5
Öz
növbəsində
ikidərəcəli çoxhədlisinin iki müxtəlif həqiqi kökü, bir
həqiqi kökü və iki qoşma kompleks kökü ola bilər.
Ona görə də
çoxhədlisi üçün aşağıdakı ayrılışlar mümkündür:
1.
2.
3.
4.
, əgər
olarsa.
Beləliklə, hər bir hal üçün ayrılışın hər bir vuruğunu sıfra bərabər
etməklə kub tənliyin
bütün köklərini tapmaq olur.
Vuruqlara ayırma üsulu ilə bəzi kub tənliklərin həllinə baxaq.
Misal 1.
tənliyini həll edək.
Həlli.
Tənliyin sərbəst həddinin (6-nın) bölənləri
ədədləridir. Deməli,
kökləri bu ədədlər arasında axtarmaq lazımdır. Asanlıqla
əmin ola bilərik ki, 1 ədədi verilən
tənliyin həllidir. Deməli,
verilən tənlik
tənliyi
ilə
eynigüclüdür.
çoxhədlisini tapmaq üçün verilən tənliyin sol tərəfini
-ə
bölmək lazımdır. Çoxhədlini ikihədliyə bölmək üçün Hörner sxemini tətbiq edək.
1
Beləliklə, alırıq ki,
Deməli, verilən tənlik
tənliyinə eynigüclüdür. Bircə o qalır ki,
tənliyini
həll edək.
Bu tənliyi həll etsək,
köklərini taparıq.
Kub tənlikləri vuruqlara ayırma üsulu ilə həll etmək üçün bir üsul da qeyri-müəyyən
əmsallar üsuludur. Bu üsul kifayət qədər mürəkkəb olsa da bəzən müxtəlif növ kub tənliklərin
həllində çox faydalı olur.
Yuxarıda
qeyd etdik ki, ixtiyari üçdərəcəli çoxhədlini
şəklində vuruqlara ayırmaq olar. Mötərizələri açıb onu standart şəkilli çoxhədliyə gətirək:
-in uyğun dərəcələrinin əmsallarını bərabərləşdirməklə, dörd
və
məchullarından ibarət ibarət dörd tənlik alarıq. Bu üsulun tətbiqinə aid misala baxaq.
Dostları ilə paylaş: