EPİLOQ
Vahabilərin digər müsəlmanlarla müxalifəti
Sonda xatırlatmaq istərdik ki, vahabilər bir neçə dəfə müsəlmanlara qarşı çıxmış və bu işi öz
məzhəblərinin şüarı hesab etmişlər. İş o yerə çatıb ki, öz məskənlərini “Tövhid diyarı”, başqalarının
məskənini isə “Şirk diyarı” hesab edirlər. Bu fikir xəvaricdə olduğu kimi, onların da məzhəbinin əsasını təşkil
edir. Halbuki, belə düşüncə şər və çirkin hesab olunur. Bu həmin Allahın müsəlmanları çəkindirdiyi təfriqədir:
“Hamınız bir yerdə Allahın ipindən (dinindən möhkəm) yapışın, bir-birinizdən ayrılmayın (Ali-İmran-103). “(Ya
Rəsulum!) Şübhəsiz ki, sənin firqə-firqə olub dinini parçalayanlarla heç bir əlaqən yoxdur” (Ənam-159).
Mühəmməd ibn İsmayıl Buxari “Əl-fitnə” kitabında Hüzəyfədən
/116/
hədis nəql edir: “Hamı
Peyğəmbərdən(s) xeyir və yaxşılıq haqqında sual edirdilər. Lakin mən o Həzrətdən şər və pislik haqqında
soruşurdum ki, ona düçar olmayım. Odur ki, dedim: Ya Rəsulallah! Biz nadanlıq dövründə şər içində
yaşayırdıq, sonra Allah bu xeyiri (İslamı) bizə bəxş etdi. Bundan (bu xeyirdən) sonra yenə şər olacaqmı?
Peyğəmbər(s) buyurdu: Bəli, Cəhənnəmin qapısında carçılar var, kim onların sözünü qəbul etsə,
Cəhənnəmə gedəcək. Soruşdum: Onlar kimlərdir? Buyurdu: Biz müsəlmanlardandırlar və dilimizdə
danışırlar. Dedim: Mən onlarla rastlaşsam nə edim? Buyurdu: Müsəlmanlar və onların rəhbəri ilə birləş.
Soruşdum: Əgər müsəlmanlar birləşməsələr və rəhbərləri olmasa nə edim? Buyurdu: Bütün firqələrdən
kənarlaş. “Vahabi alimləri Allahpərəstlik, şirk, küfr və bunların növləri barədə müxtəlif kitablar yazırlar. Nə
yaxşı olardı, küfrün növlərindən birini də “müsəlman cəmiyyətindən ayrılmaq” hesab edərdilər?! Necə ki,
firqələr haqqındakı ayədə deyilir və Peyğəmbər(s) hədisində vardır: Kim bir qarış müsəlman cəmiyyətindən
kənarlaşsa, İslamdan kənarlaşmış olur”.
Vahabilər; Şeytanın buynuzu!
Buxari “Əl-fitnə” kitabında Abdullah
/117/
ibn Ömərdən nəql edir: “Peyğəmbər(s) iki dəfə buyurdu:
İlahi, bizə Yəməndə bərəkət ver, İlahi, bizə Şamda bərəkət ver. Əshab dedi: Buyurun, Nəcddə də bizə
bərəkət ver. Peyğəmbər buyurdu: Nəcd, zəlzələlər və fitnələr yeridir, Şeytanın buynuzu oradan çıxacaq!
Buxari həmin kitabda yazır: “Salim
/118/
atasından belə nəql edir: Bir gün Peyğəmbər(s) minbərin yanında
dayanıb buyurdu: Fitnə-fəsad oradan çıxar. Şeytanın buynuzu çıxan yerdən!”. Elə həmin kitabda Buxari
Nafe’dən nəql edir: “Abdullah ibn Ömər deyir: “Peyğəmbər(s) üzünü Şərqə tutub buyurdu: Agah olun! Fitnə-
fəsad oradadır. Şeytanın buynuzu oradan çıxar”.
“Şərh-əs-sənə” kitabında Üqbə ibn Ömərdən
/119/
nəql olunur: “Peyğəmbər(s) əli ilə Yəmənə tərəf
işarə edərək buyurdu: Agah olun ki, ora bərəkətlidir. Agah olun ki, qəsavət və rəhmsizlik, dəvələrinin
quyruğu altında yerləşən dəvəçilərin arasındadır. Şeytanın buynuzu çıxan yerdə!”.
/120/
Doğrudan da bir
dünya təəccüb var! Özlərini sünnət və camaat əhli hesab edən vahabi alimləri ən çox inandıqları “Səhihi-
Buxari” kitabında, e’tibarlı saydıqları Abdullah ibn Ömərdən, onun qulamı Nafe’dən və digər ravilərdən nəql
olunan bir belə hədisi görə-görə, necə e’tinasızlıq edirlər? Doğurdan da, Peyğəmbərin (s) o hədisindəki:
“Şeytanın buynuzu Nəcddən çıxar” nə deməkdir? “Sizə nə olub? Necə mühakimə yürüdürsünüz?”.
Vahabilər Allahdan başqası ilə dostluğu şirk
sayırlar
Vahabi məzhəbi, necə ki, “Tövhid risalələrinin toplusu” kitabında deyilir, şirkin növlərindən birini-
“dostluq şirki” hesab edir və bu ayəyə əsaslanırlar: “İnsanların içərisində Allahdan qeyrilərini (Allaha) şərik
qoşub, onları Allahı sevən kimi sevən də vardır. Halbuki, iman gətirənlərin Allaha məhəbbəti daha
qüvvətlidir” (Bəqərə-165).
Məsələ bundadır ki, onların şirk saydıqlarının bu mə’nada olması bəlli deyil. Çünki, onların dediyi
kimi, Allahdan qeyrisi ilə dostluq etmək şirk hesab olunursa, onda belə çıxır ki, bütün müsəlmanlar
müşrikdirlər. Müsəlmanlar öz atalarını, övladlarını, var-dövlətlərini və dostlarını sevirlər. Heç bir şər’i əsas
yoxdur ki, belə insanları müşrik adlandıraq. Və heç kəs onların müşrik olduğu qənaətinə gəlməmişdir.
Mümkündür ki, belə desinlər: Allahdan qeyrisini sevmək, peyğəmbərlərə və övliyalara pərəstiş etməyə
aparıb çıxarır. Biz isə deyirik: Peyğəmbər(s) və imamlara olan məhəbbət bu həddə çatmır və “Ğulat”lardan
/121/
başqa heç kəs bu fikirdə deyil. Peyğəmbər(s) və İmamı sevən heç bir müsəlman onlara pərəstiş
məqsədi güdmür. Müsəlmanlar Peyğəmbər(s) və imamları, onların Allaha bağlı olduqları üçün sevir və heç
bir müsəlman onları Allah hesab etmir. Ona görə də Peyğəmbər(s) və imamlar haqqında Allah nə deyibsə,
müsəlmanlar da onu deyirlər. Məsələn, Allah Peyğəmbər(s) və imamlara müqərrəblik və şəfaət imtiyazını
verib, müsəlmanlar da bunu qəbul edirlər. Qəribə burasıdır ki, vahabilərdən: “Siz Peyğəmbəri(s)
58
sevirsinizmi?”-deyə, soruşduqda onlar müsbət cavab verir, lakin bunu şirk hesab etmirlər. Amma mə’lum
deyil nə üçün vahabi olmayanlar hansısa peyğəmbər yaxud imamı sevəndə müşrik olurlar?!
Bəqi’dəki imamların qəbirləri
vahabilər tərəfindən dağıdıldı
Vahabilərin “iş”-lərindən biri də, Bəqi’ qəbristanlığında imamların məzarlarını dağıtmaqla, Allaha və
Peyğəmbərə qarşı alçaqlayırlar. Elə şəxslərin məzarlarını dağıtdılar ki, Allah onlardan bütün pislik və
günahları təmizləmiş, onları pak-pakizə etmişdir.
/122/
Onların bu işi, həm kitab, həm də sünnə vasitəsilə qəti sabit olunmuş Peyğəmbərin(s) yaxınlarını
sevmək məsələsini inkar etmək deməkdir. Necə ki, Allah-təala buyurur: “(Ya Peyğəmbər!) De: “Mən sizdən
bunun (risaləti təbliğ etməyimin) müqabilində qohumluq məhəbbətindən başqa bir şey istəmirəm (Şura-23)”.
Bütün bunlara baxmayaraq, bir dəstə nəcdli (İbn Süudun qoşunu) gəlib Peyğəmbər(s) Əhli-
beytinin(ə) qəbirlərini dağıdırlar. Elə onların ata-babası, o imamları qətlə yetirmişdilər. Sələflər öz xələfləri
üçün necə də murdar irs qoydular və xələflər öz sələflərini nə pis yamsıladılar!!! Beləliklə, onlar
Peyğəmbərin(s) öz Əhli-beyti(ə) üçün tapşırığını saymadılar. Bunlardan əlavə, bütün İslam məzhəblərində
mö’minin qəbri üstündən keçmək, ona söykənmək və üstündə oturmaq qəbir sahibinə təhqir kimi qəbul
olunur. Deməli, qəbri dağıtmaq şübhəsiz, mö’minə edilən böyük təhqirdir.
“Əl-Müfavizət-əl-hindiyyə”
/123/
kitabında Əbdül Əziz ibn Səud hind alimlərinə belə cavab verir: “
Məndən altı sual soruşursunuz. Biz dəfələrlə demişik, yenə də deyirik. Hətta canımız bahasına da olsa,
Peyğəmbər(s)-in qəbrini və evini qoruyacağıq. Biz Mədinəni Peyğəmbər(s) məscidini qorumaq üçün
mühasirə etmişik.” Digər bir e’tiraza cavab olaraq yazır: “Sizi arxayın edirəm ki, heç kəs Peyğəmbərin(s)
məqbərəsinə toxunmayacaq. Bizim fikrimizcə, Peyğəmbərin(s) ehtiramından əziz heç nə yoxdur.”
/124/
Belə çıxır ki, İbn Səudun Peyğəmbərin(s) qəbrini dağıtmamasına səbəb, o Həzrətə hörmət etməsi
olub. Yə’ni, əgər qəbri dağıtsa, o Həzrətə hörmətsizlik olar. Bəs Qur’anın hökmü ilə Peyğəmbərin(s)
ciyərparası olan Əhli-beytin(ə) qəbrini dağıtmaq hörmətsizlik deyilmi? Görəsən, fərq nədədir? Allah Qur’anda
buyurur: “Allah Adəmi, Nuhu, İbrahimi, övladını və İmran ailəsini aləmlər (məxluqat, insanlar, bəşər övladı)
üzərində seçilmiş (üstün) etdi. Onlar biri digərindən törənmiş bir nəsil idilər. Allah eşidəndir, biləndir” (Ali-
İmran, 33-34).
“Səhihi-Buxari”də Peyğəmbərdən(s) nəql olunur: “Fatimə mənim cismimin yarısıdır, kim onu
qəzəbləndirsə, məni qəzəbləndirib, kim məni qəzəbləndirsə, Allahı qəzəbləndirib”.
Deməli, Peyğəmbər(s) öz Əhli-beytini(ə) özündən hesab edib. Onlara ehtiramsızlıq, o Həzrətə
hörmətsizlik deməkdir. Peyğəmbərin(s) qəbrini dağıtmaq haramdırsa, onların da qəbrini dağıtmaq haramdır.
Kim başqa söz desə, cəfəngiyyatdır.
Vahabi alimlərinin qəbirləri dağıtmaq
üçün dəlilləri və onların cavabları
Vahabi alimləri deyirlər: “Əgər vəqf olunmuş bir yerdə qəbrin üstündə məqbərə olsa, camaat üçün
yer daralar. Buna görə də onu dağıtmaq lazımdır. Onlar Bəqi qəbirlərini dağıtmaqda bu fikrə əsaslanırlar.
Lakin onların fikri bir neçə səbəbdən batildir:
1. Sual- Bəqi’dən başqa qəbristanlıqlardakı müsəlman qəbirlərini dağıtmağa hansı sübut və dəlil
vardır? Onlardamı camaata narahatlıq törədirdilər? Onları dağıtmaq qəti şəkildə haramdır. Çünki,
müsəlmanların malını zay etmək deməkdir.
2. Bu hökm vəqf yerlərinə aid ola bilər. Bəqi’ isə mübah yerdir. Kim desə ki, Bəqi’ni kimsə alaraq
vəqf edib, gərək sübut etsin.
3. Qəbrin üzərindəki tikilini o vaxt dağıtmaq olar ki, o yerin ölülər üçün vəqf olunduğu mə’lum olsun.
Lakin sahibsiz bir yerdə qəbir üzərində tikili varsa, ona toxunmaq olmaz və müsəlmanın işini düzgünlüyə
yozmaq lazımdır. Əks təqdirdə, 14 əsrlik müsəlman adət-ən’ənəsinə necə bəraət qazandırmaq olar? Çünki
keçən əsrlərdə tikilən məqbərələr xəlifə və alimlərin gözü önündə olmuş və heç kəs buna e’tiraz etməmişdir.
Vahabilər peyda olub müqəddəs qəbirləri dağıtmağa başladılar. Demək, onların işinə nə Allah, nə
Peyğəmbər(s) nə də sonrakı xəlifələr razıdırlar.
59
Vahabilərin müsəlmanların malına, canına
və namusuna təcavüzü
Vahabilər öz vəhşiliklərini o yerə çatdırdılar ki, müsəlmanları qətlə yetirməyə, mal və namuslarına
toxunmağa başladılar. Hətta Məlik Əbdül-Əziz ibn Səud “İki şərafətli hərəmin xadimləri ilə müsahibə”
məqaləsində bunu e’tiraf etdi. Lakin o zabit və əsgərlərin etdiklərinə məs’uliyyət daşımadığını iddia edərək
dedi: “Mənimlə zabitlərimin vəziyyəti, Peyğəmbərlə sərkərdəsi Xalid ibn Vəlidin vəziyyəti kimidir.
Peyğəmbər(s) onu bir ərəb tayfasının üzərinə göndərdi. Xalid hiylə ilə onları qətlə yetirdi. Xəbər
Peyğəmbərə(s) çatdıqda, əllərini göyə açıb üç dəfə dedi: “İlahi, Şahid ol! Mən Xalidin etdiklərinə nifrət
edirəm”.
Lakin bu müqayisə düz deyil. Çünki Peyğəmbər(s) Xalidi döyüş üçün göndərməmişdi. O, Xalidin öz
əməli idi. Məlik Əbdül Əziz isə qoşunu müsəlmanlarla müharibəyə göndərmişdi (qeyd etmək lazımdır ki,
müəllif kitabı, Məlik Əbdül Əziz yenicə Hicaza hökmdarlıq edərkən, onun sağlığında yazmışdır). Bir
müsəlman cihadda, yaxud başqa vəziyyətdə digər müsəlmanlarla belə rəftar etsə və bu bəhanələrlə
məs’uliyyətdən yaxa qurtara bilsə, onda İslamın fatihəsi oxunmalıdır. Müsəlman kafir kimi hərəkət etsə,
dindən çıxmış olur. Kafirlər öz məqsədlərinə çatmaq üçün heç bir qeyd-şərt, qayda-qanun tanımırlar. Bu isə
Peyğəmbərin(s) öyrətdiyi islami dəyanətdən çox-çox uzaqdır. Məsələ İbn Səudun dediyi kimidirsə, onda
mən and verirəm onu Kə’bənin Allahına, “Müfavizati-Hindiyyə”də yazılanları oxusun və əgər islami abidələri
onun əmri olmadan dağıdıblarsa, bərpa etsin. Əks təqdirdə, Allaha şikayət etmək lazımdır. İslamdan öncə
də dinsizlər Kə’bəni, Beytül-müqəddəsi və digər müqəddəs məkanları dağıtmışdılar. İslamdan sonra da
Yezid ibn Müaviyə Peyğəmbər(s) balasını qətlə yetirərək, onun və dostlarının cənazəsini qüslsüz, kəfənsiz
və dəfn etmədən çöldə qoymuşdular. Sonra da Kə’bəni dağıdaraq müsəlmanların malını, canını və
namusunu öz əsgərlərinə halal etmişdi. Əbdül Məlik Mərvanın göndərdiyi qoşuna başçılıq edən o Həccac
ibn Yusifin Abdullah ibn Zübeyri tutmaq üçün mancanaqla Kə’bəni dağıtmasını da bilirik. Bizim elə təsəllimiz
də budur ki, bu işlər təzə deyil. Tutaq ki, Əbdül Əziz əsgərlərin etdiyi işə razı deyilmiş. Lakin camaatın
oğurlanmış mallarını, dağıdılmış evlərini bərpa etmək onun boynundadır və bu, şəriətin hökmüdür. Xalid ibn
Vəlidin cinayətində Peyğəmbər(s) özünü günahkar saymır və ərz edirdi ki, “İlahi, şahid ol! Xalidin törətdiyi
qətl və qarət Allah və Onun Rəsulunun göstərişinin əksinə olmuşdur”.
Amma buna baxmayaraq, Həzrət Əlini(ə) göndərdi ki, camaata dəymiş ziyanı ödəsin. Peyğəmbərin
əməli hara, Əbdül Əzizin cinayəti hara?
Düzgün müqayisə o olardı ki, Məlik Əbdül Əziz də Peyğəmbər(s) kimi etsin.
/125/
Vahabilər məzhəb azadlığının qarşısını alırlar
Vahabilər Nəcd və Hicazda məzhəb azadlığına mane olur, şəriətin icazə verdiyi işləri görməyi
müsəlmanlara qadağan edirlər. “Ya Rəsulallah”, “Ya Məhəmməd(s)”-deyəni, Peyğəmbər(s) zərihinə
toxunan, onu öpən, o Həzrətlə dərdi-dil edərək, Allahla öz arasında vasitəçiləri müşrik və kafir sayırlar.
Müsəlmanların eyni məzhəbə əməl etməsi yox, hər məzhəbə inanan şəxsin öz fəqihinin dediklərinə əməl
etməsi vacibdir (əlbəttə, kitab və sünnəyə əsasən). Necə ki, Allah buyurub: “Əgər (müsəlmanlar) bunu
(münafiqlərə deyil), Peyğəmbər(s) və ya özlərindən (mö’minlərdən) olan əmr sahiblərinə demiş olsaydılar,
əlbəttə, həmin xəbəri onun mahiyyətinə varan (belə bir xəbərin yayılmasının məqsədəuyğun olub-olmadığını
tə’yin etməyə qadir olan) şəxslər bilərdilər (Ən-Nisa-83)”.
Habelə, buyurur: “Barı, hər tayfadan bir dəstə (dini elmləri öyrənmək, sonra da dindaşlarına
öyrətmək üçün) qalsın ki, camaatı (döyüşdən) qayıtdığı zaman (Allahın əzabı ilə) qorxutsun (Tövbə-122)”.
“Əgər (bunu) bilmirsizsə, kitab əhlindən soruşun. (Nəhl-43)”. İslam alimləri (zikr və kitab əhlinin
təqlid mərcə’ləri və müctəhidlər olduğunu bildirirlər. Onların da mərcə’i kitab və sünnədir. İbn Teymiyyə
deyir: “Kim kitab və sünnəyə istinad etmədən xalq arasında hökm etsə, kafirdir!!! (“Minhac-əs-sünnə”,
üçüncü hissə, s-32).
Demək, vahabilərin əməli, şəriətdə qəti şəkildə qadağan olunmuş bid’ətdir. Mö’min yalnız sünnəyə
və səhabənin sirəsinə əməl edə bilər. Kim “Allahın hökmünə” əməl etmək istəsə, öz rə’yini deyil, Allahın
rə’yini qəbul etməlidir, əks təqdirdə, “Allahın hökmünün əksinə” hökm etmiş olur.
/116/ - Hüzeyfə və atası Yəman Peyğəmbər(s) səhabəsi olmuşlar. Hüzeyfə möhtərəm
səhabələrdən və Peyğəmbərin(s) sirdaşlarından olmuşdur. Şiələr onu Əmir-əl-mö’mininin
tərəfdarlarından hesab edirlər. Hüzeyfə Əli(ə)-ın xilafətinin əvvəllərində, 36-cı hicri ilində vəfat edib.
/117/ - Abdullah ibn Ömər ibn Xəttab fəqih və hədisçi olmuşdur. Bitərəf, tikansız şəxs idi və
camaat fəqihlərindən hesab olunur. Hicri 73-cü ildə ölmüşdür.
60
/118/ - Salim ibn Abdullah ibn Ömər ibn Xəttab Mədinədəki yeddi camaat fəqihlərindən biri
olmuşdur. Onu fiqh və hədis elmində atası Abdullah ibn Ömər kimi hesab edirlər. Hicri 106-cı ildə
vəfat etmişdir.
/119/ - Üqbə ibn Əmr ibn Sə’ləbə Ənsari Əbu Məs’ud Bədri səhabə olmuşdur. Hicri 40-cı. ildən
ya əvvəl ya da sonra vəfat etmişdir.
/120/ - Deyirlər, Nəcd əsgərləri Əbdül Əziz ibn Səudun başçılığı ilə Mədinəyə hücum edərək
bütün müqəddəs məkanları, imamların, Peyğəmbər(s) səhabələrinin və əhli-əyalının qəbirlərini viran
etdilər. Peyğəmbərin də qəbrini dağıtmaq istədikdə, İslam ölkələri başçılarının, hind alimlərinin
notasından və müsəlmanların onların əleyhinə qiyam etməsindən qorxub əl çəkdilər. Bu tarixdə
məşhurdur ki, həmin vaxt Nəcd əsgərləri (Məhəmməd ibn Əbdül Vəhhabın tərəfdarları)
Peyğəmbər(s)-in qəbri üstə qəhvə vuraraq deyirmişlər: “Məhəmməd(s)! Qalx! Qalx! Sənmi demisən
Nəcd şeytanın buynuzudur?!”.
/121/ - Ğulat - Ğali sözünün cəmidir. Ğali-Peyğəmbər və İmamın məqamını pərəstiş həddinə
yüksəldərək, ğüluv və mübaliğə edən şəxsə deyilir. Həzrət Əli(ə)-ı-Allah bilənlər kimi.
/122/ - Əhzab surəsinin 33-cü ayəsinə işarədir. Ayədə deyilir: “Siz ey (Peyğəmbərin) ev əhli!
Allah sizdən çirkinliyi yox etmək və sizi tərtəmiz (pak) etmək istər!”. Vahabilər, Bəqi’
qəbristanlığındakı bütün qəbirləri dağıtdılar. O cümlədən, Əhli-beytdən olan dörd mə’sum İmamın,
yə’ni, İmam Həsən Müctəba, İmam Zeynalabidin, İmam Məhəmməd Baqir və İmam Cə’fər Sadiq(ə)-ın
qəbrini dağıtdılar. Onların məqbərəsində yerləşən daha bir neçə qəbri- Əli(ə)-ın anası Fatimənin və
Peyğəmbərin (s) əmisi Abbasın da qəbrini dağıtdılar.
/123/ - Müfavizat - söhbət, danışıq, dialoq deməkdir. Vahabi şahı Mədinəni mühasirə edib,
qəbirləri dağıdan zaman hind sünni alimləri ona bu haqda suallar yazmış və o da bu suallara cavab
vermişdir. Kitab bütövlükdə bu sual-cavabı əhatə edir..
/124/ - Dedik ki, vahabilər istisnasız, bütün qəbir və məqbələrin dağıdılmasını lazım bilirlər.
Əgər dünya müsəlmanlarının qorxusu olmasaydı, Peyğəmbər(s) qəbrini də dağıdardılar.
/125/ - Məlik Əbdül Əziz belə etmədi və dedikləri sırf yalan idi. Bəqi’dən, imamların məzarından
və Peyğəmbər(s) hərəmindən qarət edib apardıqları əşyaları qaytarmayıb, Ali-Səud sülaləsi arasında
bölüşdürdülər.
SON
61
Dostları ilə paylaş: |