1-variant Ombordagi materiallar hisobi

дебет товар-материал захираларини ҳисобга олувчи счётлар (1000-2900);
кредит 9390 «Бошқа операцион даромадлар» счёти.
_______________________________________________________________
2-variant
Axmatov Nodir Zokirovich 2-variant
Investitsiyalar turlari quyidagicha bo’linadi:
1.Investitsiya faoliyati to’g’risidagi qonunga ko’ra
Kapital investitsiyalar, Inovatsiya investitsiyalari, ijtimoiy investitsiya
2.Buxgalteriya xisobida aks ettirish bo’yicha
Kapital investitsiyalar va Moliyaviy investitsiyalar

1.Moliyaviy investitsiyalar - xo‘jalik yurituvchi subyekt
tasarrufidagi daromad olishga (foiz, royalti, dividend va ijara haqi
shaklida) mo‘ljallangan, investitsiya qilingan sarmoya qiymatining
ortishi yoki investitsiya qiluvchi kompaniya boshqa naf olish uchun
foydalanadigan aktivlar.
21-son BXMS ga ko’ra moliyaviy investitsiyalar xisobi 2ta turga bo’linib olib boriladi: 1.Uzoq muddatli investitsiyalar 2.Qisqa muddatli investitsiyalar
Bular quyidagi shchyotlarda olib boriladi:
1. Узоқ муддатли инвестициялар ҳисоби счетлари:
0800-“Капитал қўйилмаларни ҳисобга олувчи счетлар” (0100 “Асосий воситаларни ҳисобга олувчи счетлар” ва 0400 “Номоддий активларни ҳисобга олувчи счетлар”)
0610- “Қимматли қоғозлар”;
0620- “Шўъба хўжалик жамиятларига инвестициялар”;
0630- “Қарам хўжалик жамиятларига инвестициялар”;
0650-“Хорижий сармоя қатнашган корхоналарга инвестициялар”;
0690- “Бошқа узоқ муддатли инвестициялар”.
2. Қисқа муддатли инвестициялар ҳисоби счетлари:
5810- “Қимматли қоғозлар”;
5830- “Қисқа муддатли берилган қарзлар”;
5890- “Бошқа жорий инвестициялар”.

Инвестицияларни ҳисобга олишнинг асосий вазифалари қуйидагилардир:

• 
  инвестицияларни ҳисобга олишда БҲМСларини кенг қўллаш;
  
• 
  инвестицияларни ва улар бўйича олинган даромадларни ўз вақтида ҳамда тўғри аниқлаш, корхона молиявий натижаларида акс эттирилишини таъминлаш;
  
• 
  инвестициялар учун ажратилган маблағларни ўз вақтида ҳисобдан чиқаришни таъминлаш
  
• 
  инвестициялардан олинган даромадлардан Солиқ Кодексининг талабига мувофиқ солиқларни тўғри ҳисоблашни ташкил қилиш, бюджетга ўз вақтида ўтказишни таъминлаш;
  
• 
  хорижий инвестицияларни жалб қилувчи корхоналар учун солиқ имтиёзларини қўллаш тартибига амал қилган ҳолда бўшаган маблағлардан оқилона фойдаланишни таъминлаш;
  
• 
  инвестициялар ҳисобига келиб тушган маблағлардан корхонани кенгайтириш, ривожлантириш ва модернизациялаш учун ишлатишни таъминлаш.
  

Қисқа ва узоқ муддатли инвестициялар сотиб олинган пайтида сотиб олиш қиймати бўйича ҳисобга олинади, кейинчалик эса улар таннархда қуйидагича акс эттирилиши мумкин:

а) жорий инвестициялар:
- бозор қиймати бўйича;
- харид қиймати ва бозор қийматининг энг ками бўйича.
Жорий инвестициялар бозор қийматининг ўзгаришидан олинган даромад ёки зарар улар вужудга келган даврда тан олинади;
б) узоқ муддали инвестициялар:
- харид қиймати бўйича;
- қайта баҳолашни ҳисобга олган қиймат бўйича;
- харид қиймати ва бозор қийматининг энг ками бўйича.