Uot 17. Vuruqlara ayirma üsulu iLƏ BƏZİ kub təNLİKLƏRİn həLLİ AĞayarov məTLƏb hüseynqulu oğlu

Misal 2. 
 
 
 
 
 
tənliyini həll edək. 
Həlli.
İstənilən üçdərəcəli çoxhədlini 
şəklində 
göstərmək mümkün olduğundan 
-in uyğun dərəcələrinin əmsallarını bərabərləşdirməklə 
aşağıdakı tənliklər sisremini alarıq: 
və ya
Sistemin birinci tənliyindən 
tapıb, onu digər iki tənlikdə nəzərə alsaq: 
tənliklər sistemini alarıq. Burada birinci tənlikdən 
-ni tapıb, ikinci tənlikdə yerinə yazaq və 
alınan tənliyi həll edək: 
Əgər 
olarsa, onda 
olar.
Ağayarov M.H.

---

6 
Deməli, 
 
 
–
 
 
–
 
Əgər 
olarsa, onda 
olar.
Deməli, 
 
 
–
 
 
–
 
Əgər 
olarsa, onda 
olar.
Deməli, 
 
 
–
 
 
–
 
Beləliklə, alırıq ki, verilən tənlik 
 
 
 
 
 
 
 
 
tənliyi ilə eynigüclüdür. 
Onda verilən tənliyin həlli 
kimi olur. 
Kub tənliklərdən biri olan qayıtma tənliyin həlli üçün məlum üsulllardan biri də aşağıdakı 
kimidir. 
Məlumdur ki, 
tənliyi üçdərəcəli qayıtma tənlik adlanır. Burada 
əmsallardır. Bu tənlyi sol tərəfini vuruqlara ayırmaqla həll edək. 
 
 
Aydındır k, bu tənliyin həmişə 
kimi həlli var, digər köklər isə 
kvadrat tənliyindən tapılır. 
Misal 3. 
tənliyini həll edək. 
Həlli. 
Elə tip kub tənliklər var ki, onların sol tərəfini müxtəsər vurma düsturunun köməyi ilə 
vuruqlara ayırmaq olur. Məsələn, tutaq ki,
tənliyin həll etmək 
lazımdır. Tənliyin sol tərəfini vuruqlara ayırmaqla onu həll edək: 
Başqa bir misala baxaq. 
kub tənliyinin sol tərəfini vuruqlara ayırmaq mümkün 
deyilsə, bu tənliyi başqa üsulla həll etmək olar: tənliyin rasional kökünü seçməklə (əgər varsa). 
Bunun üçün aşağıdakı təkliflərdən istifadə etmək olar: 
1. Əgər 
olarsa, verilən tənliyin 
kökü var. 
2. Əgər
olarsa, verilən tənliyin 
kökü var. 
3.Tutaq ki, 
tam ədədlərdir. Onda əgər tənliyin 
şəklində rasional kökü varsa, 
onda 
-yə, 
isə 
-yə bölünür.