleri güvenli alanlar sağlamıştır (Fogg,2014 :149). 19. yüzyılda açılan alışveriş merkezleri de orta sınıf tüketiciye dinlenme ve yazı odaları gibi imkânlar sunarak bu mekânları sosyal anlamda cazip hale getirmiştir (Sağocak, 2003: 13). Tuhafiyeciler ve terziler tasarım danteller ve süslemeler üzerinde birlikte çalışarak üst sınıf kadını giyimiyle toplumda yüceltmişler ve moda kavramını üst sınıf ile birleştirmişlerdir.
Avrupa’da yaygın olmamakla birlikte 19.yüzyıl Amerika’da yoğun bir kölelik problemini de birlikte getirmiştir. Heater (2007:119) modern bir toplum olduğunu ilan eden Amerika’nın koloniler dışında sınırları içerisinde yaşayan nüfusun altıda birinden fazla olan siyah toplumu dışlamasıyla özgür ve eşit yurttaşlardan oluşan bir devlet kavramından uzak olduğunu ifade etmektedir. 1865 yılında yapılan On Dördüncü Anayasa Değişikliği ile Amerika’da köleliğin kaldırılışı onanmış ve dört milyon Amerikalı siyah köle “ABD’de doğan veya ABD yurttaşlığını kabul eden ve Birleşik Devletler’in yetkesine tabi olan herkes ABD’nin ve yaşadıkları eyaletlerin yurttaşıdır. Hiçbir eyalet Birleşik Devletler’in yurttaşlarının ayrıcalık veya dokunulmazlıklarını sınırlayacak bir yasa yapamaz ve uygulayamaz.” yasası ile yurttaş olmuştur. Heater (2007:141) bu konuda şunları söylemektedir: Amerikalı siyahların çektikleri, Bağımsızlık Bildirgesi’nde Amerikalıların yurttaşlık hakları olarak sıralanan eşitlik, yaşama, özgürlük ve mutluluğa erişme haklarının acı bir yorumuydu. Şu da var ki, beyaz ırktan olmayan insanın durumu, tüm insanların eşit olarak yaratıldığını söyleyen on sekizinci yüzyıl öğretisinin apaçık inkârı Yüklə 405,56 Kb. Dostları ilə paylaş:
|