Uygulama esaslari
Yüklə 8,28 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Y.2 DKD koordinasyonu ile ilgili genel hedefler
739 Şekil Y.1 - Elektrik dağıtım sistemlerinde DKD uygulanması ile ilgili örnek
Seçilen DKD’ler ve bunların yapı içindeki tüm elektrik sistemlerine entegrasyonu, kısmi yıldırım akımının, esas olarak YKB 0 A / YKB 1 ara yüzünde topraklama sistemine yönlendirilmesini sağlamalıdır. Kısmi yıldırım akımına ilişkin enerjinin büyük bir kısmının ilk DKD’de soğurulduktan sonra, ardışık DKD’lerin, sadece YKB 0 A ile YKB 1 ara yüzeyinde ve elektromanyetik etkiden (özellikle, YKB 1’in elektromanyetik siperi olmaması durumunda) kaynaklanan tehlikelere göre tasarlanması gerekir. Not 3: Ardışık DKD’ler seçilirken, gerilim anahtarlamalı tip DKD’lerin kendi çalışma eşik değerlerine erişemeyebildikleri hususu göz önüne alınmalıdır. YKB 0 A
yıldırım akımını taşır. Bu nedenle YKB 0 A ile YKB 1 arayüzünde, bu akımların yönünü değiştirmek için I imp le denenen DKD’lere ihtiyaç duyulmaktadır. YKB 0
B ’den giren hatlar (doğrudan yıldırım boşalma olasılığının olmaması, sadece tam elektromanyetik alanın mevcut olması) sadece endüklenen darbeleri taşır. YKB 0 B - YKB 1 arayüzünde endüklenen darbe etkileri, 8/20 μs’lik dalga biçimli bir darbe akımı (denenen Sınıf II DKD) veya IEC 61643-1’e uygun bir birleşik dalga deneyi (denenen Sınıf III DKD) ile benzetimi yapılmalıdır. YKB 0 ila YKB 1 geçiş bölgesinde arta kalan tehdit ve YKB 1 içinde manyetik alanlardan dolayı endüklenen darbelerin etkileri, YKB 1 ila YKB 2 arayüzünde DKD’lerle ilgili kuralları tanımlar. Tehditle ilgili ayrıntılı bir analizin yapılmasının mümkün olmaması durumunda, baskın zorlama, 8/20 μs’lik dalga biçimli bir darbe akımı (denenen Sınıf II DKD) veya IEC 61643-1’e uygun bir birleşik dalga deneyi (denenen Sınıf III DKD) ile benzetimi yapılmalıdır. YKB 0 ile YKB 1 arayüzünde gerilim anahtarlamalı tipte bir DKD kullanılması durumunda, gelen yıldırım akım düzeyi bu DKD’yi tetiklemek için yeterli olmayabilir. Bu durumda, DKD’lerin çıkışı 10/350 μs’lik dalga biçimli darbe akımına maruz kalabilir.
Elektrik Mühendisleri Odası
740 Y.2 DKD koordinasyonu ile ilgili genel hedefler: Bir sistemdeki DKD’lerin aşırı zorlamaya maruz kalmalarını önlemek için enerji koordinasyonu gereklidir. Bu nedenle, bulundukları yere ve özelliklerine bağlı olarak, DKD’lere ilişkin tekil zorlamalar belirlenmelidir. Birden fazla DKD ard arda kullanıldığında, DKD’ler ve korunmakta olan donanımın koordinasyonu ile ilgili bir çalışma yapılması gerekir. Her bir DKD’nin maruz kaldığı enerji, söz konusu DKD’nin dayanım enerjisine eşit veya daha küçük ise enerji koordinasyonu sağlanır. Bu koordinasyonun, Madde C.1’de incelenen dört dalga biçimi için göz önüne alınması gerekir. Dayanım enerjisi aşağıdakilerden elde edilmelidir: - IEC 61643-1’e uygun olarak elektriksel deney yapılarak, - DKD imalatçısı tarafından sağlanan teknik bilgi kullanılarak. Şekil C.2’de, DKD’lerle ilgili enerji koordinasyonuna ilişkin temel model gösterilmiştir. Bu model, sadece kuşaklama şebekesinin empedansının ve kuşaklama şebekesi ile DKD 1 ve DKD 2’nin bağlanmasından meydana gelen tesisat arasındaki karşılıklı empedansın ihmal edilebilir olması durumunda geçerlidir. Not: Enerji koordinasyonunun diğer uygun önlemler (örneğin DKD’lerin gerilim/akım özelliklerinin koordinasyonu veya alçak gerilimlerde özel olarak tasarlanan gerilim anahtarlamalı tip DKD’ler “tetiklenen DKD’ler” kullanma) kullanılarak sağlanabilmesi durumunda kuplaj önleme elemanına gerek yoktur. Şekil Y.2 – DKD’nin enerji koordinasyonu ile ilgili temel model
DKD’ler arasındaki koordinasyon, aşağıdaki ilkelerden birisi kullanılarak saplanabilir: - Gerilim/akım özelliklerinin koordinasyonu (kuplaj önleme elemanları olmaksızın): Bu yöntem gerilim/akım karakteristiği esasına dayanmaktadır ve gerilim sınırlamalı tipteki DKD’lere uygulanabilmektedir (örneğin, metaloksit değişken direnç ‘MOV’ veya bastırıcı diyotlar). Bu yöntem, akım dalga biçimine çok fazla duyarlı değildir. Not 1: Bu yöntemde, hatların empedansından kaynaklanan bazı doğal kuplaj önleyiciler olsa bile, kuplaj önleyici kullanılması gerekmez. - Kuplaj önleme elemanları kullanılarak yapılan koordinasyon: Koordinasyon amaçları için, yeterli darbe dayanım yeteneğine sahip ek empedanslar, kuplaj önleme elemanları olarak kullanılabilir. Omik kuplaj önleme elemanları, esas olarak bilişim sistemlerinde kullanılmaktadır. Endüktif kuplaj önleme elemanları ise, esas olarak elektrik sistemleri için kullanılır. Endüktansların koordinasyon verimi için di/dt akım dikliği, kesin bir parametredir. Not 2: Kuplaj önleme elemanları, ayrı elemanlar veya ardışık DKD’ler arasındaki kabloların doğal empedansı kullanılarak gerçekleştirilebilir. Not 3: Bir hattın endüktansı, iki paralel iletkenin endüktansıdır: İki iletkenin (faz ve toprak teli) bir kablo içinde olması durumunda, endüktans yaklaşık olarak 0,5 μH/m ila 1 μH/m arasındadır (tellerin kesit alanına bağlı olarak). Her iki iletkenin ayrı olması durumunda, daha yüksek endüktans değerleri kabul edilmelidir (her iki iletken arasındaki uzaklığa bağlı olarak). Elektrik Mühendisleri Odası Yüklə 8,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|