Uot 17. Vuruqlara ayirma üsulu iLƏ BƏZİ kub təNLİKLƏRİn həLLİ AĞayarov məTLƏb hüseynqulu oğlu



Yüklə 109,97 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/5
tarix23.12.2023
ölçüsü109,97 Kb.
#157530
1   2   3   4   5
(meqale)

“ELMİ XƏBƏRLƏR”
– Təbiət və texniki elmlər bölməsi 
Cild 19 № 2 2019 



Öz növbəsində 
ikidərəcəli çoxhədlisinin iki müxtəlif həqiqi kökü, bir 
həqiqi kökü və iki qoşma kompleks kökü ola bilər. 
Ona görə də 
çoxhədlisi üçün aşağıdakı ayrılışlar mümkündür: 
1.
2.
3.
4.
, əgər 
olarsa. 
Beləliklə, hər bir hal üçün ayrılışın hər bir vuruğunu sıfra bərabər etməklə kub tənliyin 
bütün köklərini tapmaq olur.
Vuruqlara ayırma üsulu ilə bəzi kub tənliklərin həllinə baxaq.
Misal 1. 
 
 
 
 
 
tənliyini həll edək. 
Həlli. 
Tənliyin sərbəst həddinin (6-nın) bölənləri 
ədədləridir. Deməli, 
kökləri bu ədədlər arasında axtarmaq lazımdır. Asanlıqla əmin ola bilərik ki, 1 ədədi verilən 
tənliyin həllidir. Deməli, verilən tənlik 
tənliyi 
ilə 
eynigüclüdür.
çoxhədlisini tapmaq üçün verilən tənliyin sol tərəfini 
-ə 
bölmək lazımdır. Çoxhədlini ikihədliyə bölmək üçün Hörner sxemini tətbiq edək. 
1
Beləliklə, alırıq ki, 
 
 
 
 
 
Deməli, verilən tənlik 
tənliyinə eynigüclüdür. Bircə o qalır ki, 
tənliyini 
həll edək. Bu tənliyi həll etsək
köklərini taparıq. 
Kub tənlikləri vuruqlara ayırma üsulu ilə həll etmək üçün bir üsul da qeyri-müəyyən 
əmsallar üsuludur. Bu üsul kifayət qədər mürəkkəb olsa da bəzən müxtəlif növ kub tənliklərin 
həllində çox faydalı olur. 
Yuxarıda qeyd etdik ki, ixtiyari üçdərəcəli çoxhədlini 
şəklində vuruqlara ayırmaq olar. Mötərizələri açıb onu standart şəkilli çoxhədliyə gətirək: 
-in uyğun dərəcələrinin əmsallarını bərabərləşdirməklə, dörd 
və 
məchullarından ibarət ibarət dörd tənlik alarıq. Bu üsulun tətbiqinə aid misala baxaq. 

Yüklə 109,97 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə