Ko‘rib chiqilgan motivatsiyali hosilalardan dispozitsiyalar (motivlar),
ehtiyojlar va maqsadlar inson motivatsion sohasining asosiy tashkil etuvchilari
bo‘lib hisoblanadi.
Shaxsning motivatsion sohasini rivojlanganlik nuqtai nazaridan kenglik,
egiluvchanlik va ierarxiyalashtirish ko‘rsatkichlari bo‘yicha baholash mumkin.
Motivatsion sohaning
kengligi deyilganda, darajalarning har birida keltirilgan
dispozitsiyalar, ehtiyoj va maqsadlar kabi motivatsion omillarning sifat jihatidan
turli-tumanligi tushuniladi. Odamda turli xil motivlar,
ehtiyoj va maqsadlar
qanchalik ko‘p bo‘lsa, uning motivatsion sohasi ham shunchalik rivojlangan
hisoblanadi.
Motivatsion sohaning
egiluvchanligi motivatsiya jarayonini quyidagicha
xarakterlaydi: yuqori darajadagi motivatsion maylning
qondirilishi uchun quyi
darajadagi turli xil motivatsion mayllar qanchalik ko‘proq qo‘llanilgan holatda
motivatsion soha ham shunchalik darajada egiluvchan bo‘ladi. Masalan, bir individ
uchun bilim olishga bo‘lgan ehtiyoj faqat televidenie, radio va kino hisobiga
qondirilsa, boshqasi uchun xuddi shunday ehtiyojni
qondirish vositasi turli
kitoblar, davriy matbuot, odamlar bilan muloqot hisoblanadi. Keyingi holatda
motivatsion soha egiluvchanroq bo‘lib sanaladi.
Dostları ilə paylaş: