Yazışmaların yapılacağı yazar: Bilal alataş. balatas



Yüklə 249,48 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/7
tarix06.05.2018
ölçüsü249,48 Kb.
#42230
növüYazı
1   2   3   4   5   6   7

137

Sürü zekâsında yeni bir yaklaşım: Kuş sürüsü algoritması 

YB_Av:


 

Bu  gıda  eğilimi  temel  biyolojik  bir 

davranıştır. Genellikle balık görme ve hissetme 

duyusu  ile  hareket  belirlemek  için,  su  gıda 

yoğunlaşmasını algılar ve sonra eğilimi seçer.  

   


YB_Sürü:

 

Sürü  davranışı  bir  balığın  sürünün 



merkezine  doğru  giden  ve  aşırı  kalabalıktan 

kaçan  bir  davranıştır.  Güncel  durumdaki  bir 

YB’ye  eşlik  eden  arkadaşının  numarasını  ve 

onun 


bugünkü 

komşuluk()’ta merkezi 

konumunu  arar.  Eğer  balık  kolonisinin 

merkezindeyse  yeterli  yiyecek  vardır  ve  çok 

kalabalık  değildir  anlamına  gelmektedir.  Balık 

koloninin  varlığını  garanti  etmek  ve 

tehlikelerden  kaçmak  için  bir  tür  yaşam 

alışkanlığı  olan  hareketli  süreçte  doğal  bir 

biçimde gruplar halinde toplanacaktır.  

                                                                                                  

YB_Hareket: Balık suda rastgele yüzer. Aslında 

daha  büyük  aralıklarda  yiyecek  ya  da  eşlik 

edecek arkadaş arar.  

 

YB_Atlama: Objektif değerlerdeki farklılık bazı 



iterasyonlarda  daha  küçük  olmakta  ve  böylece 

yerel  ekstremum  noktasına  düşmektedir. 

Parametrelerdeki rastgele değişiklik dışarı sızan 

mevcut değişiklik durumunu bildirmektedir.  

 

Tablo 1. YBSA’nın sözde kodları (Mehdi vd., 2012) 

Prosedür Yapay_Balık_Sürüsü_Algoritması 

     YB_başlatma() 

      While sonuçtan memnun 

      Switch (YB_yiyecekkararlılık()) 

          Case değer1 

             YB_Takip(); 

          Case değer2 

             YB_Sürü();  

          Default 

          YB_Arama(); 

      End switch 

      YB_Hareket(); 

      Get_sonuç(); 

    End while 

End Yapay_Balık_Sürüsü_Algoritması 

 

YBSA  sürecinde  arama  davranışı  YB’nin 



temelini  oluşturmaktadır.  Davranış  seçimi 

algoritmanın 

kararlılığını 

ve 


yüksek 

verimliliğini  garanti eder.  Davranış  seçim 

yoluyla  YBSA  yüksek  verimlilik  ile 

optimizasyon  stratejisi  oluşturabilmektedir. 

YBSA’nın  sözde  kodları  Tablo  1’de 

gösterilmiştir.  

 

Kırlangıç Sürüsü Optimizasyon Algoritması

 

Kırlangıç  Sürüsü  Optimizasyonu  (KSO)  sürü 



zekâsına  dayalı  yeni  bir  algoritmadır.  Bu 

optimizasyon  yöntemi  kırlangıç  sürüsünün 

hareketlerini ve davranışlarını inceleyen yeni bir 

optimizasyon  yöntemidir.  Bu  yöntemde 

parçacıkların  3  tipi  vardır.  Bunlar;  kâşif 

parçacıklar,  amaçsız  parçacıklar  ve  lider 

parçacıklardır. Her parçacığın kişisel bir özelliği 

vardır  ama  bunların  ortak  özelliği,  uçan  bir 

merkezi  kolonisinin  olmasıdır.  Her  parçacık 

sürekli  olarak  adaptif  bir  yarıçap  ile  çevreyi 

araştırarak  akıllı  bir  davranış  sergilemektedir. 

Komşu  parçacıkların  durumları  genel  lider  ve 

lokal lider olarak kabul edilmekte ve daha sonra 

bir hamle yapılmaktadır (Mehdi vd., 2012). 

 

KSO 


algoritmasıyla 

yüksek 


verimlilik 

kanıtlanmıştır.  Bu  yüksek  verimlilik;  düz 

alanlarda  hızlı  hareketi  (bu  alanlarda  gıda 

bulunmadığı için türev sıfıra eşittir), elde kalmış 

lokal  ekstremum  noktaları,  yüksek  yakınsama 

hızını  ve  parçacıkların  farklı  gruplar  içindeki 

akıllı  katılımını  sağlamaktadır  (Mehdi  vd., 

2012). 


 

Bu  parçacıklar  birbirlerine  paralel olarak 

hareket  eder  ve  her  zaman  etkileşim 

halindedirler.  Kolonideki  her  parçacık  (her 

koloni alt kolonilerden oluşmaktadır) bir şeyler 

yaparak ve deneyerek daha iyi bir duruma doğru 

kolonileri yönlendirmeden sorumludur.  

 

Kırlangıç  hareketlerinin  yüksek  hız  ve  yüksek 



dinamikte gerçekleşmesi nedeniyle alt koloniler 

arasındaki  gerçek  sınırlar  asla  işaretlenemez. 

Kırlangıçların  diyagramı  ve  sayıları  alt  koloni 

büyüklüklerine göre değişir. 

 

Bu  parçacıkların  tümü  sürekli  birbirleriyle 



etkileşim  halindedir  ve  her  parçacık  bu  üç 

rolden birini üstlenir. Arama süresi sırasında bu 

parçacıklar  sık  sık  rollerini  değişebilir  ama 

öncelikli  hedef  optimum  noktayı  bulmaktır 

(Mehdi vd., 2012).  

 



138

E. Varol, B. Alataş 

 

Karga Arama Algoritması 

Kargalar  en  zeki  hayvanların  başında 

gelmektedir.  Yüzleri  hatırlayabilmekte,  araç 

kullanabilmekte,  diğer  kargalarla  iletişe 

geçebilmekte,  mevsimlerde  yiyecek  bulup 

saklayabilmektedir. Daha iyi yiyecek kaynağını 

bulabilmek için birbirlerini takip ederler. Karga 

Arama  Algoritması  (KAA)  da  kargaların  bir 

sürü  şeklindeki  yaşamları,  saklandıkları  yerleri 

hatırlayabilme  kabiliyetleri,  yiyecek  bulmadaki 

birbirlerini takip etmeleri ve gizlendikleri yerleri 

koruma  davranışları  göz  önüne  alınarak 

Askarzadeh  tarafından  2016’da  önerilmiştir 

(Askarzadeh, 2016). Bu  açıklamalara  bağlı 

olarak  kargaların  davranışı  ve  popülasyon 

tabanlı  metasezgisel  algoritma  arasındaki 

benzerlik 

Tablo 

2’de 


gösterilmiştir. 

Algoritmanın  akış  diyagramı  ise  Şekil  2’de 

gösterilmiştir  (Askarzadeh, 2016; Akyol ve 

Alatas, 2016). 

 

Tablo 2. Kargalar ve metasezgisel optimizasyon 

arasındaki benzerlik 



Kargalar 

Metasezgisel 

Optimizasyon 

Kargalar 

Arama ajanları 

Çevre 

Arama Uzayı 

Çevrenin her 

pozisyonu 

Uygun çözümler 

Yiyecek kaynağının 

kalitesi 

Amaç fonksiyonu 

Çevrenin en iyi 

yiyecek kaynağı 

Global çözüm 

 

Kuş Sürüsü Algoritması 

Kuş 


Sürüsü 

Algoritması 

(KSA) 

kuş 


sürülerindeki  sosyal  davranış  ve  sosyal 

etkileşim  temelli  sürü  zekâsı  optimizasyon 

algoritmalarının  en  yenilerindendir  Kuşların 

çoğunlukla  üç  davranış  biçimi  vardır.  Bunlar 

beslenme  davranış  biçimi,  uyanıklık  davranışı 

ve uçma davranışıdır. Kuşlar yiyecek arayabilir 

ve hayatta kalma şansını artırabilmek için sosyal 

etkileşimler 

aracılığıyla 

avcılardan 

kaçabilmektedirler.  Böyle  sosyal  davranışları 

modelleyerek, sosyal etkileşimler ve ilişkili sürü 

zekâsı,  beş temel kural ile dört  arama stratejisi 

KSA’da formüle edilmiştir (Meng vd., 2016). 

 

Başla

Problem 

parametrelerini 

ayarla

- karar değişkenleri

- sınırlayıcılar

Algoritma 

parametrelerini 

ayarla 

- Sürü boyutu (N

- maksimum 

iterasyon sayısı 

(maksiter

- uçuş uzunluğu (uu

- farkındalık olasılığı 

(FA)



Başlangıç pozisyon 

ve karga hafızalarını 

üret

Son

Evet

Hayır

Uygunluk fonksiyon 

değerlerini hesapla

Yeni pozisyonlar 

üret ve fizibiliteyi 

test et

Yeni pozisyonların 

uygunluklarını 

hesapla

Hafızayı güncelle

Sonlandırma 

kriteri

 

Şekil 2. KAA’nın akış diyagramı 

 

 

İspinoz  gibi  birçok  kuş  türü  sürü  halinde 



yaşamaktadır.  Toplu  bir  şekilde  sürüde 

uçabilmekte, yiyecek arayışında bulunabilmekte 

ve konaklayabilmektedirler  (Anderson, 2006). 

Böyle  davranışlar  ayrılık,  hizalama,  uyum  gibi 

basit  kurallardan  kaynaklanan  acil  davranışlar 

olarak kabul edilmektedir. En basit sosyal 

etkileşim yoluyla sürü davranışlarında kompleks 

hareketler ve etkileşimler geliştirilebilmektedir. 

Sürüde  yiyecek  arayan  kuşlar  kendi  hisleriyle 

yola çıkarak daha fazla bilgi toplayabilmekte ve 

hayatta kalma şansına sahip olup, iyi ve verimli 

besin  arayışında  bulunabilmektedirler.  Eğer  bir 

kuş  farklı  yiyecek  yolları  bulursa  diğerleri 

onlardan beslenir (Kennedy vd., 2001). Besin 

ararken  kuşlar  genellikle  avlanma  tehdidine 

karşı  bir  araya  toplanmaktadırlar  (Krause ve 

Ruxton, 2002).  Sık  sık  kafalarını  kaldırarak 

çevrelerini  taramaktadırlar.  Böyle  davranışlar 

uyanıklık  davranışı  olarak  (Anderson, 2006) 

yorumlanmakta ve tespit  eden  avcılar  için 

elverişli  olabilmektedir  (Lima ve Dill, 1990). 

Çalışmalar kuşların rastgele bir şekilde yiyecek 

arama  ve  uyanık  kalma  arasındaki  seçimi 

göstermektedir  (Bednekoff  ve  Lima, 1998). 

Yırtıcı  bir  hayvan  tespit  ettiklerinde  kuşlar 



Yüklə 249,48 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə